रवि लामिछाने

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
रवि लामिछाने
नेपालको उपप्रधानमन्त्री
कार्यकाल
वि.सं. २०७९ पौष ११ – वि.सं. २०७९ माघ १३
राष्ट्रपतिविद्यादेवी भण्डारी
प्रधानमन्त्रीपुष्पकमल दाहाल
पूर्वाधिकारीनारायणकाजी श्रेष्ठ
गृह मन्त्री
कार्यकाल
वि.सं. २०७९ पौष ११ – वि.सं. २०७९ माघ १३
राष्ट्रपतिविद्यादेवी भण्डारी
प्रधानमन्त्रीपुष्पकमल दाहाल
पूर्वाधिकारीबालकृष्ण खाँड
उतराधिकारीनारायणकाजी श्रेष्ठ
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीको सभापति
पद बहाली
वि.सं. २०७९ असार १७
पूर्वाधिकारीपद स्थापना
प्रतिनिधि सभा सदस्य
पद बहाली
वि.सं. २०८० वैशाख १५
पूर्वाधिकारीआफै
निर्वाचन क्षेत्रचितवन २
कार्यकाल
वि.सं. २०७९ पौष ७ – वि.सं. २०७९ माघ १३
पूर्वाधिकारीकृष्णभक्त पोखरेल
निर्वाचन क्षेत्रचितवन २
व्यक्तिगत विवरण
जन्म (1975-06-11) ११ जुन १९७५ (उमेर ४८)
काठमाडौँ, नेपाल
नागरिकतानेपाली (सन् २००७ अगाडि; सन् २०२३–हाल)
अमेरिकी (सन् २००७–२०१७)
राज्यविहीन (२०१७–२०२३)[१]
राष्ट्रियतानेपाली
राजनीतिक दलराष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी
जीवन साथी(हरू)
इसा लामिछाने
(
वि १९९४; सवि २०१९)

(
वि २०१९)
सन्तान(हरू)
अभिभावकलालचन्द्र लामिछाने (पिता)
जीवनवृति

रवि लामिछाने एक नेपाली राजनीतिज्ञ र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति हुन्। वि.सं. २०७९ मा सम्पन्न भएको प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा उनी चितवन २ बाट प्रतिनिधि सभाका सदस्य निर्वाचित भएका थिए।[२] उनी राजनीतिमा प्रवेश गर्नुअघि एक टेलिभिजन प्रस्तोता रहेका थिए।

सन् २०१३ को अप्रिलमा नेपालको न्युज ट्वान्टी-फोर टेलिभिजनमा निरन्तर ६० घण्टाभन्दा बढी समय टेलिभिजन अन्तर्वार्ता चलाएर उनले गिनिज वर्ल्ड रेकर्ड्स कायम गरेका थिए। वि.सं. २०७९ मा, लामिछानेले ग्यालेक्सी फोरके टेलिभिजनको प्रबन्ध निर्देशकको पदबाट राजीनामा दिएर उनले प्रतिनिधि सभा निर्वाचन लड्न राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी गठन गर्ने घोषणा गरेका थिए।[३]

पत्रकारिता करियर[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् २०१३ को अप्रिलमा नेपालको न्युज ट्वान्टी-फोर टेलिभिजनमा निरन्तर ६० घण्टाभन्दा बढी समय टेलिभिजन अन्तर्वार्ता चलाएर उनले गिनिज वर्ल्ड रेकर्ड्स कायम गरेपछि उनी चर्चामा आएका थिए। लामिछानेले न्युज २४ मा प्रसारण हुने लोकप्रिय कार्यक्रम 'सिधा कुरा जनतासँग' प्रस्तुत गर्ने गरेका थिए। कार्यक्रमको ढाँचामा लामिछानेले प्रस्तुति दिनुका साथै एक सम्पादकीय दृष्टिकोण समेत राख्ने गर्दथे। लामिछानेले ठगी वा भ्रष्टाचारको मुख्यतया सिकार भएका सर्वसाधारणका गुनासोलाई आफ्नो कार्यक्रममा स्थान दिने गरेका थिए। लामिछानेले सन् २०२१ जनवरीमा न्युज २४ बाट राजीनामा दिएर ग्यालेक्सी फोरके टेलिभिजनमा आफ्नो कार्यक्रमको नयाँ संस्करण सुरु गर्ने घोषणा गरेका थिए।[४] उनले पछिल्लो समय ग्यालेक्सी फोरके टेलिभिजनमा 'सिधा कुरा' नामक कार्यक्रम चलाउने गरेका थिए।

विवाद[सम्पादन गर्नुहोस्]

वि.सं. २०७६ भदौ महिनामा न्युज २४ मा उनको सहकर्मी शालिकराम पुडासैनीको आत्महत्या पश्चात्, उनले रेकर्ड गरेको भिडियोको आधारमा रवि लामिछानेलाई प्रहरीले पक्राउ गरी अदालतमा पेश गरेको थियो।।[५][६]पछि यथेष्ट प्रमाण नपुगेको भन्दै चितवन जिल्ला अदालतले आगामी दिनमा मुद्दाको बारेमा अन्तर्वार्ता नगर्ने शर्तमा पाँच लाख धरौटीमा उनलाई रिहा गरेको थियो।[७] नागरिकताकाे विषयमा सर्वाेच्चकाे अन्तरिम आदेश पश्चात गृहमन्त्रीकाे पदबाट नैतिकता आधारमा राजिनामा दिए ।

राजनैतिक वृत्ति[सम्पादन गर्नुहोस्]

२०७९ असार २ मा, लामिछानेले ग्यालेक्सी फोरके टेलिभिजनबाट राजीनामा दिने घोषणा गर्दै प्रतिनिधि सभा निर्वाचन, २०७९मा प्रत्यक्ष तर्फको लागि प्रतिस्पर्धा गर्ने घोषणा गरेका थिए। उनले २०७९ असार ७ मा राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी नामक नयाँ राजनीतिक दलको गठनको घोषणा गरेका थिए। उनले चितवन २ बाट उम्मेदवारी दर्ता गराएका थिए।[८] २०७९ कार्तिक २७ मा चितवनमा चुनावी अभियानको क्रममा उनको गाडी तोडफोड गरिएको थियो।[९]

नेपाली काङ्ग्रेसका निवर्तमान राज्यमन्त्री उमेश श्रेष्ठनेकपा (एमाले)का कृष्णभक्त पोखरेललाई ३४ हजार ३१२ मतले पराजित गर्दै लामिछाने विजयी भएका थिए।[१०] उनले ४९,२६४ मत प्राप्त गरेका थिए।[११] चुनाव पछि, उनको पार्टीले पुष्पकमल दाहाललाई प्रधानमन्त्रीको लागि मनोनयनलाई समर्थन गरेको थियो। लामिछानेले सरकारमा राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीको तर्फबाट उपप्रधान सहित गृहमन्त्रीमा नियुक्त भएका थिए। ११ पुुुस २०७९ मा उनले शपथ लिएका थिए।[१२] सर्वोच्च अदातलले नेपाली नागरिकता लिने प्रक्रिया नै पुरा नगरेको फैसला गरेपछि उनको उपप्रधान तथा गृहमन्त्री पद  गएको छ ।[१३] अमेरिकी नागरिकता र पासपोर्ट परित्याग गरेपनि उनले नेपालको नागरिकता लिने प्रक्रिया सुरु नगरेपछि सांसद बन्न अयोग्य भएका हुन् ।[१४] फैसला पार्टी अध्यक्ष, सांसदमन्त्रीको पद  गएको छ ।[१५]

व्यक्तिगत जीवन[सम्पादन गर्नुहोस्]

रवि लामिछानेले इशा लामिछानेसँग विवाह गरेको २४ वर्ष बितिसकेको थियो।[१६] सम्बन्ध विच्छेद हुनुभन्दा १० वर्ष अघिदेखि नै उनीहरु छुट्टिएका थिए। उनले २०७५ माघ ७ मा नेपाल चलचित्र विकास बोर्डकी अध्यक्ष निकिता पौडेलसँग विवाह गरेका थिए। लामिछानेका पहिलो श्रीमतीसहित दुई छोरी छन्।[१७]

लामिछाने सन् २००७ देखि २०१७ सम्म अमेरिकी नागरिक थिए। अमेरिकी नागरिकता परित्याग गरेपछि उनको पहिलेको नेपाली नागरिकता पुनर्जीवित भएको थियो। प्रतिनिधि सभा निर्वाचन, २०७९मा उनको चुनावी अभियानका क्रममा उनको उम्मेदवारी खारेजीको माग गर्दै उजुरी परेको थियो। उजुरीकर्ताले अमेरिकी नागरिक हुँदा लामिछानेले नेपाली नागरिकता नत्यागेको र नेपाली कानुनमा दोहोरो नागरिकताको व्यवस्था नभएको दाबी गरेका थिए।[१८][१९]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "रवि लामिछानेको सांसद पद खारेज", OnlineKhabar, अन्तिम पहुँच २७ जनवरी २०२३ 
  2. "चितवन–२ मा रवि लामिछाने ३४ हजार बढी मतान्तरले निर्वाचित", सेतोपाटी (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच १५ मङ्सिर २०७९ 
  3. "पार्टीको चुनाव चिन्ह सार्वजनिक गर्दै रविले भने: भ्रष्टहरूको दिमागमा घण्टी बजाउँछौं", नागरिक दैनिक (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच १७ कात्तिक २०७९ 
  4. "‘सिधा कुरा जनतासँग’का प्रस्तोता रवि लामिछानेले न्युज २४ छाड्दै", डिसी नेपाल (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच १५ मङ्सिर २०७९ 
  5. "प्रदर्शनका बीच अदालत लगिए रवि लामिछाने", Online Khabar, अन्तिम पहुँच २०१९-०८-१६ 
  6. "पुडासैनी आत्महत्या प्रकरण : रवि लामिछानेसहित ३ जना पक्राउ", Online Khabar, अन्तिम पहुँच २०१९-०८-१६ 
  7. "रवि लामिछाने पाँच लाख धरौटीमा रिहा", अन्नपूर्ण पोस्ट (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच १५ मङ्सिर २०७९ 
  8. "चितवन- २ बाट रवि लामिछानेले दिए उम्मेदवारी", कान्तिपुर (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच १५ मङ्सिर २०७९ 
  9. "घरदैलोमा रहेका रवि लामिछानेको गाडी तोडफोड", अनलाइन खबर (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच १५ मङ्सिर २०७९ 
  10. "मतगणना प्रगतिको विवरण", result.election.gov.np, अन्तिम पहुँच २०२२-११-२४ 
  11. "चितवन : प्रदेश ३ - प्रतिनिधिसभाको निर्वाचन २०७९ विवरण तथा नतिजा", election.ekantipur.com, अन्तिम पहुँच २०२२-११-२४ 
  12. "दाहाल नेतृत्वको सरकारमा तीन उपप्रधानमन्त्री", ekantipur.com (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच २०२२-१२-२६ 
  13. "३२ दिनमै गयो लामिछानेको उपप्रधान तथा गृहमन्त्री पद", ekantipur.com (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच २०२३-०१-२७ 
  14. "रवि लामिछानेले ३३ दिनमै गुमाए उपप्रधान तथा गृहमन्त्री पद, यस्तो छ सर्वोच्चको आदेश", रवि लामिछानेले ३३ दिनमै गुमाए उपप्रधान तथा गृहमन्त्री पद, यस्तो छ सर्वोच्चको आदेश (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२३-०१-२७ 
  15. काठमाडौँ, नागरिक, "रबि लामिछानेले गुमाए पार्टी अध्यक्ष,सांसद र मन्त्रीको पद", nagariknews.nagariknetwork.com (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच २०२३-०१-२७ 
  16. Magazine, New Spolight, "Media Person Rabi Lamicchane Secured Divorce From His Wife", SpotlightNepal (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२२-११-२३ 
  17. Republica, "Rabi Lamichhane and Nikita Poudel get married", My City (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२२-११-२३ 
  18. Republica, "EC seeks explanation from Ravi Lamichhane over citizenship controversy", My Republica (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२२-११-२३ 
  19. "Issue over Lamichhane's citizenship gets complex", kathmandupost.com (Englishमा), अन्तिम पहुँच २०२२-११-२३