याज्ञवल्क्य लक्ष्मीनारायण विद्यापीठ

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
याज्ञवल्क्य लक्ष्मीनारायण विद्यापीठ
स्थान
नक्सा
,
जानकारी
प्रकारसंस्कृत विद्यापीठ
धार्मिक आवद्धता(हरू)हिन्दू
स्थापना१७७४ (वि.स. १८०१)
संस्थापकराजा हेमकर्ण सेन
तस्मैया बाबा
विद्यालय जिल्लामहोत्तरी जिल्ला
आवद्धतानेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय

 

यज्ञवल्क्य लक्ष्मीनारायण विद्यापीठ एक संस्कृत-भाषा सम्बन्धित नेपाली विश्वविद्यालय क्याम्पस हो। [१] [२] यो नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय को एक घटक क्याम्पस हो। [३] यो मकवानपुरका राजा हेमकर्ण सेन र तस्मैया बाबा नामक ऋषिले १७७४ ईस्वी (१८०१ वि.स.) नेपालको मटिहानी गाउँमामा स्थापना गरेका हुन्। [४] यो नेपालको सबैभन्दा पुरानो शैक्षिक संस्थाहरू मध्ये एक हो र यसले मटिहानी, महोत्तरीलाई संस्कृतवैदिक शिक्षाको केन्द्रको रूपमा स्थापना गर्न मद्दत गरेको छ।

व्युत्पत्ति[सम्पादन गर्नुहोस्]

क्याम्पसको नाम हिन्दू ऋषि याज्ञवल्क्य र दिव्य जोडी लक्ष्मी नारायणको नाममा राखिएको हो। क्याम्पस लक्ष्मी नारायणको मन्दिर परिसरमा स्थापना गरिएको थियो। [५]

इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् १७४४ (१८०१) मा मकवानपुरका राजा हेमकर्ण सेनले मटिहानीमा लक्ष्मीनारायणको मन्दिर निर्माण गरे र मन्दिर परिसरमा रहेको पीपलको रुखमुनि तस्मैया बाबा नामका ऋषिले संस्कृत पढाउन थाले। वि.सं. 1950 देखि, संस्थाले संस्कृत व्याकरण, वेदान्तरामायण पढाउन थाले। [६] वि.सं. 1968 देखि लक्ष्मीनारायण, मठ वाराणसीदास र छत्रनाथका महन्थले वेद, न्याय शास्त्र र ज्योतिष शास्त्र पढाउन थाले। [७]

कार्यक्रमहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • उत्तर मध्यम (मध्यवर्ती)
  • शास्त्री (स्नातक) [८]
  • प्रक्षास्त्री

सन्दर्भहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "धार्मिक पर्यटन अभिवृद्धि गर्दै मटिहानी", Online Khabar (en-USमा), अन्तिम पहुँच २०२२-११-१० 
  2. "Yjnayavalkya Lakshminarayan Vidyapeeth", Edusanjal (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०८-३१ 
  3. "Yjnayavalkya Lakshminarayan Vidyapeeth, Mahottari", College Nepal (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०८-३१ 
  4. "Kantipur-याज्ञवल्क्यमा आचार्य तह - कान्तिपुर समाचार", ekantipur.com, अन्तिम पहुँच २०२२-११-१० 
  5. "समावेशी बन्दै संस्कृत शिक्षा", Makalu Khabar (नेपालीमा), २०२२-०८-०२, अन्तिम पहुँच २०२२-११-१०, "राजकीय संस्कृत माध्यमिक विद्यालयसँगै जोडिएर भगवान् लक्ष्मीनारायण र महामुनि याज्ञवल्क्यका नाउँमा स्थापित याज्ञवल्क्य लक्ष्मीनारायण विद्यापीठ ९संस्कृत क्याम्पस० मा स्नातक तहसम्मको उच्च शिक्षा लिन पाएपछि यहाँ पढ्न आउने विद्यार्थीलाई थप सजिलो भएको हो ।" 
  6. "महोत्तरीमा शिक्षामन्त्री: भाषण गरे, उद्घाटन गरेनन् :: सुजीतकुमार झा :: Shilapatra शिलापत्र - खबरको स्थायी ठेगाना", shilapatra.com, अन्तिम पहुँच २०२२-११-१० 
  7. "NSU -याज्ञवल्क्य लक्ष्मीनारायण विद्यापीठ, मटिहानी", www.nsu.edu.np, अन्तिम पहुँच २०२१-०९-०१ 
  8. "Yjnayavalkya Lakshminarayan Vidyapeeth", Edusanjal (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०८-३१