मुकेश अम्बानी
मुकेश अम्बानी | |
|---|---|
 | |
| जन्म | मुकेश अम्बानी १९ अप्रिल १९५७ यमन[१][२] |
| वासस्थान | मुम्बई, महाराष्ट्र, भारत |
| राष्ट्रियता | भारतीय |
| जातीयता | गुजराती[३] |
| पेशा | रिलायन्स इण्डस्ट्रीजको अध्यक्ष |
| जम्मा सम्पति |  US$22.4 billion (August 2016)[४] |
| धर्म | हिन्दू |
| जीवनसाथी | नीता अम्बानी (१९८५-वर्तमान) |
| सन्तान | आकाश अम्बानी अनन्त अम्बानी इशा अम्बानी[५] |
| मातापिता | धीरूभाई अम्बानी कोकिलाबेन अम्बानी |
| आफन्त | अनिल अम्बानी (भाई) |
| वेबसाइट | मुकेश अम्बानी |
मुकेश धीरूभाई अम्बानी (१९ अप्रिल १९५७) भारतीय व्यवसायी तथा विश्वका छत्तीस औँ धनि व्यक्ति हुन् ।[६] उनी रिलायन्स इण्डस्ट्रीज का अध्यक्ष, प्रबन्ध निर्देशक र कम्पनीको सबैभन्दा ठूलो शेयरधनी हुन् । यो कम्पनी भारतमा निजी क्षेत्रको सबैभन्दा ठूलो तथा फोर्च्यून ५०० कम्पनी हो ।[७] रिलायन्स इन्डस्ट्रीज मा उनका व्यक्तिगत हिस्सेदारी ४८ % हो ।[८]
उनका सम्पत्तिको मूल्य (फोर्ब्सको अनुसार) २२.२ अरब अमेरिकी डलर रहेको छ ।[६] मुकेश र उनको भाइ अनिल अम्बानी रिलायन्स इन्डस्ट्रीजको संस्थापक स्वर्गीय धीरूभाई अम्बानीका छोरा हुन् । मुकेश इन्डियन प्रीमियर लिगको टीम मुम्बई इन्डियन्स का मालिक पनि हुन् ।
शिक्षा[सम्पादन गर्नुहोस्]
मुकेश अम्बानीको स्कुली शिक्षा अबाय मोरिस्चा स्कुल, मुम्बईमा भएको थियो । UDCT मा उनको केमिकल इन्जीनियरिङ्गमा स्नातकसम्मको अध्ययन पछि एमबीए गर्न स्टेनफोर्ड विश्वविद्यालय गए तर पहिलो वर्ष पछि नै उनले पढाई छोडिदिए ।[९]
करियर[सम्पादन गर्नुहोस्]
मुकेश अम्बानीले सन् १९८१ मा रिलायन्समा काम सम्हाले र रिलायन्सको पुरानो ढर्राको टेक्सटाइल कारोबारलाई पोलिएस्टर फाइबर र त्यसपछि पेट्रोकेमिकलमा अघि बढाए । यस प्रक्रियामा उनले ६० नयाँ, विश्वस्तरको गरे, विभिन्न प्रविधिले युक्त निर्माण सुविधाका रचनालाई निर्देशित गरे, यसले रिलायन्सको जुन उत्पादन क्षमता १० लाख टन प्रति वर्ष पनि थिएन, त्यो १ करोड २० लाख टन प्रतिवर्ष भयो ।
उनले जामनगर, गुजरातमा विश्वको सबैभन्दा ठुलो पेट्रोलियम रिफायनरीका स्थापना गरे । वर्तमानमा यसको क्षमता ३ करोड ३० लाख टन प्रति वर्ष रहेको छ । १००,००० करोड रुपैया (लगभग २६ बिलियन अमरीकी डलर) को लगानीमा बनेको यस रिफायनरीमा पेट्रोकेमिकल, पावर जेनरेशन, पोर्ट तथा सम्बन्धित आधारभूत ढाँचा छ ।
मुकेश अम्बानीले भारतको सबैभन्दा ठुलो दुरसञ्चार कम्पनिहरू मध्ये एक रिलायन्स कम्युनिकेशन्स (पूर्व मा रिलायस इन्फोकम) लिमिटेडको स्थापित गरे । दुईजना भाइहरू छुट्टिएपछि रिलायन्स इन्फोकमलाई अनिल धीरूभाई अन्बानी समूहले चलायो । यदि दुवै भाइ नछुट्टिएको भए र मुकेश प्रेजिडेन्ट बनिरहेको हुन्थे भने उनको कुल सम्पती ८५ बिलियन डलर हुन्थ्यो । अम्बानीको नेतृत्वमा, रिलायन्सले आफ्नो पूर्ण स्वामित्व वाला सहायक कम्पनी रिलायन्स रीटेलको अन्तर्गत खुद्रा बाजारमा प्रवेश गर्यो ।
उनको अगुआईमा रिलायन्स रीटेलले, डीलाईट स्टोरको नयाँ चेन पनि सुरुवात गरेको छ, र नोवा केमिकल्सको साथ रिलायन्स रीटेलको ऊर्जा सक्षम बनाउनको लागि यस आशयका अनुबन्ध रहेको छ ।
अम्बानी इन्डियन प्रीमियर लिगको टीम मुम्बई इन्डियन्सको मालिक पनि हुन्, जुन २०१३ मा फाईनलमा पुगेको थियो । उनले मुन्बईमा "धीरू भाइ अम्बानी इन्टरनेशनल स्कुल"को स्थापना पनि गरेका छन् ।
सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
- ↑ Nolan, Jeannette, "Mukesh Ambani", Encyclopædia Britannica, अन्तिम पहुँच ६ अक्टोबर २०१३।
- ↑ "The Rediff Business Interview/ Mukesh Ambani", Rediff.com, १७ जुन १९९८, अन्तिम पहुँच २२ अगस्ट २०१३।
- ↑ "Meet the Gujarati who went on to become the richest Indian", Daily Bhaskar, अन्तिम पहुँच २९ जनवरी २०१४।
- ↑ "Mukesh Ambani", Forbes, अन्तिम पहुँच ८ अगस्ट २०१६।
- ↑ "NY Times pics on Mukesh Ambani", The New York Times (India), १५ जुन २००८, अन्तिम पहुँच २२ अगस्ट २०१३।
- ↑ ६.० ६.१ फोर्ब्स सूची मा
- ↑ फोर्च्यून ग्लोबल ५०० २००६: देश
- ↑ "The World's Billionaires", Forbes, २००७-०३-०८, अन्तिम पहुँच २००७-०३-०९, "Year 2007 ."
- ↑ "Is MDA really an MBA", Telhelka, २००५-०१-०१, अन्तिम पहुँच २००८-०५-१४।