स्वेज नहर

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
स्वेज नहर
{{{alt}}}
पृथ्वी कक्ष देखि स्वेज नहर
वास्तविक धनी स्वेज नहर कम्पनी
निर्माण थालनी २५ अप्रिल १८५९
निर्माण सम्पन्न नोबेम्बर १८६९
ऋण पुन यो अझै अवस्थित रहेको छ
ताल्चा
अवस्था खुल्ला
नेविगेशन अधिकार स्वेज नहर प्राधिकरण

स्वेज नहर (अरबी: قناة السويس Qanāt al-Sūwais) इजिप्टमा अवस्थित भुमध्य सागरलाल सागरलाई जोड्ने मानव निर्मित जहाजी नहर हो । यसले भूमध्य सागररातो सागरलाई जोड्छ र अफ्रिकाएसियालाई छुट्ट्याउछ । १९३.३० किमी (१२०.११ माइल) lलामो यस नहर युरोप र एसिया बीचाको एक व्यस्त व्यापारिक मार्ग हो ।

फ्रेन्च कम्पनीले सन् १८५९बाट बनाउन थालेको यो नहर सन् १८६९बाट प्रयोगमा आउन थालेको हो । यो नहर  भू–मध्य सागरको जलमार्ग र संसारकै सबैभन्दा ठूलो व्यापारिक रुट भयो ।

सन् १८५८ मा, फार्डनांड डे लेसेप्स (Ferdinand de Lesseps , जसले पछी पानामा नहर निर्माणको पनि प्रयास गरेका थिए) ले नहर बनाउने उद्देश्यले "स्वेज क्यानल कम्पनी" को स्थापना गरे। १८६९ नोबेम्बर १७ मा नहर औपचारिक रुपमा संचालनमा आएको थियो ।

It offers vessels a direct route between the North Atlantic and northern Indian oceans via the Mediterranean Sea and the Red Sea, avoiding the South Atlantic and southern Indian oceans and reducing the journey distance from the Arabian Sea to London by approximately ८,९०० किलोमिटर (५,५०० माइल), to 10 days at २० नॉट (३७ किमी/घंटा; २३ माइल/घंटा) or 8 days at २४ नॉट (४४ किमी/घंटा; २८ माइल/घंटा).[१] The canal extends from the northern terminus of Port Said to the southern terminus of Port Tewfik at the city of Suez. In 2021, more than 20,600 vessels traversed the canal (an average of 56 per day).[२]

The original canal featured a single-lane waterway with passing locations in the Ballah Bypass and the Great Bitter Lake.[३] It contained, according to Alois Negrelli's plans, no locks, with seawater flowing freely through it. In general, the water in the canal north of the Bitter Lakes flows north in winter and south in summer. South of the lakes, the current changes with the tide at Suez.[४]

स्वेज संकट[सम्पादन गर्नुहोस्]

Nasser announces the nationalisation of the canal (Universal Newsreel, 30 July 1956).
Port Said, at the entrance to the Suez Canal from the Mediterranean.

२६ जुलाई १९५६ मा अलेक्जेद्रिया मा सबोधन गर्दै नासेरले इजिप्टको सेनालाई स्वेज नहर नियन्त्रण गर्न र नहरको राष्ट्रियकरण कार्वान्ययन गर्न आदेश दिए। [५] उनले राष्ट्रियकरण कानुन प्रकाशित भएको, स्वेज नहरको सबै सम्पत्ति रोक्का भएको, र सबै शेयरधनीहरूलाई पेरिस स्टक एक्सचेन्जको अन्तिम मूल्य अनुसार को पैसा चुक्ता गरिने घोषणा गरे।[६] त्यहि दिन, इजिप्टले इजरायली जहाजहरूलाई बन्द गरियो ।[७]

सन १९५६मा पहिले इजराइल तथा पछि ब्रिटेनफ्रान्सद्वारा मिस्र माथि गरिएको आक्रमणलाई स्वेज संकट (Suez Crisis) भनिन्छ। यो आक्रमण स्वेज नहर माथि पश्चिमी देशको नियन्त्रण पुनः स्थापित गर्न तथा मिस्रको राष्ट्रपति गमाल अब्देल नासेरलाई सत्ताबाट हटाउने उद्देश्यले गरिएको थियो। युद्ध शुरू भए पछि संयुक्त राज्य अमेरिका, सोभियत सङ्घ र राष्ट्र संघले यसमा राजनयिक हस्तक्षेप गरे र आक्रमणकारी देश पछि हट्नको लागि बाध्य भए।

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "The Suez Canal – A vital shortcut for global commerce", World Shipping Council, मूलबाट २२ अप्रिल २०१८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १५ मार्च २०१९ 
  2. "Number of ships passing through the Suez Canal from 1976 to 2021", Statista, ३१ मार्च २०२२। 
  3. "Suez Canal Authority", मूलबाट १३ जुन २०१४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २ मे २०१० 
  4. Elaine Morgan; Stephen Davies (१९९५), The Red Sea Pilot, Imray Laurie Norie & Wilson, पृ: २६६, आइएसबिएन 9780852885543 
  5. Kissinger 1994, p. 530
  6. BBC On This Day, 1956: Egypt seizes Suez Canal
  7. "1956: Egypt Seizes Suez Canal", BBC, २६ जुलाई १९५६, अन्तिम पहुँच ४ मार्च २००७ 

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

बाहिरी लिङ्कहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

निर्देशाङ्कहरू: ३०°४२′१८″उ॰ ३२°२०′३९″पू॰ / ३०.७०५००°N ३२.३४४१७°E / 30.70500; 32.34417