सामग्रीमा जानुहोस्

कुमारगुप्त प्रथम

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
कुमारगुप्त प्रथम
महाराजाधिराज, परम-भट्टारक, परमद्वैत, महेन्द्रदित्य
कुमारगुप्त सिंहसँग लडिरहेका छन्, जसलाई उनको सुनमा चित्रण गरिएको छ
गुप्त सम्राट
शासनकाल४१५ - ४५५ ई
पूर्वाधिकारीचन्द्रगुप्त द्वितीय
उत्तराधिकारीस्कन्दगुप्त
जीवनसाथीअनन्तदेवी
वंशगुप्त वंश
बाबुचन्द्रगुप्त द्वितीय
आमाध्रुवदेवी
धर्महिन्दु धर्म

कुमारगुप्त प्रथम प्राचीन भारतको गुप्त साम्राज्यका सम्राट थिए। गुप्त सम्राट चन्द्रगुप्त द्वितीय र रानी ध्रुवदेवीका छोरा, उनले आफ्नो विरासत क्षेत्रको नियन्त्रण कायम राखेको देखिन्छ, जुन पश्चिममा गुजरातदेखि पूर्वमा बङ्गाल क्षेत्रसम्म फैलिएको थियो।[]

कुमारगुप्तले अश्वमेध बलिदान गरे, जुन सामान्यतया शाही सार्वभौमिकता प्रमाणित गर्नको लागि गरिन्छ, यद्यपि उनको सैन्य उपलब्धिहरूको बारेमा कुनै ठोस जानकारी उपलब्ध छैन।[] इपिग्राफिक र न्यूमिमेटिक प्रमाणहरूको आधारमा, केही आधुनिक इतिहासकारहरूले सिद्धान्त गरेका छन् कि उनले मध्य भारतका औलीकारहरू र पश्चिमी भारतकात्रैकुटकहरूलाई वशमा पारेको हुन सक्छ।[]

कुमारगुप्तको शासनकालमा शैव, वैष्णव, बौद्धजैन धर्म लगायतका विभिन्न आस्थाहरू फस्टाएको इपिग्राफिक प्रमाणहरूले सङ्केत गर्छ।[] कुमारगुप्तको चाँदीको सिक्काले उनलाई भगवान विष्णु (परम-भागवत वा भागवत) को भक्तको रूपमा वर्णन गर्दछ।[] उनको सुन, चाँदी र तामाको सिक्कामा विष्णुको वाहन गरुड रहेको छ।[]

सन्दर्भ सामग्रीहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. १.० १.१ R. C. Majumdar (१९८१), A Comprehensive History of India, 3, Part I: A.D. 300-985, Indian History Congress / People's Publishing House, ओसिएलसी 34008529 
  2. २.० २.१ Tej Ram Sharma (१९८९), A Political History of the Imperial Guptas: From Gupta to Skandagupta, Concept, आइएसबिएन 978-81-7022-251-4 
  3. ३.० ३.१ J. N. Banerjea (१९८२), "Vaishnavism, Saivism and Minor Sects", in R. C. Mujumdar, A Comprehensive History of India, III, Part II, Indian History Congress / Orient Longmans।