सुब्रह्मण्य भारती

सुब्रह्मण्य भारती
சுப்பிரமணிய பாரதி
जन्म	(१८८२-१२-११)११ डिसेम्बर १८८२ तमिलनाडु
मृत्यु	११ सेप्टेम्बर १९२१(1921-09-11) (उमेर ३८) चेन्नई, तमिलनाडु
नागरिकता	भारत
पेशा	पत्रकार, कवि, लेखक, शिक्षक, देशभक्त, कार्यकर्ता
राजनीतिक कृयाकलाप	भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्राम
हस्ताक्षर

सी. सुब्रह्मण्य भारती (जन्म सी. सुब्रह्मण्य (तमिल: சுப்பிரமணிய பாரதி); ११ डिसेम्बर १८८२ - ११ सेप्टेम्बर १९२१) एक तमिल लेखक, कवि, पत्रकार, भारतीय स्वतन्त्रता कार्यकर्ता, र समाज सुधारक थिए। कवितामा उनको उत्कृष्टताको लागि उनलाई "भारती" उपाधि प्रदान गरिएको थियो। उनि आधुनिक तमिल कविताको अग्रगामी थिए र उनलाई सबै समयको सबैभन्दा ठुलो तमिल साहित्यिक व्यक्तित्वहरू मध्ये एक मानिन्छ। उनका धेरै कार्यहरूमा भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलनको समयमा देशभक्ति जगाउने ज्वलन्त गीतहरू समावेश थिए।

जीवनी

सी. सुब्रह्मण्य (तमिल: சி. சுப்பிரமணியன்) एक ब्राह्मण परिवारमा ११ डिसेम्बर १८८२ मा तमिलनाडुको एटायापुरम गाउँमा चिन्नास्वामी सुब्रह्मण्य अय्यर र लक्ष्मी अम्मको घरमा जन्मेका थिए। सानै उमेरदेखि सुब्रह्मण्य सङ्गीत र काव्यतर्फ झुकाव थिए। उनले पाँच वर्षको उमेरमा आफ्नी आमा गुमाएका थिए र उनको बुबाले हुर्केका थिए जसले उनलाई अङ्ग्रेजी सिक्ने, अङ्कगणितमा उत्कृष्ट र इन्जिनियर बन्न चाहन्थे। युवा सुब्रह्मण्यलाई प्रख्यात विद्वानहरू, एटायपुरका महाराजासँग बहस गर्ने क्षमता देखेर, र उनलाई कवितामा उत्कृष्टता देखेर एट्टायपुरमका राजाले "भारती" को उपाधि दिएका थिए, जसको अर्थ विद्याकी देवी सरस्वतीले आशीर्वाद दिएका थिए।

बनारसमा रहँदा भारतीले हिन्दु अध्यात्म र राष्ट्रवादलाई उजागर गरेका थिए। यसले उनको दृष्टिकोण फराकिलो बनायो र उनले संस्कृत, हिन्दी र अङ्ग्रेजी सिके। साथै, उनले आफ्नो बाह्य रूप परिवर्तन गरे। घर फर्कने क्रममा, उनले भगिनी निवेदिता, स्वामी विवेकानन्दको आध्यात्मिक उत्तराधिकारीलाई भेटे। उनले भारतीलाई महिलाका विशेषाधिकारहरू पहिचान गर्न प्रेरित गरिन् र महिलाहरूको मुक्तिले भारतीको दिमागलाई प्रयोग गर्यो। उनले नयाँ नारीलाई शक्तिको उत्सर्जनको रूपमा देखाए, सहकारी प्रयासबाट नयाँ पृथ्वी निर्माण गर्न पुरुषको इच्छुक सहयोगी। उनले दादाभाइ नौरोजीको नेतृत्वमा कलकत्तामा भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेसको अधिवेशनमा भाग लिए, जसले स्वराज र ब्रिटिस सामानहरूको बहिष्कारको माग गर्यो।

उनी जेलबाट नराम्ररी प्रभावित भएका थिए र सन् १९२० सम्ममा जब एक सामान्य एम्नेस्टी आदेशले अन्ततः उनको आन्दोलनमा प्रतिबन्ध हटायो, भारती पहिले नै सङ्घर्ष गरिरहेको थियो। उनलाई पार्थसारथी मन्दिर, ट्रिप्लिकेन, चेन्नईमा लावण्य नामको हात्तीले प्रहार गरेको थियो, जसलाई उनले हरेक दिन खुवाउँथे। यद्यपि उनी यस घटनाबाट बाँचे, तर केही महिनापछि उनको स्वास्थ्य बिग्रियो र ११ सेप्टेम्बर १९२१ को बिहान करिब १ बजे उनको मृत्यु भयो। भारतीलाई जनकवि, एक महान राष्ट्रवादी, उत्कृष्ट स्वतन्त्रता सेनानी र सामाजिक दूरदर्शी मानिएको भए पनि उनको अन्त्येष्टिमा १४ जना मात्रै उपस्थित थिए भन्ने लेखिएको थियो।

कृति

भारतीलाई आधुनिक तमिल साहित्यका अग्रगामी मध्ये एक मानिन्छ। भारतीले सरल शब्दहरू र लयहरू प्रयोग गरे, तमिलमा उनका अघिल्लो शताब्दीका कामहरू भन्दा फरक, जसमा जटिल शब्दावली थियो। उनले आफ्ना भक्ति कविताहरूमा नयाँ विचार र प्रविधिहरू पनि प्रयोग गरे। उनले आफ्ना धेरैजसो कामहरूमा नोन्दी चिन्दु नामक छन्द प्रयोग गरे, जुन पहिले गोपालकृष्ण भरथियारले प्रयोग गरेका थिए।

भारतीको कविताले प्रगतिशील, सुधारवादी आदर्शलाई व्यक्त गरेको छ। उनको चित्रण र उनको पदको जोश विभिन्न पक्षहरूमा आधुनिक तमिल कविताको अग्रगामी थियो। शास्त्रीय र समसामयिक तत्वहरूलाई मिलाएर सशक्त प्रकारको कविताको अग्रदूत थिए। भारतीय राष्ट्रवाद, प्रेम गीतहरू, बाल गीतहरू, प्रकृतिका गीतहरू, तमिल भाषाको महिमा, र तिलक, गान्धी र लाजपत राई जस्ता भारतका प्रख्यात स्वतन्त्रता सेनानीहरूका लागि ओडहरू जस्ता विविध विषयहरूमा हजारौँ श्लोकहरू लेख्ने उनको उत्कृष्ट उत्पादन थियो।

तमिल பட்டினில் உடையும் பஞ்சினில் ஆடையும் பண்ணி மலைகளென வீதி குவிப்போம் கட்டித் திரவியங்கள் கொண்டு வருவார் காசினி வணிகருக்கு அவை கொடுப்போம்

[नेपाली अनुवाद] हामी रेशम र कपासबाट लुगाहरू बनाउँछौं हिमाल जत्तिकै ठुलो मात्रामा तिनीहरूले धेरै धन ल्याउँछन् संसारभरका व्यापारीहरू, जसलाई हामी यो (कपडा) दिन्छौं