बुल्गेरिया

गणतन्त्र बुल्गेरिया Република България
झन्डा प्रतीकचिह्न
आदर्श वाक्य: Съединението прави силата Unity makes strength
राष्ट्रिय गान:  Mila Rodino "Dear Motherland"
बुल्गेरिया-अवस्थिति (dark green) – Europe-এ (green & dark grey) – the European Union-এ (green)  –  [व्याख्या]
राजधानी	Sofia (София)
सबैभन्दा ठुलो सहर	capital
आधिकारिक भाषाहरू	Bulgarian
जातिगत समूहहरू (२०११)	८४.८% Bulgarians ८.८% Turks ४.९% Roma १.५% others
रैथाने(हरू)	बुल्गेरियन
सरकार	Parliamentary democracy
• राष्ट्रपति	Rumen Radev
• Prime Minister	Boyko Borisov
Formation
• First Bulgarian Empire	६८१
• Liberation from Ottoman rule	३ मर्च १८७८
• Declaration of Independence	२२ सेप्टेम्बर १९०८
क्षेत्रफल
• जम्मा	१,१०,९९३ किमी२ (४२,८५५ वर्ग माइल) (१०५औँ)
• पानी (%)	०.३
जनसङ्ख्या
• २०११ जनगणना	७,३६४,५७० (९८औँ)
• घनत्व	६६.२ /किमी2 (१७१.५ /वर्ग माइल) (१३९औँ)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (क्रय शक्ति समता)	2011 लगत
• जम्मा	$१०१.६२७ बिलियन (६८ औँ)
• प्रति व्यक्ति	$१३,५६३ (६७ औँ)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक)	२०११ लगत
• जम्मा	$५४.२७१ बिलियन (७५औँ)
• प्रति व्यक्ति	$७,२४३ (७६औँ)
गिनी (२०१९)	40.8 मध्यम
मानव विकास सूचकाङ्क (२०१९)	0.816 धेरै उच्च · ५६औ
मुद्रा	Lev (BGN)
समय क्षेत्र	अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+२ (EET)
• ग्रीष्मकालीन (दिवाप्रकाश समय बचत)	अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+३ (EEST)
सडक प्रयोग	दायाँ
टेलिफोन कोड	+३५९
इन्टरनेट डोमेन	.bg

बुल्गेरिया /bʌlˈɡɛəriə/ ( ) (बुल्गेरियाली: България, IPA: [bɤ̞ɫˈɡarijɐ]), आधिकारिक नाम गणतन्त्र बुल्गेरिया दक्षिणपूर्वी युरोपमा अवस्थित राष्ट्र हो ।

रिपब्लिक Bǎlgariya, उच्चारण [rɛpublikɐ bɐɫɡarijɐ]), दक्षिणपूर्वी युरोप मा एक राष्ट्र हो। यो दक्षिण पश्चिम, ग्रीस र टर्की गर्न उत्तर, सर्बिया र म्यासिडोनिया गर्न रोमानिया द्वारा सीमा छ, र पूर्व काला सागर। 110.994 वर्ग किलोमिटर (42,855 वर्ग मील) को एक क्षेत्र संग, बुल्गेरिया युरोपको 16 औं-सबै भन्दा ठूलो राष्ट्र हो।

Organised प्रागैतिहासिक संस्कृतिका को Neolithic अवधिमा वर्तमान बुल्गेरियाली मुलुकमा मा विकास थाले। यसको प्राचीन इतिहास Thracians, युनानी र रोमी उपस्थिति देखे। एकीकृत बुल्गेरियाली राज्य उद्भव फिर्ता बाल्कन को सबै भन्दा प्रभुत्व र मध्य युग समयमा Slavs लागि एक सांस्कृतिक हब रूपमा functioned जो 681 ई मा पहिलो बुल्गेरियाली साम्राज्यको स्थापना, मिति। 1396 मा दोस्रो बुल्गेरियाली साम्राज्यको पतन संग, यसको क्षेत्रहरूमा लगभग पाँच शताब्दीयौंदेखि तुर्क नियम अन्तर्गत आए। 1877-78 को Russo-टर्की युद्ध तेस्रो बुल्गेरियाली राज्य को गठन भयो। निम्न वर्ष यसको छिमेकी, दुवै विश्व युद्ध मा जर्मनीसँग पंक्तिबद्ध बुल्गारिया सङ्केत जोसँग धेरै संघर्ष देखे। 1946 मा यो सोभियत-नेतृत्व पूर्वी ब्लक भागको रूपमा एक-पार्टी समाजवादी राज्य भयो। डिसेम्बर 1989 मा शासन कम्युनिष्ट पार्टी बहु-पार्टी चुनाव, पछि एक लोकतन्त्र र एक बजार आधारित अर्थव्यवस्था मा बुल्गारिया गरेको संक्रमण गर्न नेतृत्व जो दिनुभयो।

7.4 लाख मान्छे को बुल्गारिया जनसङ्ख्या predominantly urbanized र मुख्य रूप यसको 28 प्रान्त प्रशासनिक केन्द्र मा केंद्रित छ। सबैभन्दा व्यावसायिक र सांस्कृतिक गतिविधिहरु राजधानी र सबै भन्दा ठूलो शहर, सोफिया केन्द्रित छन्। अर्थव्यवस्था को बलियो क्षेत्रहरु सबै जो स्थानीय प्राकृतिक स्रोतहरू भर भारी उद्योग, शक्ति ईन्जिनियरिङ्, र कृषि, छन्।

देशको वर्तमान राजनीतिक संरचना बुल्गारिया, राजनीतिक प्रशासनिक र आर्थिक centralization को एक उच्च डिग्रीसँग एक एकात्मक संसदीय गणतन्त्र हो 1991. मा एक लोकतान्त्रिक संविधान को गोद मिति। यो युरोपेली सङ्घ, नाटो, र युरोप को परिषद सदस्य; युरोप मा सुरक्षा र सह-कार्यका लागि सङ्गठन (OSCE) को एक संस्थापक राज्य; र संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद तीन पटक एक सिट लिइएको छ।

इतिहास

मुख्य लेख: बुल्गारिया को इतिहास

• प्रागितिहास र प्राचीन

थप जानकारी: Neolithic युरोप, Odrysian राज्य, Thracians, र Slavs

आधुनिक बुल्गारिया को मुलुकका मानव गतिविधि फिर्ता Paleolithic गर्न लगाया जान सक्छ। Kozarnika गुफाबाट निर्मित चिह्नोंसँग incised पशु हड्डी मानिसहरूलाई मा प्रतीकात्मक व्यवहार को पुराना उदाहरण हुन ग्रहण गर्दै हुनुहुन्छ। [6] बुल्गेरियाली मुलुकका Organised प्रागैतिहासिक समाजमा पनि Neolithic Hamangia संस्कृति समावेश, [7] Vinča संस्कृति [8] र eneolithic वर्ना संस्कृति (पाँचौं सहस्राब्दी ई.पू.)। उत्तरार्द्ध सुन काम र शोषण कीसँग जम्मा गरिएको छ। [9] [10] यी पहिलो सुन smelters केही सिक्का, हतियार र वर्ना Necropolis धन को आभूषण, संसारमा सबैभन्दा पुरानो 6,000 वर्ष को एक अनुमानित उमेरसँग उत्पादन। [11] यो साइट पनि अंतर्दृष्टि को पुराना युरोपेली समाजमा सामाजिक तहगत प्रणाली समझ लागि प्रदान गर्दछ। [12] [13]

Thracians, आधुनिक Bulgarians तीन प्राथमिक पैतृक समूहका एक, [14] फलाम आयु बेला क्षेत्रमा देखा थाले। [15] देर 6 शताब्दी ई.पू. मा, Persians वर्तमान समयका सबैभन्दा जितेको बुल्गारिया। [16] [ 17] [18] र 479 ई.पू. सम्म राखे। [18] को Persians देखि प्रभाव संग, [18] को Thracian कुलहरूको थोक Odrysian राज्यमा राजा बेलनाकार गरेर 470S ई.पू. एकताबद्ध भए, [19] [20] [21] तर पछि अलेक्जेन्डर महान् द्वारा र 46 ई मा रोमी द्वारा subjugated थिए। 5 औँ शताब्दीमा रोमी साम्राज्यको विभाजन पछि क्षेत्र Byzantine नियन्त्रणमा परे। यस समय सम्म, ख्रीष्टियन पहिले नै क्षेत्रमा फैलिएको थियो। Nicopolis विज्ञापन Istrum एउटा सानो गोथिक समुदाय को 4th शताब्दीमा पहिलो Germanic भाषा पुस्तक उत्पादन, को Wulfila बाइबल। [22] [23] युरोप मा पहिलो मसीही विहारको केन्द्रीय बुल्गेरियामा सेन्ट Athanasius द्वारा नै समय वरिपरि स्थापित भएको थियो। [24 ] 6 शताब्दी देखि बिस्तारै easternmost दक्षिण Slavs, क्षेत्र मा बसे पनि Hellenised वा Romanised Thracians assimilating। [25] [26]

• पहिलो बुल्गेरियाली साम्राज्य

मुख्य लेख: पहिलो बुल्गेरियाली साम्राज्य

80 Bulgar कुल [14] अन्तर्गत Asparukh को नेतृत्व डेन्यूब मार्फत दक्षिण सारियो र Pliska मा आफ्नो राजधानी स्थापना, तल्लो डेन्यूब र बाल्कन बीच क्षेत्रमा बसोबास मा। [27] [28] 681 मा बाइजान्टियमसँग एक शान्ति सन्धि चिन्ह लगाइएको पहिलो बुल्गेरियाली साम्राज्य को शुरुवात। यो Bulgars बिस्तारै स्थानीय स्लाव भाषाहरु क्षेत्रीय भाषा को आधारमा एक साधारण भाषा को गोद, स्थानीय जनसङ्ख्यासँग मिश्रित। [29]

सफल शासकहरू 8 औँ र 9 शताब्दीपछि भर बुल्गेरियाली राज्य बलियो बनायो। Krum देशको इलाका, Pliska युद्ध मृत्यु Byzantine सम्राट Nicephorus म, [30] दुगुना र व्यवस्थाको पहिलो लिखित कोड बताए। Paganism 864. मा बोरिस म अन्तर्गत पूर्वी अर्थोडक्स ख्रीष्टियन पक्षमा हटाइएको थियो यो रूपान्तरण गर्ने बुल्गेरियाली चर्च [31] र Preslav मा विकास को सिरिलिक वर्णमाला को गोद को एक Byzantine पहिचान गरेर पछि थियो [32] केन्द्रीय अख्तियार बलियो र फ्यूज मदत गर्नुभएको को Slavs र Bulgars एकीकृत मान्छे मा। [33] [34] एक पछि सांस्कृतिक सुनको उमेर शिमोन महान् पनि राज्य को सबै भन्दा ठूलो प्रादेशिक विस्तार हासिल गर्ने को 34 वर्ष शासन समयमा थाले। [35]

Magyars र Pechenegs र शिमोन मृत्यु पछि बुल्गारिया heresy कमजोर भएको Bogomil फैलाउनेसँग युद्ध। [36] [37] लगातार रस 'र Byzantine invasions मा 971. [38] Samuil अन्तर्गत Byzantine सेनाले राजधानी Preslav को जफती परिणाम , बुल्गेरिया छोटकरीमा, यी आक्रमणबाट बरामद [39] तर यो वृद्धि समाप्त Byzantine सम्राट तुलसी द्वितीय 1014. मा Klyuch मा बुल्गेरियाली सेना पराजित गर्दा Samuil युद्धमा पछि छिट्टै मृत्यु, [40] र 1018 द्वारा Byzantines पहिलो बुल्गेरियाली साम्राज्य समाप्त भएको थियो । [41]

• दोस्रो बुल्गेरियाली साम्राज्य

मुख्य लेख: दोस्रो बुल्गेरियाली साम्राज्य

बुल्गारिया को विजय पछि, तुलसी द्वितीय पनि स्थानीय आचरण को नियम retaining द्वारा र तिनीहरूलाई दयालु सट्टा सशुल्क गर्न अनुमति दिने, सुनको कर तिर्न दायित्व को भर्खरै जितेको मुलुकमा राहत द्वारा revolts र असंतोष रोकियो। [42] उनले यसको autocephalous स्थिति र यसको सबै dioceses राख्ने गर्न बुल्गेरियाली Patriarchate अनुमति, तर एक archbishopric यसलाई कम। [42] [43] आफ्नो मृत्यु Byzantine घरेलू नीति परिवर्तन र असफल rebellions को एक शृङ्खला बाहिर भङ्ग गरे पछि, सबै भन्दा ठूलो अस्तित्व पत्रुस Delyan नेतृत्व । 1185 Asen राजकुल मा शासकहरूले इवान Asen म र पत्रुस चतुर्थ को बुल्गेरियाली राज्य को पुन स्थापना परिणाम जो एक प्रमुख विद्रोह संगठित। इवान Asen र पत्रुस राजधानी रूपमा Tarnovoसँग दोस्रो बुल्गेरियाली साम्राज्यको जगहरू राखे। [44]

वेलिको Tarnovo, दोस्रो साम्राज्य को राजधानी मा Tsarevets गढ भित्ताहरू

Kaloyan, को Asen Monarchs को तेस्रो, बेलग्रेड र Ohrid आफ्नो Dominion विस्तार। उहाँले पोपको आध्यात्मिक सर्वोच्चता स्वीकार र एक पोप legate देखि एक शाही मुकुट प्राप्त। [45] साम्राज्य, इवान Asen द्वितीय अन्तर्गत आफ्नो जेनिथ (1218-1241) पुगेको वाणिज्य र संस्कृति फस्टाए गर्दा। [45] मजबूत आर्थिक र धार्मिक Tarnovo को प्रभाव यो एक "तेस्रो रोम" गरेका पहिले नै घट्दो Constantinople को विपरीत। [46]

देशको सैन्य र आर्थिक सक्छ आन्तरिक संघर्ष, स्थिर Byzantine र हङ्गेरी आक्रमण र Mongol हैकम सामना, को Asen राजकुल 1257 मा समाप्त पछि रोकियो। [45] [47] 14 औँ शताब्दीको अन्त गरेर, feudal मालिक र बीच factional डिभिजनका Bogomilism को प्रसार दोस्रो बुल्गेरियाली साम्राज्य तीन tsardoms-Vidin, Tarnovo र Karvuna-र, प्रत्येक अन्य लडेसँग Byzantines, Hungarians, Serbs, Venetians र Genoese साथ धेरै अर्ध-स्वतन्त्र प्रधानहरू विभाजित कारण थियो। देर 14 औँ शताब्दी द्वारा तुर्क तुर्क बुल्गारिया आफ्नो विजय सुरु गरेका थिए र बाल्कन हिमालहरूको दक्षिण सबैभन्दा सहर र fortresses लिएका थिए। [45]