एडल्फ हिटलर

एडोल्फ हिटलर
Hitler in 1937
Führer of Germany
कार्यकाल 2 August 1934 – 30 April 1945
पूर्वाधिकारी	हिडेनवर्ग (as President)
उतराधिकारी	Karl Dönitz (as President)
जर्मनीका चान्सलर
कार्यकाल 30 January 1933 – 30 April 1945
राष्ट्रपति	Paul von Hindenburg
सहायक	Franz von Papen Position vacant
पूर्वाधिकारी	Kurt von Schleicher
उतराधिकारी	Joseph Goebbels
Reichsstatthalter of Prussia
कार्यकाल 30 January 1933 – 30 January 1935
प्रधानमन्त्री	Franz von Papen Hermann Göring
पूर्वाधिकारी	Office created
उतराधिकारी	Office abolished
व्यक्तिगत विवरण
जन्म	(१८८९-०४-२०)२० अप्रिल १८८९ Braunau am Inn, Austria–Hungary
मृत्यु	३० अप्रिल १९४५(१९४५-०४-३०) (५६ वर्ष) बर्लिन, Germany
मृत्युको कारण	आत्महत्या
राष्ट्रियता	Austrian citizen until 7 April 1925 German citizen after 25 February 1932
राजनीतिक पार्टी	National Socialist German Workers' Party (1921–1945)
अन्य राजनीतिक संलग्नता	German Workers' Party (1920–1921)
जीवन साथी(हरू)	इभा ब्राउन (29–30 April 1945)
पेशा	Pराजनीतिज्ञ, सेना , कलाकार, लेखक
पदक	Iron Cross First Class Iron Cross Second Class Wound Badge
हस्ताक्षर
सैनिक सेवा
निष्ठा	German Empire
सेवा/शाखा	Reichsheer
सेवा अवधि	1914–1918
श्रेणी	Gefreiter
Unit	16th Bavarian Reserve Regiment
लडाईं/युद्ध	प्रथम विश्वयुद्ध

अडोल्फ हिटलर (जर्मनेली: [ˈadɔlf ˈhɪtlɐ]; २० अप्रिल १८८९ - ३० अप्रिल १९४५) अष्ट्रियामा जन्मिएका जर्मन राजनीतिज्ञ तथा राष्ट्रिय समाजवादी जर्मन मजदुर पार्टी (नाजी) का नेता थिए । विश्वका क्रूर शासकहरूमा गनिन्छन्। उनी सन् १९३३ देखि सन् १९४५ सम्म जर्मनीका चान्स्लर तथा १९३४ देखि १९४५ सम्म नाजी जर्मनीका शासक थिए । उनी नाजीबाद तथा दोश्रो विश्वयुद्ध शुरू हुनुका केन्द्रीय पात्र थिए ।

उनी पहिलो विश्वयुद्धका अनुभवी थिए । उनले सन् १९१९मा राष्ट्रिय समाजवादी जर्मन मजदुर पार्टी (नाजी पार्टी)को सदस्यता लिए तथा सन् १९२१ मा सोही पार्टीको नेता बने । सन् १९२३ मा उनले एक "कु" को असफल प्रयास समेत गरेका थिए । सोहि असफल 'कु' को कारणले उनी जेलमा परे जहाँ उनले आफ्नो संस्मरण मेरो संघर्ष लेखे । सन् १९२४ मा जेलमुक्त भएपछि उनी भर्साइल्सको सन्धिको कडा आलोचना गरी तथा बृहत जर्मन (विशेष गरी भाषिक कारणले), यहूदी बिरोधी र कम्युनिष्ठ बिरोधी गतिविधिलाई आफ्नो विशिष्ट व्यक्तिक्त्व कलाद्वारा समर्थन गरी लोकप्रियता हासिल गरे । सन् १९३३ मा जर्मनीको चान्सलरमा नियुक्त भएपछि गणतान्त्रिक जर्मनीलाई नाजी विचारधारामा आधारित एकदलीय, अधिनायकवादी, निरंकुश शासनमा रूपान्तरण गरे । उनको उद्देश्य युरोपमा एकतन्त्रिय नाजी व्यवस्थाको स्थापना गर्नु थियो ।