बालचन्द्र शर्मा

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

बालचन्द्र शर्मा - क्रान्तिकारी, राजनीतिज्ञ, मन्त्री, प्राज्ञ, राजदूत, कवि, निबंधकार, उपन्यासकार, इतिहासकार, लेखक, आलोचक, शब्दकोशकार  र अनुवादक

अखिलभारतीय नेपाली कांग्रेसका संस्थापक उपाध्यक्ष, नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसका संस्थापक महासचिव, नेपाल प्रजा परिषद्का अध्यक्ष, शिक्षामन्त्री , नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानका संस्थापक उपकुलपति बालचन्द्र शर्माको जन्म:  इलाहबाद, भारतमा  वि स १९७६ भाद्र कृष्ण अष्टमी तद्अनुसार १९ अगस्त १९९६  भई  मृत्यु काठमान्डु, नेपाल २०३२ असार ७ तद्अनुसार जून २१, १९७५ भएको थियो। इतिहास, साहित्य, तथा राजनीति एवं अन्य विभिन्न विधाहरुमा उनले १६ वटा पुस्तक प्रकाशित गरे ।


प्रारम्भिक जीवन र शिक्षा

सात बच्चाहरुको बालकालमै सात  मृत्यु पश्च्यात  कृष्णष्टमीको शुभ मितिमा जन्मिएका शर्माको नामकरण  भगवान कृष्णकै नाम मद्द्ये  एकबाट गरियो । उनको प्रारम्भिक शिक्षा घरमै आफ्नै  पिताले  अमरकोष, लाघु सिद्धान्त कौमुदी र रघुवंष  जस्ता  संस्कृतको शास्त्रीय कृतिका  साथ शुरू गरे । वि स १९८१ मा  परिवारको बसाई  बनारस सरेककोले  शर्माले माध्यमिक शिक्षा हरिहर हाईस्कूलबाट पुरागरी वि स १९९८ बनारस ट्रेडिङ्  कलेजबाट हिन्दी साहित्य रत्न र वि स २००३ मा बनारस हिंदू विश्वविद्यालयबाट अंग्रेजी साहित्यमा स्नातकोत्तर गरे। यसरी उनको‌ संस्कृत, हिन्दी र अङ्ग्रेजी भाषामा राम्रो पकड़ हुन पुग्यो।


युवावस्था र निजी जीवन

१८ वर्षको कलिलो उमेरमै शर्माले १० महिनाको अंतरालमा आफ्ना बुबाआमा दुवै गुमाए। एक वर्ष मात्र अगि वि.स. फाल्गुन २, १९९३ ( फेब्रुअरी १९३७) मा उनको विवाह कलैयाकी कुसुम कुमारी शर्मा सँग भएको थियो र वि.स. २०००मा पारिवारिक दवावमा उनले काठमाडौँकी सावित्री देवकोटासँग दोस्रो विवाह गरे । विवाहको डेढ वर्ष पछिनै सावित्री देवकोटाको क्षयरोगबाट मृत्यु भयो र शर्माको वैवाहिक जीवन कुसुम कुमारी शर्मासितै बित्यो र वहाँहरुबाट तीन सन्तान कल्पना कौशिक शर्मा , सुह्रद कौशिक शर्मा र चेतना कौशिक शर्मा जन्मिए ।

नेपाल पुकार, नवनेपालजस्ता पत्रिकाको सम्पादन गर्दै युगवाणीबाट आफ्ना वाणी व्यक्त गर्ने शर्माले २००७ साल अगाडि नै भाषा सेवा र देश सेवको अभियान थालेका थिए । [१]

नेपालको इतिहास लेखन र नेपाली साहित्यका एेतिहासिक समग्रीको अन्वेषणमा संलग्न रहेका बालभन्द्र शर्माको अन्वेषणात्मक साहित्य लेखन र्इश्वर बरालको जस्तै छ । प्रारम्भमा साहित्य र राजनीतिको एेतिहासिक सामग्री अन्वेषण गर्ने केममा जुटेका शर्माको एेतिहासिक शोधखोज ग्रन्थको नाम हो नेपालको एेतिहासिक विवेचना (२००८) । प्रस्तुत कृतिको प्रकाशनबाट एेतिहासिक सामग्रका अध्येताका रूपमा प्रतिष्ठापित हुन पुगेका शर्मालाई नेलको इतिहासको आधिकारिक ज्ञाताका रूपमा लिने गरिन्छ । उनका साहित्यिक कृतिहरू पनि अन्वेषणमूलक र विवेचनात्मक रहेका छन् । उनका अन्वेषणात्मक कृतिमा भानुभक्त (२०१४) रहेको छ ।

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. भट्टराई, घटराज (२०५६), नेपाली लेखक कोश, काठमाडौं : लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा प्रतिष्ठान

बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]