मालकोश
 | |
| ठाट | भैरवी |
|---|---|
| प्रकार | औदभ |
| समय | अबेला राति, १२–३ |
| आरोहण | .नी. सा ग म 'ध नी *सा* |
| अवरोहण |
|
| पर्यायवाची |
|
| समान | हिन्दोलम |
मालकोश भारतीय शास्त्रीय सङ्गीतको एक राग हो। यो भारतीय शास्त्रीय सङ्गीतको सबैभन्दा पुरानो रागहरू मध्येको एक समेत हो।[१] कर्नाटकी शास्त्रीय सङ्गीतमा यसको मिल्दोजुल्दो रागलाई हिन्दोलम भन्ने गरिन्छ।
शब्दोपत्ति
[सम्पादन गर्नुहोस्]मालकोश शब्द 'माल' र 'कौशिक'को संयोजनबाट बनाइएको छ, जसको अर्थ भगवान शिव जस्तै आफ्नो घाँटीमा सर्पको माला लगाउने व्यक्ति हो भन्ने बुझ्ननुपर्छ। यद्यपि, शास्त्रीय ग्रन्थहरूमा उल्लेख गरिए अनुसार माल-कौशिक आजको वर्तमान समयमा प्रस्तुत गरिदैन। सतीको यज्ञमा क्रोधित भएपछि ताण्डव आरम्भ गरिसकेका शिवलाई शान्त गर्नको निमित्त देवी सरस्वतीद्वारा यो रागको निर्माण गरिएको मान्ने गरिन्छ।
मलकोश राग शैवित सङ्गीत विद्यालयसँग सम्बन्धित छ, वास्तवमा प्रायजसो पञ्चक राग शैवित सङ्गीत विद्यालयसँग सम्बन्धित रहेको छ।[१]
आरोहण र अवरोहण
[सम्पादन गर्नुहोस्]- आरोह- सा _ग म ,_ध _नि सां ।
- अवरोह- सां _नि _ध म,_ग म _ग सा ।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ १.० १.१ Daniélou, Alain (१९६८), The Rāgas of northern Indian music, Barrie and Rockliff, London, पृ: 324–324, आइएसबिएन 0-214-15689-3।