बेलायती पन्जाबी

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(बेलायती पञ्जाबीबाट अनुप्रेषित)
बेलायती पन्जाबी
जम्मा जनसङ्ख्या
७००,००० (२००६)[१]
उल्लेखीय जनसङ्ख्या भएका क्षेत्रहरू
मुख्यतः इङ्ल्यान्ड · स्कटल्याण्ड, वेल्सउत्तरी आयरल्याण्ड मा साना समुदायहरू
भाषाहरू
अङ्ग्रेजी · पन्जाबी · हिन्दी · उर्दू · बागरी · पोथवारी  · पहाडी
धर्महरू
सिख धर्म · हिन्दु धर्म · इस्लाम · इसाई धर्म
सम्बन्धित जातीय समूह
पन्जाबी डायस्पोरा · बेलायती भारतीय · बेलायती पाकिस्तानी · बेलायती मिरपुरी

बेलायती पन्जाबी संयुक्त अधिराज्यका नागरिक वा बासिन्दा हुन् जसको सम्पदा पूर्ण वा आंशिक रूपमा पन्जाबमा उत्पत्ति भएको हो, दक्षिण एसियाको एक क्षेत्र जुन भारतपाकिस्तान बीच विभाजित छ। २००६ मा ७००,००० को सङ्ख्यामा, पन्जाबीहरूले बेलायती एसियालीहरू बीचको सबैभन्दा ठूलो जातिको प्रतिनिधित्व गर्छन्। तिनीहरू बेलायती भारतीय र बेलायती पाकिस्तानी समुदायहरूको प्रमुख उप-समूह हुन्। [२]

 इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]

संयुक्त अधिराज्य सबैभन्दा ठूलो पन्जाबी डायस्पोराको घर हो। [२] पन्जाब क्षेत्रबाट बेलायतमा आप्रवासन औपनिवेशिक युगमा सुरु भयो, जब पन्जाब बेलायती भारतको प्रान्त थियो। उन्नाइसौं र बीसौं शताब्दीको प्रारम्भमा पन्जाबी आप्रवासीहरू मुख्यतया घरेलु नोकरहरू थिए, बेलायती व्यापारी जहाजहरूमा काम गर्ने नाविकहरू र निजामती कर्मचारीहरू वा व्यावसायिक योग्यता खोज्ने विद्यार्थीहरू थिए। [२] एक उल्लेखनीय प्रारम्भिक व्यक्तित्व [२] सिंह, सिख साम्राज्यका पूर्व महाराजा थिए, जसलाई १८५३ मा बेलायतमा निर्वासन गरिएको थियो। उनकी छोरी सोफिया दुलीप सिंह बेलायतमा एक प्रमुख मताधिकार र महिला अधिकारको अग्रगामी बनिन्। [३]

पहिलो महत्वपूर्ण पन्जाबी बसाइ सन् १९५० को दशकमा सुरु भएको थियो जब दोस्रो विश्व युद्ध पछि बेलायतमा श्रमिक अभावले बेलायती प्रशासनलाई राष्ट्रमण्डल भरिबाट भर्ती गर्न प्रोत्साहित गर्न नेतृत्व गर्यो। [४] [५] यी आप्रवासीहरूमध्ये धेरैजसो भारत र पाकिस्तानका पुरुषहरू थिए, जसले अभ्यस्तताको अवधि पछि स्थायी रूपमा बसोबास गर्न थाले र आफ्ना साथीहरू, पत्नीहरू र बच्चाहरूलाई उनीहरूसँग सामेल हुन आमन्त्रित गरे। [६] यी आप्रवासीहरूले प्रायः उत्पादन, कपडा र सेवा क्षेत्रहरूमा काम पाएका थिए, जसमा हिथ्रो एयरपोर्टमा उल्लेखनीय सङ्ख्या समावेश छ। [७] पश्चिम लन्डन साउथल सहर पन्जाबी आप्रवासीहरूको प्रारम्भिक केन्द्र बन्यो, र देशको प्रमुख बेलायती एसियाली सहर बन्नेछ, जसलाई सानो पन्जाब भनिन्छ। [८]

१९७० को दशकमा, पूर्वी अफ्रिकाबाट पन्जाबहरूको व्यापक बसाई थियो, जसमध्ये धेरैले केन्यायुगान्डा को स्वतन्त्रता पछि आफ्नो बेलायती राहदानी राखेका थिए। पूर्वी अफ्रिकी पन्जाबीहरू दुई पटक आप्रवासी भनेर चिनिन्छन्, र घरमा बढ्दो भेदभावको बीचमा बेलायत आएका थिए, जसलाई सन् १९७२ मा युगान्डाबाट [९] निष्कासनको प्रतीक हो। पहिलेको पन्जाबी बेलायतमा बसाइँ सरेको विपरीत, पूर्वी अफ्रिकी पन्जाबीहरू परिवारको रूपमा बसाइँ सरेका थिए। धेरैजना सफल व्यवसायी वा बचत भएका पेशेवरहरू थिए र बेलायतको जीवनमा छिट्टै समायोजन गर्न सक्षम थिए। [१०]

जनसाङ्ख्यिकी[सम्पादन गर्नुहोस्]

२०११ UK जनगणनामा, २७३,००० मानिसहरूले पन्जाबी भाषा लाई आफ्नो पहिलो भाषाको रूपमा पहिचान गरे। तीमध्ये २७१,००० इङ्ल्यान्ड मा, २३,००० स्कटल्यान्ड मा, १,६०० वेल्समा र थोरै सङ्ख्या उत्तर आयरल्यान्ड मा थिए। [११] [१२] यसरी, पन्जाबी बेलायतमा तेस्रो सबैभन्दा धेरै बोलिने भाषा हो। [१३] ग्रेटर लन्डनको साउथल क्षेत्र महत्त्वपूर्ण पन्जाबी जनसङ्ख्याको घर हो। [२] बेलायतमा पन्जाबीहरूको कुल जनसङ्ख्या ७००,००० भन्दा बढी रहेको अनुमान गरिएको छ। [१]

पाकिस्तानी पन्जाब प्रान्त पन्जाबबाट आएका आप्रवासीहरू मुख्यतया पन्जाबी मुस्लिमहरू हुन्, थोरै सङ्ख्यामा इसाईहरू छन्। [१४] अधिकांश पन्जाबको उत्तरी र मध्य भागहरूबाट उत्पन्न हुन्छन्, जस्तै: झेलम, झाङ, फैसलाबाद, रावलपिंडी, गुजरनवाला, गुजरात, अटक, चकवाल, चिनियोट, सरगोधा, टोबा टेक सिंहलाहोर[१५] [१६] पन्जाबहरूले बेलायती पाकिस्तानी जनसङ्ख्याको एक तिहाइ समावेश गरेको अनुमान गरिएको छ, मिरपुरी कश्मीरीहरू पछि दोस्रो ठूलो उप-समूह बनाउँछ। [१७] ब्रिटिस पाकिस्तानी पन्जाबहरू भएका जनजातिहरूमा जाट, गुज्जर, अवन, अराइन, राजपूत र अन्य धेरै समावेश छन्। [१८]

बेलायतमा भारतीय पन्जाबीहरूको जनसङ्ख्या २०११ मा ४६६,५६३ अनुमान गरिएको छ, पहिलेको अनुमानमा आधारित छ कि तिनीहरू बेलायती भारतीय समुदायको ४५% हुन्। यीमध्ये अधिकांश सिख धर्मावलम्बी छन् भने बाँकी मुख्यतया पन्जाबी हिन्दु छन्। [२] [१५] तिनीहरू मुख्यतया उत्पत्ति हुने क्षेत्रहरू जालन्धर, अमृतसर, लुधियाना, कपुरथला, भटिंडा, होशियारपुर, नवानशहर र मोगा हुन्। क्यानडापछि बेलायतमा भारत बाहिर दोस्रो ठूलो सिख डायस्पोरा छ। [२]

संस्कृति[सम्पादन गर्नुहोस्]

पन्जाबी संस्कृतिले बेलायती पन्जाबीहरूको पहिचानलाई दृढतापूर्वक परिभाषित गर्दछ। १९७० को दशकमा यूकेमा पन्जाबी आप्रवासीहरूले सङ्गीतको भांगडा रूपलाई लोकप्रिय बनाएका थिए। [१९] इङ्गल्याण्ड लामो समयदेखि एसियाली भूमिगत दृश्यसँग जोडिएको छ जसले पन्जाबी पप सङ्गीतलाई विशेष गरी युवा पुस्ताहरूमाझ जन्म दियो। [२०] पन्जाबी खाना पनि देशमा अत्यधिक लोकप्रिय छ। [२१] चिकन टिक्का मसालालाई बेलायतको "राष्ट्रिय परिकार" भनिन्छ। [२२]

पन्जाबीहरू उनीहरूको उद्यमशील गतिविधिहरूको लागि परिचित छन्। [२३] टिसाइड युनिभर्सिटीले गरेको अनुसन्धानले देखाउँछ कि बेलायती पन्जाबी समुदाय बेलायतमा सबैभन्दा उच्च शिक्षित र सफल मध्ये एक हो। [२४] उल्लेखनीय व्यवसायीहरूमा सुरिन्दर अरोरा समावेश छन् जो सबैभन्दा धनी बेलायतीहरूमा पर्छन्। [२५] [२६] अन्य पन्जाबीहरूले बेलायती राजनीति, खेलकुद र मनोरञ्जनका थिएटरहरूमा उल्लेखनीयता हासिल गरेका छन्। [२७]

सन्दर्भहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. १.० १.१ McDonnell, John (५ डिसेम्बर २००६), "Punjabi Community", House of Commons, अन्तिम पहुँच ३ अगस्ट २०१६, "We now estimate the Punjabi community at about 700,000, with Punjabi established as the second language certainly in London and possibly within the United Kingdom." 
  2. २.० २.१ २.२ २.३ २.४ २.५ २.६ Chanda, Rupa; Ghosh, Sriparna (२०१३), "The Punjabi Diaspora in the UK: An Overview of Characteristics and Contributions to India", CARIM INDIA – Developing a knowledge base for policymaking on India-EU migration, मूलबाट ४ मार्च २०१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ३ अगस्ट २०१६  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ४ मार्च २०१६ मिति
  3. "Princess Sophia Duleep Singh – Timeline", History Heroes organization। 
  4. Pirkko Pitkänen, Ahmet İçduygu, Deniz Sert (2012), Migration and Transformation:: Multi-Level Analysis of Migrant Transnationalism, Springer Science & Business Media, page 22
  5. Multicultural Handbook of Food, Nutrition and Dietetics, २०१२, पृ: ३०। 
  6. Thandi, S.S. (2015) ‘Punjabi Migration, Settlement and Experience in the UK’, in Rajan, S.I., Varghese, V.J., and Kumar Nanda, A. (eds.) Migration, Mobility and Multiple Affiliations: Punjabis in a Transnational World. Cambridge: Cambridge University Press, pp. 105–130.
  7. Striking Women.org, "Post 1947 migration to the UK", अन्तिम पहुँच २८ अक्टोबर २०१८ 
  8. The Guardian (४ अप्रिल २०१८), "Southall became Little Punjab", अन्तिम पहुँच २८ अक्टोबर २०१८ 
  9. Bizeck J.Phiri, "Asians: East Africa", अन्तिम पहुँच २० फेब्रुअरी २०११ 
  10. Siobhan Laird (2008), Anti-Oppressive Social Work: A Guide for Developing Cultural Competence, SAGE, page 52
  11. Rogers, Simon (३१ जनवरी २०१३), "Census 2011: the language data visualised", The Guardian, अन्तिम पहुँच ५ अगस्ट २०१६ 
  12. "Scotland's Census 2011 - National Records of Scotland: Language used at home other than English (detailed) - All people aged 3 and over", Scotland Census, मूलबाट १५ फेब्रुअरी २०२०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ५ अगस्ट २०१६  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १५ फेब्रुअरी २०२० मिति
  13. "2011 Census: Quick Statistics", Office for National Statistics, अन्तिम पहुँच १७ मे २०१४ 
  14. "2011 census data – religion", The Guardian, १६ मे २०१३, अन्तिम पहुँच २९ अगस्ट २०१३ 
  15. १५.० १५.१ The Political Integration of Ethnic Minorities in Britain, २०१३, पृ: २३।  उद्दरण त्रुटी: Invalid <ref> tag; name "Heath" defined multiple times with different content
  16. Muslims in Britain, २०१०, पृ: ४५। 
  17. Desh Pardesh: the South Asian presence in Britain 
  18. Culture, Creation, and Procreation: Concepts of Kinship in South Asian Practice 
  19. A South-Asian History of Britain: Four Centuries of Peoples from the Indian Sub-continent, २००७। 
  20. "History of Desi Music", BBC Asian Network, अन्तिम पहुँच ३ अगस्ट २०१६ 
  21. The Great Curries of India, १९९५, पृ: १० 
  22. "Robin Cook's chicken tikka masala speech: Extracts from a speech by the foreign secretary to the Social Market Foundation in London", Guardian, १९ अप्रिल २००१। 
  23. Emerging Paradigms in International Entrepreneurship, पृ: ९०। 
  24. Steve Taylor, "Punjabi Communities in the North East", Teesside University, मूलबाट २०११-०९-२७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २ नोभेम्बर २०१०  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०९-२७ मिति
  25. Midgley, Dominic (२१ जुलाई २०१४), "Anwar Pervez: The Billionaire cash and carry King", Express, अन्तिम पहुँच १३ जुलाई २०१५ 
  26. Teather, David (१८ अगस्ट २००७), "The Mr Nice Guy of the hotels world", The Guardian, अन्तिम पहुँच ३ अगस्ट २०१६ 
  27. A Diasporic Politics of Belonging: Punjabis in Postwar Britain, १५ मे २०१३, अन्तिम पहुँच ३ अगस्ट २०१६ 

ढाँचा:Punjabi diasporaढाँचा:NRI-PIOढाँचा:Overseas Pakistaniढाँचा:AsiansinUK