संयुक्त राज्य अमेरिकाको संविधान
| संयुक्त राज्य अमेरिकाको संविधान | |
|---|---|
 Page one of Jacob Shallus' officially engrossed copy of the Constitution signed in Philadelphia by delegates of the Constitutional Convention in 1787[१] | |
| अवलोकन | |
| क्षेत्राधिकार | संयुक्त राज्य अमेरिका |
| सिर्जना | September 17, 1787 |
| प्रस्तुत | September 28, 1787 |
| अनुमोदन | June 21, 1788 (9 of 13 states) |
| प्रभावकारी मिति | मार्च ४, १७८९[२] |
| प्रणाली | सङ्घीय राष्ट्रपतीय गणतन्त्र |
| सरकारी संरचना | |
| शाखाहरू | 3 |
| कक्षहरू | Bicameral |
| कार्यकारिणी | राष्ट्रपति |
| न्यायपालिका | Supreme, Circuits, Districts |
| सङ्घीयता | Yes |
| निर्वाचक मण्डल | Yes |
| संलग्न खण्ड | 2, 1 still active |
| इतिहास | |
| पहिलो विधायिका | March 4, 1789 (11 of 13 states) |
| प्रथम कार्यकारी | April 30, 1789 |
| पहिलो न्यायालय | February 2, 1790 |
| संशोधन | २७ |
| अन्तिम संशोधन | May 5, 1992 |
| उद्धरण | The Constitution of the United States of America, As Amended, जुलाई २५, २००७। |
| स्थान | National Archives Building in Washington, D.C., U.S. |
| निर्माण | Congress of the Confederation in Philadelphia, U.S. |
| लेखक(हरू) | Philadelphia Convention |
| हस्ताक्षरकर्ताहरू | 39 of the 55 delegates |
| दस्तावेज प्रकार | Parchment |
| अतिक्रमण | आर्टिकल अफ किन्फिडिरेसन |
| पूर्ण पाठ | |
 Constitution of the United States of America विकिस्रोतमा | |
संयुक्त राज्य अमेरिकाको संविधान अमेरिकाको सर्वोच्च कानुन हो।[३] ४ मार्च १७८९ मा यसले देशको पहिलो संविधान, आर्टिकल अफ किन्फिडिरेसनलाई प्रतिस्थापन गरेको थियो । यो कानुन सन् १७८९ देखि लागू भएको हो। यो संविधानमा हालसम्म २७ पटक संशोधन भएको छ। [४][५] पहिलो दस संशोधनहरू, जसलाई सामूहिक रूपमा अधिकारको विधेयक भनेर चिनिन्छ, व्यक्तिगत स्वतन्त्रता र न्यायको विशिष्ट सुरक्षा प्रदान गर्दछ र अमेरिकी राज्यहरू भित्र सरकारको शक्तिमा प्रतिबन्ध लगाउँछ।[६][७] पछिल्ला १७ संशोधनहरूमध्ये अधिकांशले व्यक्तिगत नागरिक अधिकार सुरक्षालाई विस्तार गर्दछ।
संयुक्त राज्य अमेरिकाको संविधान संसारमा लागू भएको सबैभन्दा पुरानो र सबैभन्दा लामो समयदेखि चलिरहेको लिखित र संहिताबद्ध राष्ट्रिय संविधान हो।[८][क]
संविधानका प्रावधान
[सम्पादन गर्नुहोस्]प्रस्तावना
[सम्पादन गर्नुहोस्]धाराहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]संविधानमा ७ धारा रहेका छन्।
धारा I – व्यवस्थापिका
[सम्पादन गर्नुहोस्]धारा II – कार्यपालिका
[सम्पादन गर्नुहोस्]धारा २ ले संयुक्त राज्य अमेरिकाका राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपतिको पद, योग्यता र कर्तव्यहरूको उल्लेख गर्दछ। राष्ट्रपति संघीय सरकारको कार्यपालिकाको प्रमुख हुनुका साथै राष्ट्रको राष्ट्रप्रमुख र सरकार प्रमुख पनि हुन्।
राष्ट्रपति संयुक्त राज्य अमेरिकाको सशस्त्र बलको कमाण्डर इन चिफ हुन्, साथै राज्य मिलिशियाहरू परिचालन हुँदा तिनीहरूको पनि प्रमुख कमाण्डर हुन्। राष्ट्रपतिले सिनेटको दुई तिहाइ गणपूरकको सल्लाह र सहमतिमा सन्धिहरू गर्छन्।
धारा III – न्यायपालिका
[सम्पादन गर्नुहोस्]धारा IV – राज्यहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]धारा चार ले राज्यहरू बीचको र राज्य र संघीय सरकार बीचको सम्बन्धको रूपरेखा प्रस्तुत गर्दछ। यसले नयाँ राज्यहरूलाई स्वीकार गर्ने, राज्यहरू बीचको सीमा परिवर्तन, र राज्यहरू बीचको सुपुर्दगी जस्ता मामिलाहरूको पनि व्यवस्था गर्दछ, साथै राज्यहरू बीच आवतजावत र यात्राको स्वतन्त्रताको लागि कानुनी आधार पनि तयार गर्दछ।
धारा V – संशोधन प्रक्रिया
[सम्पादन गर्नुहोस्]धारा ५ ले संविधान संशोधनको प्रक्रियाको रूपरेखा प्रस्तुत गर्दछ। महासंघको धाराहरूमा संशोधनहरू कांग्रेसद्वारा प्रस्तावित गरिनुपर्ने र सबै १३ राज्य व्यवस्थापिकाहरूको सर्वसम्मततीले अनुमोदन गर्नुपर्ने व्यवस्था गरिएको थियो। यसले संवैधानिक सुधारमा एक अवरोध सिर्जना गर्यो र यो धाराहरूमा एउटा प्रमुख त्रुटीको रुपमा देखा पर्य।
धारा VI – संघीय शक्तिहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]धारा VII – अनुमोदन
[सम्पादन गर्नुहोस्]विश्वव्यापी प्रभाव
[सम्पादन गर्नुहोस्]संयुक्त राज्य अमेरिकाको संविधान विशेष गरी १९७० को दशकदेखि विश्वव्यापी रूपमा शासनको लागि एक उल्लेखनीय मोडेल भएको छ । यसको अन्तर्राष्ट्रिय प्रभाव अन्य संविधानहरूमा वाक्यांश र सभार गरिएका अंशहरूमा समानताहरू, साथै कानूनको शासन, शक्ति पृथकीकरण र व्यक्तिगत अधिकारहरूको मान्यताका सिद्धान्तहरूमा पाइन्छ।
नोट
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ अन्य देशहरू, जस्तै संयुक्त अधिराज्य, क्यानडा, र न्यूजील्याण्ड, र अन्य राष्ट्रमंडल देशहरूमा, अधिकार विधेयक १६८९ जस्ता संवैधानिक प्रावधानहरू छन्, अन्य कानूनहरू सहित, जुन संयुक्त राज्य अमेरिकाको संविधान भन्दा पुरानो छ जुन आज पनि लागू छ।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]Footnotes
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ John H. Lienhard, "Engrossed in the Constitution", अन्तिम पहुँच अप्रिल ८, २०२२।
- ↑ 16 Am. Jur. 2d Constitutional Law § 10; "The Constitution went into effect in March of 1789." Referring to Owings v. Speed, 18 U.S. 420, 5 L. Ed. 124 (1820), "The present Constitution of the United States did not commence its operation until the first Wednesday in March, 1789."
- ↑ Maier 2010, पृष्ठ 35.
- ↑ United States Senate (१९९२), "Amendments to the Constitution of the United States of America", The Constitution of the United States of America: Analysis and Interpretation, U.S. Government Printing Office, पृ: २५ n.२, आइएसबिएन 978-0-16-063268-6।
- ↑ "Constitution Day", Senate.gov, United States Senate, मूलबाट अगस्ट १२, २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच सेप्टेम्बर १०, २०१६।
- ↑ Ritchie, Donald, "Bill of Rights", Annenberg Classroom—Glossary, Leonore Annenberg Institute for Civics of the Annenberg Public Policy Center of the University of Pennsylvania, अन्तिम पहुँच सेप्टेम्बर २१, २०१४।
- ↑ Lloyd, Gordon, "Introduction to the Bill of Rights", TeachingAmericanHistory.org, The Ashbrook Center at Ashland University, अन्तिम पहुँच सेप्टेम्बर २१, २०१४।
- ↑ Goodlatte says U.S. has the oldest working national constitution, Politifact Virginia website, September 22, 2014.
 संयुक्त राज्य अमेरिकाको विषय | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| इतिहास | |||||||||||
| सरकार |
| ||||||||||
| राजनीतिक दल | |||||||||||
| भूगोल |
| ||||||||||
| संस्कृति | |||||||||||
| उत्सव | |||||||||||
| अर्थव्यवस्था | |||||||||||