कोसल

कोसल राज्य
राजधानी	अयोध्या श्रावस्ती
आम भाषाहरू	संस्कृत
सरकार	राजतन्त्र
पूर्ववर्ती उत्तरवर्ती कालो र रातो सामान मगध
अचेल	भारत नेपाल

कोसल राज्य एक समृद्ध संस्कृति भएको प्राचीन भारतीय राज्य थियो, जुन वर्तमान उत्तर प्रदेशको अवध क्षेत्रको पश्चिमी ओडिशासम्मको क्षेत्रसँग मेल खान्छ। यो विदेहको छिमेकी क्षेत्रसँग जोडिएको वैदिक कालको उत्तरार्धमा एउटा सानो राज्यको रूपमा देखा पर्‍यो। कोसल क्षेत्रमा तीन प्रमुख सहरहरू थिए, अयोध्या, साकेत र श्रावस्ती, र सेताव्य, उकठ्ठा, दण्डकप्पा, नलकापन र पंकधा जस्ता साना सहरहरू थिए।

स्थान

कोसल उत्तरमा नेपाल पहाड, पूर्वमा सदनिरा नदी, दक्षिणमा सर्पिका वा स्याण्डिका नदी र पश्चिममा गोमती नदीको बीचमा अवस्थित थियो। कोसलको क्षेत्र आधुनिक-अवध क्षेत्रसँग मेल खान्छ।

इतिहास

५ औं शताब्दी ईसा पूर्वको दौडान, कोसलले शाक्य कुलको क्षेत्रलाई समावेश गर्यो, जसमा बुद्ध थिए। बौद्ध ग्रन्थ अङ्गुत्तर निकाय र जैन ग्रन्थ, भगवती सुत्रका अनुसार, कोसल ६ देखि ५ औं शताब्दीमा सोलसा (सोलह) महाजनपदहरू (शक्तिशाली क्षेत्रहरू) मध्ये एक थियो, र यसको सांस्कृतिक र राजनीतिक शक्तिले यसलाई एक महान शक्ति स्थान प्राप्त गर्‍यो।

छिमेकी राज्यहरू संग युद्ध को एक शृङ्खला पछि, यो अन्ततः पराजित भयो र ५ औं शताब्दी ईसा पूर्व मा मगध राज्यमा समाहित भयो। मौर्य साम्राज्यको पतन पछि र कुषाण साम्राज्यको विस्तार हुनु अघि, कोसलमा देव वंश, दत्त वंश र मित्र वंशले शासन गरेको थियो।