सामग्रीमा जानुहोस्

कबीर

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(कबिरबाट अनुप्रेषित)
संत कबीर
सन् 1825 को यो चित्रमा, कबीर साहेब लाई एक शिष्य संग देखाइएको छ।

कबीरदास वा कबीर १५ औं शताब्दीका भारतीय रहस्यमय कवि र संत थिए। उनी हिन्दी साहित्यको भक्ति कालको निर्गुण शाखाको ज्ञानमार्गी उपशाखाका महान् कवि थिए।उनका कार्यहरूले हिन्दी क्षेत्रको भक्ति आन्दोलनलाई गहिरो प्रभाव पारेको थियो। उहाँका कार्यहरू सिखहरूको आदि ग्रन्थमा समावेश गरिएको छ [][] उहाँ एक सर्वोच्च ईश्वरमा विश्वास गर्नुहुन्छ।उनले समाजमा प्रचलित कुरीति, रीतिरिवाज, अन्धविश्वासको कडा आलोचना गरे [][] उनको जीवनकालमा हिन्दू र मुस्लिम दुवैले उनको अनुसरण गरे।[] कबीर पंथ भनिने सम्प्रदाय उहाँको शिक्षाका अनुयायी हुन्।[]हजारी प्रसाद द्विवेदीले उनलाई मस्तमौला भनेका छन् ।

लहरतारा कबीर मठ जन्म स्थल

कबीर साहेबको जन्म कहिले भएको हो भन्ने कुरा ठ्याक्कै भन्न सकिँदैन । एक विश्वास र कबीर सागरका अनुसार उनको सशरीर अवतरण सन् १३९८ (संवत १४५५) जेठ महिनाको पूर्णिमाका दिन ब्रह्ममुहुर्तको समयमा लहरतारा तलाउमा रहेको कमलको फुलमा भएको थियो [] जहाँबाट नीरु निमा नाम गरेका एक दम्पतीले उठाएर लगेका थिए । उहाँका अनुयायीहरूले यस लीलालाई कबीर साहेबको प्रकट दिवसको रूपमा मनाउँछन् ।[] उनले बुनकरको काम गरेर आफ्नो जीविका चलाए। कबीरले आफ्नो साँचो ज्ञान प्रमाणित गर्न आफ्नो जीवनमा 52 परीक्षाहरू पार गर्नुपरेको थियो।

  1. १.० १.१ Kabir वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१५-०४-२६ मिति Encyclopædia Britannica (2015)Accessed: July 27, 2015
  2. २.० २.१ Hugh Tinker (१९९०), South Asia: A Short History, University of Hawaii Press, पृ: 75–77, आइएसबिएन 978-0-8248-1287-4, मूलबाट ३१ दिसंबर २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १२ जुलाई २०१२ 
  3. Carol Henderson Garcia; Carol E. Henderson (२००२), Culture and Customs of India, Greenwood Publishing Group, पृ: 70–71, आइएसबिएन 978-0-313-30513-9, मूलबाट ३१ दिसंबर २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १२ जुलाई २०१२ 
  4. David Lorenzen (Editors: Karine Schomer and W. H. McLeod, 1987), The Sants: Studies in a Devotional Tradition of India, Motilal Banarsidass Publishers, आइएसबिएन ९७८-८१-२०८-०२७७-३, pages 281–302
  5. ५.० ५.१ "संत कबीर ने दुनिया को पढ़ाया एकता का पाठ, 624वें प्रकट दिवस पर पढ़ें उनकी जीवनी", Zee News Hindi (हिन्दीमा), २०२१-०६-२३, अन्तिम पहुँच २०२१-०६-२४