रहिम यार खान जिल्ला

रहिम यार खान ضلع رحیم یار خان‎
जिल्ला
रहिम यार खान जिल्लाको अवस्थिति
निर्देशाङ्क: २८°२५′१२″उ॰ ७०°१८′००″पू॰
देश	पाकिस्तान
प्रदेश	पञ्जाब
सदरमुकाम	रहिम यार खान
तहसील	४
क्षेत्रफल
• जम्मा	११,८८० किमी२ (४५९० वर्ग माइल)
जनसङ्ख्या  (२०१७)
• जम्मा	४,८१४,००६
• घनत्व	४१०/किमी२ (१०००/वर्ग माइल)
• लैङ्गकि अनुपात	१०५.२ पुरुष / १०० महिला
समय क्षेत्र	युटिसी+५ (पाकिस्तानी समय)

रहिम यार खान जिल्ला(उर्दु: ضلع رحیم یار خان‎) पाकिस्तानको पञ्जाब प्रदेशमा रहेको एक प्रमुख जिल्ला हो। यो जिल्लाको सदरमुकाम रहिम यार खान सहर हो जुन सहर प्रशासनिक रूपमा ९ सङ्घिय परिसरमा विभाजित भएको छ।

भूगोल

रहिम यार खान जिल्ला २७°४०'-२९°१६' उत्तर अक्षांश र ६०°४५'-७०°०१' पुर्व देशान्तरणमा अवस्थित छ । जिल्ला को नदीको क्षेत्र सिन्धु र पन्जाने नदीको पूर्वी किनारा को नजिकैमा छ । रहिम यार खान जिल्लालाई उत्तर तर्फबाट मुजाफरबाद जिल्लाले घेरेको छ भने पुर्वमा बहावलपुर जिल्लाले धेरेको छ त्यस्तै गरी दक्षिणमा भारतको जैसलमेर जिल्लाले घेरेको छ भने पश्चिममा सिन्ध प्रदेशको घोटकी जिल्लाले घेरेको छ ।

रहिम यार खान जिल्ला ३ भौतिक विशेषताहरूमा विभाजन भएको छ । जिल्ला नदी किनारको क्षेत्र सिन्धु नदी को दक्षिणी किनारामा पर्छ । यस जिल्लामा नहर-सिंचाई क्षेत्र दक्षिणमा छ र मुख्य मिन्चन बन्ड द्वारा विभाजित छ । सिंचाई क्षेत्रको अनुमानित उचाई समुद्री स्तरभन्दा माथि १५० देखि २०० मीटर (४९० देखि ६५५ फिट) मा रहेको छ । यो जिल्लाको तेस्रो भागलाई चोलस्तान भनिन्छ जुन सिंचाइ आयोजनाबाट दक्षिणमा र पाकिस्तान-भारतको सिमान क्षेत्र सम्म फैलिएको छ । मरुभूमिको सतह सबै बालुवाले ढाकेको छ जुन १५० मीटर (४९२ फीट) सम्मको उचाई रहेको छ ।

जनशाङ्खिकि

सन् १९९८ को राष्ट्रिय जनगणना अनुसार यस जिल्लाको कुल जनसङ्ख्या ३१,४१०,५३ रहेको छ जसमध्य १९.१६% मानिसहरू शहरी क्षेत्रमा बसोबास गर्छन् । यस जिल्लाको वार्सिक अौसत जनसङ्ख्या विद्धि दर ३.२% रहेको छ । यस जिल्लाको कुल क्षेत्रफल ११,८८० वर्ग किलोमिटर रहेको छ जसमा जनसङ्ख्या धनत्व २६४ प्रति वर्ग किलोमिटर हुन आउँछ जुन सन् १८८१ मा १५५ रहेको थियो । यस जिल्लाको शहरी क्षेत्रमा बसोबास गर्ने जनसङ्ख्या ७,१७५,८२ अथवा कुल जनसङ्ख्याको १९.६ प्रतिशत छ जुन सन् १९८१-९८ सम्म वार्सिक रूपमा ४.३ प्रतिशतले बढेको थियो भने सन् १९७२-८१ सम्मको तथ्याङ्कमा जनसङ्ख्या वार्सिक रूपमा ४.७ प्रतिशतले धटेको देखिएको थियो । यस शहरमा तीन नगरपालिका समिति र पाँच शहर समितिहरू रहेका छन् । यश शहरको कुल आवाधी मध्य ९७ % मुस्लिम छन् भने हिन्दु १.८ % रहेका छन् र अन्य बाँकी धर्ममा मानिसहरू छन् । यस जिल्लामा कुल मुस्लिा आवाधी ग्रामीण क्षेत्रमा भन्दा शहरी क्षेत्रमा बढी रहेका छन् । सन् १९९८ को राष्ट्रिय जनगणना अनुसार यस जिल्लाको प्रमुख भाषा सराइकी हो जसको आवाधी कुल जनसङ्ख्याको ६२.६ % रहेको छ भने २७.३ % पञ्जाबी र २.९ % उर्दु र सिन्ध रहेका छन् ।

शिक्षा

जिल्लाको कुल साक्षरता दर ३८ % रहेको छ जसलाई १० कक्षा माथिको म्याट्रिक परीक्षा पास गरेका भनेर चिनिन्छ ।

बाह्य कडीहरू

• रहिम यार खान जिल्लाको नक्शा
• पाकपिडियामा रहिम यार खान