छ्यापी

Shallots, raw
प्रति १०० ग्राम (३.५ औंस) भित्र पौष्टिक तत्व छ
ऊर्जा	३०१ किलोजूल (७२ कि॰कैल)
कार्बोहाइड्रेट	१६.८ g
बोसो पदार्थ	०.१ g
प्रोटिन	२.५ g
	Link to USDA Database entry
	एकल; μg = माइक्रोग्राम • मिग्रा = मिलिग्राम; IU = अन्तर्राष्ट्रिय एकाइ;
	†वयस्कहरूको लागि अमेरिकी सिफारिसहरूको उपयोग गर्दै सिर्जित अनुमान प्रतिशत।

छ्यापी प्याज एउटा कल्टीभर समूह हो। सन् २०१० सम्म, (फ्रान्सेली रातो) छ्यापीलाई छुट्टै प्रजाति, एलियम एस्कालोनिकमको रूपमा वर्गीकृत गरिएको थियो। ट्याक्सनलाई एलियम सेपा (२०१० मा सामान्य प्याज) सँग पर्यायवाची बनाइएको थियो, किनकि फरक प्रजातिलाई औचित्य प्रमाणित गर्न धेरै सानो कुरा थियो।^[१]

छ्यापी प्याज जीनस एलियम भागको रूपमा, यसको नजिकको आफन्तहरूमा लसुन, स्क्यालियन्स, लिक, चिभ्स, र चिनियाँ प्याज समावेश छन्।^[२]

उत्पत्ति र नामहरू

नाम स्केलियन र शलोट पुरानो फ्रान्सेली एस्कालोटेबाट, एस्कालोइनको माध्यमबाट, ल्याटिन एस्कलोनिया केपा वा एस्कलोनियन प्याज, एक एस्कलोनिया कैपा वा एस्कोलनियन प्याज, प्राचीन शहरको नामबाट लिइएको हो।

शलोट शब्द सामान्यतया फ्रान्सेली रातो शलोट (एलियम सेपा वार. एग्रीगेटम, वा ए. सेपा एग्रीगेटम ग्रुप) मा लागू हुन्छ। यो पर्सियन शलोट वा मुसिर (इरान र इराक जाग्रोस पर्वतबाट ए. स्टिपिटाटम, र फ्रान्सेली ग्रे शलोट (एलियम ओस्कानिनी) जसलाई ग्रिसेल वा "साँचो शलोट" पनि भनिन्छ यो मध्यदेखि दक्षिणपश्चिम एसियामा जङ्गली बढ्छ। नाम शलोट न्यू साउथ वेल्स, अष्ट्रेलिया र क्युबेकमा अङ्ग्रेजी बोल्ने मानिसहरूमा पनि स्केलियनको लागि प्रयोग गरिन्छ जबकि फ्रेन्च शलोट शब्दले यस पृष्ठमा उल्लेख गरिएको बोटलाई जनाउँछ। धेरैजसो अङ्ग्रेजी बोल्ने राष्ट्रहरूमा, नाम फ्रान्सेली उच्चारण, शा-लोटसँग समान रूपमा अन्तिम अक्षरमा जोड दिएर उच्चारण गरिन्छ, जबकि संयुक्त राज्यमा सामान्यतया पहिलो अक्षर, विल-एटमा जोड दिइन्छ। ^{[स्रोत नखुलेको]}^{[<span title="This claim needs references to reliable sources. (March 2021)">citation needed</span>]}

फ्रान्सेली शब्द échalote बाट व्युत्पन्न शब्द Eschalot, पनि शलोटलाई जनाउन प्रयोग गर्न सकिन्छ।^[३]

वर्णन र खेती

सम्पूर्ण अग्लो बिरुवामा जरा, कन्द, पात, तना र फुलहरू हुन्छन्।

लसुन, अग्लो धेरै ल्वाङहरू मिलेर बनेको टाउकोको साथ अफसेटहरू समूहहरूमा बनिन्छ। शलोट्सको छालाको रङ सुनौलो खैरोदेखि खैरोदेखि गुलाब रातोसम्म भिन्न हुन सक्छ, र तिनीहरूको अफ-ह्वाइट मासु सामान्यतया हरियो वा म्याजेन्टाले रङ्गीन हुन्छ।^[४]

अफसेटहरूद्वारा प्रचार गरिने सलोटहरू पाकका लागि व्यापक रूपमा खेती गरिन्छ। केही क्षेत्रहरूमा (लामो मौसम क्षेत्रहरू) अफसेटहरू सामान्यतया शरद ऋतु (सेप्टेम्बर वा अक्टोबरमा उत्तरी गोलार्ध) रोपिन्छ। केही अन्य क्षेत्रहरूमा, मुख्य बालीका लागि सुझाउ गरिएको रोपण समय वसन्तको प्रारम्भिक हो (सामान्यतया फेब्रुअरीमा वा उत्तरी गोलार्धमा मार्चको सुरुमा) ।^[५]

रोपाइँ गर्दा, कन्दको टुप्पो जमिनबाट अलिकति माथि राख्नुपर्छ, र जराले समातेर गर्दा कन्द वरपरको माटो प्रायः तान्ने गरिन्छ। तिनीहरू गर्मीमा परिपक्वतामा आउँछन्, यद्यपि ताजा सल्लोहरू अब सुपरमार्केटहरूमा वर्षभरि फेला पार्न सकिन्छ। भर्खरै मल लगाइएका जमिनमा स्यालाट रोप्न नहुने छ। शालोटहरू लिक मोथ लार्भाबाट क्षति बेहोर्छन्, जुन बिरुवाको पात वा बल्बहरूमा खनी हुन्छ।^[६]

पोषण

कच्चा शलोटमा 80 प्रतिशत पानी, 17 प्रतिशत कार्बोहाइड्रेट, 2। 5 प्रतिशत प्रोटिन र नगण्य फ्याट (ट्याबलेट) हुन्छ। कच्चा शलोटले 72 क्यालोरी आपूर्ति गर्दछ र भिटामिन बी 6 (दैनिक मूल्य 27%) को समृद्ध स्रोत हो, जबकि म्याङ्गनीज मध्यम मात्रा (14% DV) र भिटामिन सी (10% DV) प्रदान गर्दछ। कुनै अन्य सूक्ष्म पोषक तत्वहरू महत्त्वपूर्ण सामग्रीमा छैनन्।

प्रयोगहरू

पाककला

सलोट खाना पकाउन प्रयोग गरिन्छ। तिनलाई टिपेर राख्न सकिन्छ। बारीक-टुक्रा गरी गहिरो-तलाएको शालोट्स एसियाली खाना मसला रूपमा प्रयोग गरिन्छ, प्रायः दलिया संग सेवा गरिन्छ। शालोटको स्वाद सामान्य प्याज अन्य खेतीहरू जस्तै हुन्छ, तर यसको स्वाद हल्का हुन्छ। प्याज जस्तै, जब काटिन्छ, कच्चा अग्लोले मानव आँखामा जलन गर्ने पदार्थहरू छोड्छ, जसको परिणामस्वरूप आँसु उत्पादन हुन्छ।

ताजा शलोट्सलाई चिसो, सुख्खा क्षेत्रमा (0 देखि 4 डिग्री सेल्सियस, 32 देखि 40 डिग्री फारेनहाइट, 60 देखि 70% आरएच) छ महिना वा लामो समयसम्म भण्डारण गर्न सकिन्छ। काटिएका, सुकेका सुलोट्स उपलब्ध छन्।^[७]

युरोप

युरोपमा, पिकान्ट, एटलस, र एडको रातो प्रकारका शलोटहरू सबैभन्दा सामान्य छन्। ^{[स्रोत नखुलेको]}^{[<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2017)">citation needed</span>]}

एसिया

Shallots for sale in India
Shallots being chopped for satay
Sliced shallots for bawang goreng in Indonesia
Bawang goreng, consisting of crispy deep-fried shallots, is a popular garnish in Indonesia.
Pickled shallots

श्रीलङ्काको खानामा पोल साम्बोला, लुनु मिरिस र धेरै मासु, माछा र तरकारीका परिकारहरूसहित धेरै परिकारहरूका लागि शालोटहरू परम्परागत विकल्प हुन्।

धेरैजसो भारतीय खाना, प्याज र शलोट्स बीचको भिन्नता कमजोर छ-शलोटका ठूला प्रजातिहरू कहिलेकाहीँ साना रातो प्याजहरूसँग भ्रमित हुन्छन् र एकअर्काको साटो प्रयोग गरिन्छ। वास्तवमा, भारतका अधिकांश भागहरूले प्याजको क्षेत्रीय नाम शलोट (उदाहरणका लागि महाराष्ट्र, जहाँ दुवैलाई कान्दा भनिन्छ) सँग साटो साटो प्रयोग गर्छन्। भारतका दक्षिणी क्षेत्रहरूले प्रायः व्यञ्जनहरूमा प्याजबाट शालोहरू छुट्याउँछन्, विशेष गरी धेरै मनपर्ने साना प्रजातिहरू (औंलाको चौडाइको बारेमा) यी तरकारी र विभिन्न प्रकारका साम्बर, दाल आधारित परिकारमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ। रातो भिनेगरमा अचार गरिएका सल्लोहरू धेरै भारतीय रेस्टुरेन्टहरूमा सामान्य हुन्छन्, जसलाई मसलाको ट्रेमा सस र पापड खुवाइन्छ। तिनीहरू घाँटी दुख्ने घरेलु उपचारको रूपमा पनि प्रयोग गरिन्छ, गुड वा चिनीसँग मिसाइन्छ। ^{[clarification needed]}नेपालमा, मोमो बनाउनका लागि एउटा सामग्रीका रूपमा सल्लो प्रयोग गरिन्छ।

कश्मीरमा सलोटहरू वजवान कश्मीरी खानाको तयारीमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ, किनकि तिनीहरूले फरक स्वाद थप्छन् र तरकारीलाई कालो हुनबाट रोक्छन्, जुन प्याजमा सामान्य छ।

इरान शालो विभिन्न तरिकामा प्रयोग गरिन्छ, सबैभन्दा सामान्य छारिएको शालोलाई बाक्लो दहीमा मिसाइन्छ, यो संयोजन लगभग हरेक रेस्टुरेन्टमा सेवा गरिन्छ जब कसैले ग्रिल वा कबाब अर्डर गर्दछ। शालोटहरू विभिन्न प्रकारका तोर्सी (टर्शिया) बनाउन पनि प्रयोग गरिन्छ, एक खट्टा इरानी साइड डिश जसमा भिनेगर अन्तर्गत विभिन्न प्रकारका तरकारीहरू हुन्छन्, जुन थोरै मात्रामा मुख्य परिकारहरूसँग खाइन्छ। शलोटलाई तोरसी रूपमा सेवा गर्ने अन्य तरकारीहरूसँगै अचार पनि गरिन्छ-जसलाई फारसीमा सोर (शोर) भनिन्छ।

इन्डोनेसिया, भियतनाम, थाइल्यान्ड, कम्बोडिया, मलेसिया, फिलिपिन्स, सिङ्गापुर र ब्रुनेई जस्ता दक्षिणपूर्वी एसियाली परिकारहरूमा, सल्लो र लसुन दुवैलाई प्रायः प्राथमिक मसलाका रूपमा प्रयोग गरिन्छ। हल्का भिनेगरको घोलमा अचार गर्दा कच्चा सल्लोहरू पनि काकडीको साथमा हुन सक्छन्। तिनीहरू पनि प्रायः सूक्ष्म रूपमा काटिन्छन्, त्यसपछि सुनौलो खैरो नभएसम्म तलाइन्छ, जसको परिणामस्वरूप बावांग गोरेङ (इन्डोनेसियामा तलाएको शलोट्स) भनिने साना कुरकुरा शलो चिप्सहरू हुन्छन्, जुन किराना र सुपरमार्केटहरूबाट तयार किन्न सकिन्छ। शालोटले धेरै दक्षिणपूर्वी एसियाली परिकारहरू, जस्तै तलाएको चामलको प्रकारहरूको स्वाद बढाउँछ। तिनीहरू प्रायः नुडल र स्लाव व्यंजनहरूमा पनि उपस्थित हुन्छन्। क्रिस्पी शलोट चिप्स दक्षिणी चिनियाँ खानामा पनि प्रयोग गरिन्छ। इन्डोनेसियामा, शालोहरू कहिलेकाहीँ अचार गरिन्छ र धेरै परम्परागत खानाहरूमा थपिन्छन्-अचारको खमीरले भोक बढाउने मानिन्छ। दक्षिणी फिलिपिन्स, प्यापारन परिकारमा प्रयोग हुने पालापा भनिने लोकप्रिय मसलायुक्त मारानाओ मसला बनाउन श्यालोट बल्ब र पातहरू प्रयोग गरिन्छ।

बिरुवाको ट्युबुलर हरियो पातहरू पनि खान सकिन्छ र वसन्त प्याज र चिभको पातसँग धेरै मिल्दोजुल्दो छ।

ग्यालरी

↑ Allium Crop Science: Recent Advances, Wallingford, UK, पृ: २१।
↑ "AllergyNet — Allergy Advisor Find", Allallergy.net, मूलबाट १५ जुन २०१०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अप्रिल १४, २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १५ जुन २०१० मिति
↑ "Dictionary: eschalot", Merriam-Webster, Incorporated, अन्तिम पहुँच डिसेम्बर ४, २०१३।
↑ Nolte, Kurt, "Shallot.pdf", College of Agriculture and Life Sciences | The University of Arizona, मूलबाट जनवरी २२, २०२१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मे ८, २०२१। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण जनवरी २२, २०२१ मिति
↑ Seabrook, Peter (१९७६), Complete Vegetable Gardener, London: Cassell, आइएसबिएन 978-0-304-29738-2।
↑ Landry, Jean-François (२००७), "Taxonomic review of the leek moth genus Acrolepiopsis (Lepidoptera: Acrolepiidae) in North America", The Canadian Entomologist (en-USमा) 139 (3): 319–353, डिओआई:10.4039/n06-098।
↑ "Shallots, Freeze Dried", McCormick & Co. Inc, २०११, अन्तिम पहुँच मार्च १३, २०१३।

पनि हेर्नुहोस्

स्केलियन

सन्दर्भहरू

ढाँचा:Allium

बाह्य लिङ्कहरू

The dictionary definition of shallot at Wiktionary
Shallotसँग सम्बन्धित चित्र तथा श्रव्यदृश्यहरू विकिमिडिया कमन्समा रहेको छ।

[1] Allium Crop Science: Recent Advances, Wallingford, UK, पृ: २१।

[AN-2] "AllergyNet — Allergy Advisor Find", Allallergy.net, मूलबाट १५ जुन २०१०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच अप्रिल १४, २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १५ जुन २०१० मिति

[3] "Dictionary: eschalot", Merriam-Webster, Incorporated, अन्तिम पहुँच डिसेम्बर ४, २०१३।

[4] Nolte, Kurt, "Shallot.pdf", College of Agriculture and Life Sciences | The University of Arizona, मूलबाट जनवरी २२, २०२१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच मे ८, २०२१। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण जनवरी २२, २०२१ मिति

[5] Seabrook, Peter (१९७६), Complete Vegetable Gardener, London: Cassell, आइएसबिएन 978-0-304-29738-2।

[6] Landry, Jean-François (२००७), "Taxonomic review of the leek moth genus Acrolepiopsis (Lepidoptera: Acrolepiidae) in North America", The Canadian Entomologist (en-USमा) 139 (3): 319–353, डिओआई:10.4039/n06-098।

[7] "Shallots, Freeze Dried", McCormick & Co. Inc, २०११, अन्तिम पहुँच मार्च १३, २०१३।

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]