भक्ति आन्दोलन

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

भक्ति आन्दोलन मध्ययुगीन हिन्दु धर्ममा एक महत्वपूर्ण धार्मिक आन्दोलन थियो जसले मुक्ति प्राप्त गर्न भक्तिको विधि अपनाई समाजका सबै तहहरूमा धार्मिक सुधार ल्याउन खोजेको थियो।[१] ६औँ शताब्दी ईस्वीमा तमिलकममा उत्पत्ति भएको, यसले उत्तरतिर फैलनु अघि वैष्णव अल्वर र शैव नयनारहरूको कविता र शिक्षाहरू मार्फत प्रमुखता प्राप्त गर्यो।[२] भक्ति आन्दोलनले स्थानीय भाषा प्रयोग गरेर प्रचार गर्‍यो ताकि सन्देश जनमानसमा पुग्यो।[३]

आन्दोलनलाई परम्परागत रूपमा हिन्दु धर्ममा एक प्रभावशाली सामाजिक सुधारको रूपमा मानिएको छ कि यसले व्यक्तिको जन्म वा लिङ्गलाई ध्यान नदिई आध्यात्मिकताको लागि व्यक्तिगत-केन्द्रित वैकल्पिक मार्ग प्रदान गरेको छ। समकालीन विद्वानहरू भक्ति आन्दोलन कुनै पनि प्रकारको सुधार वा विद्रोह थियो कि भनेर प्रश्न गर्छन्। तिनीहरूले भक्ति आन्दोलन पुरातन वैदिक परम्पराहरूको पुनरुत्थान, पुनरुत्थान र पुनर्संदर्भीकरण भएको सुझाव दिन्छन्।[४]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Padmaja, T. (२००२), Temples of Kr̥ṣṇa in South India: History, Art, and Traditions in Tamil nāḍu (अङ्ग्रेजीमा), Abhinav Publications, आइएसबिएन 978-81-7017-398-4 
  2. Nair, Rukmini Bhaya; de Souza, Peter Ronald (२०२०-०२-२०), Keywords for India: A Conceptual Lexicon for the 21st Century (अङ्ग्रेजीमा), Bloomsbury Publishing, आइएसबिएन 978-1-350-03925-4 
  3. Christian Novetzke (२००७), "Bhakti and Its Public", International Journal of Hindu Studies 11 (3): 255–272, जेएसटिओआर 25691067, डिओआई:10.1007/s11407-008-9049-9 
  4. Christian Novetzke (२००७), "Bhakti and Its Public", International Journal of Hindu Studies 11 (3): 255–272, जेएसटिओआर 25691067, डिओआई:10.1007/s11407-008-9049-9