लुम्बिनी प्रदेश सभा
लुम्बिनी प्रदेश सभा | |
|---|---|
| लुम्बिनी प्रदेेशको प्रथम सभा | |
| प्रकार | |
| प्रकार | एकसदनात्मक |
| इतिहास | |
नयाँ कार्यकालको सुरुवात | २०७४ माघ २१ |
| नेतृत्वकर्ता | |
सभामुख | पूर्णबहादुर घर्ती, नेकपा पदासीन: २०७४ माघ २८ |
उप-सभामुख | कृष्णी थारू, नेकपा पदासीन: २०७४ फागुन ५ |
मुख्यमन्त्री | |
प्रतिपक्ष दलको नेता | वीरेन्द्रकुमार कनेडिया, नेका पदासीन: २०७४ माघ २६ |
| संरचना | |
 | |
राजनीतिक दल | सरकार (३८)
प्रतिपक्ष (१९)
अन्य प्रतिपक्ष (२२)
|
कार्यकाल अवधि | ५ वर्ष |
| निर्वाचन | |
सिट:
| |
पछिल्लो निर्वाचन | मङ्सिर १० र मङ्सिर २१, २०७४ |
आउने निर्वाचन | २०७९ |
| बैठक स्थल | |
| उद्योग वाणिज्य सङ्घको भवन, बुटवल, रूपन्देही | |
| वेबसाइट | |
| pradeshsabha | |
| संविधान | |
| नेपालको संविधान | |
लुम्बिनी प्रदेश सभा लुम्बिनी प्रदेशको एकसदनात्मक प्रदेश सरकार र कानून निर्माण गर्ने निकाय हो। नेपालको सात प्रदेशमध्ये एक, लुम्बिनी प्रदेशको प्रादेशिक राजधानी रूपन्देही जिल्लाको बुटवलमा रहेको छ।[१] प्रादेशिक सभामा ८७ जना विधायक सदस्यहरू छन् जसमध्ये ५२ जना पहिलो पटक मतदान मार्फत निर्वाचित भएका थिए भने ३५ जना समानुपातिक तर्फबाट निर्वाचित भएका थिए। सभाको अवधि पाँच वर्षको रहेको छ।[२]
२०७४ प्रतिनिधिसभा निर्वाचन पश्चात्, वि.सं. २०७४ मा वर्तमान प्रथम प्रदेश सभाको गठन भएको थियो। निर्वाचनमा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी) र नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)को गठबन्धनले बहुमत प्राप्त गरेको थियो। आगामी निर्वाचन वि.सं. २०७९ मा यसको कार्यकाल सकिए पछि हुन्छ।
इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]
गण्डकी प्रदेश सभा नेपालको संविधान २०७२को धारा १७५ बमोजिम गठन भएको थियो। उक्त व्यवस्थाले मुलुकका प्रत्येक प्रदेशका लागि प्रादेशिक संसदको प्रत्याभूति गरेको छ। नेपालका सातै प्रदेशका लागि पहिलो प्रदेश सभा निर्वाचन २०७४ सालमा सम्पन्न भएको थियो र लुम्बिनी प्रदेश निर्वाचन प्रतिनिधिसभा तर्फको ८७ सिटका लागि सम्पन्न भएको थियो।[३] यस चुनावको परिणामस्वरूप नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी) र नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) गठबन्धनको विजय भएको थियो। २०७५ जेठ ३ मा, यी दुई पार्टीहरू एकआपसमा गाभिएर नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीको गठन भएको थियो जसको कारण यसले अत्याधिक बहुमत प्राप्त गरेको थियो।[४] पछि नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले)बाट शङ्कर पोखरेलको नेतृत्वमा गठबन्धन सरकारको गठन भएको थियो। नेकपा माओवादीका पूर्णबहादुर घर्ती[५] प्रदेश सभाका प्रथम सभामुख हुन् भने प्रथम उप-सभामुख कृष्णी थारू हुन्।[६]
सभाहरूको सूची[सम्पादन गर्नुहोस्]
| निर्वाचन वर्ष | सभा | कार्यकाल सुरुवात | कार्यकाल अन्त्य | मुख्यमन्त्री | सभामुख |
|---|---|---|---|---|---|
| २०७४ | पहिलो सभा | २०७४ माघ १८ | बहालवाला | शङ्कर पोखरेल (नेकपा) (मन्त्रिपरिषद्) |
पूर्णबहादुर घर्ती (नेकपा) |
हालको संरचना[सम्पादन गर्नुहोस्]
| दल | संसदीय दलको नेता | सिट | |
|---|---|---|---|
| नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी | शङ्कर पोखरेल | ६१ | |
| नेपाली काङ्ग्रेस | वीरेन्द्रकुमार कनेडिया | १९ | |
| जनता समाजवादी पार्टी, नेपाल | साहसराम यादव | ६ | |
| राष्ट्रिय जनमोर्चा | तारा जिसी | १ | |
| जम्मा | ८७ | ||
सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
- ↑ "प्रदेश ५ अब लुम्बिनी", कान्तिपुर दैनिक, २१ जेठ २०७८, अन्तिम पहुँच २३ जेठ २०७५।
- ↑ "भाग–१४ प्रदेश व्यवस्थापिका"। कानुन आयोग (नेपाली) भाषा)। सङ्ग्रह मिति २५ मार्च २०२१।
- ↑ "कुन प्रदेशमा को बन्दैछन् मुख्यमन्त्री ? यस्ता छन् दाबेदार"। अन्नपूर्ण पोस्ट (नेपाली) भाषा)। सङ्ग्रह मिति २५ मार्च २०२१।
- ↑ "नेकपाको संसदीय शक्तिः केन्द्रमा सहज बहुमत, पाँचवटा प्रदेशमा दुई तिहाइ"। पहिलो पोस्ट (नेपाली) भाषा)। सङ्ग्रह मिति २५ मार्च २०२१।
- ↑ "प्रदेश ५ को सभामुखमा पूर्णबहादुर घर्ती निर्विरोध निर्वाचित"। थाह खबर (नेपाली) भाषा)। सङ्ग्रह मिति २६ मे २०२१।
- ↑ "पूर्व कम्लहरी कृष्णी थारु प्रदेश ५ को उपसभामुखमा निर्वाचित" (नेपाली) भाषा)। नागरिक दैनिक। सङ्ग्रह मिति २६ मे २०२१।
