तेलङ्गाना
तेलङ्गाना తెలంగాణ تلنگانہ | |
|---|---|
 भारतको नक्सामा तेलङ्गाना क्षेत्र (रातो गरिएको) | |
| देश |  भारत |
| राज्य | दक्षिण भारत |
| स्थापना | २ जुन २०१४ |
| सरकार | |
| • राज्यपाल | इ.एस.एल.नरसिम्हन |
| • मुख्य मन्त्री | कल्भाकुन्तला चन्द्रसेखर राव (तेलङ्गाना राष्ट्र समिति) |
| • सभासद | दुइसदनीय (११९ + ४० सिट) |
| • लोक सभा सभासद | १७ |
| • उच्च न्यायलय | हैदराबाद उच्च न्यायलय |
| क्षेत्रफल | |
| • जम्मा | ११४८४० किमी२ (४४३४० वर्ग माइल) |
| जनसङ्ख्या (२०११) | |
| • जम्मा | ३५२८६७५७ |
| • घनत्व | ३१०/किमी२ (८००/वर्ग माइल) |
| भाषा | |
| • आधिकारिक | तेलुगु, उर्दू |
| समय क्षेत्र | युटिसी+05:30 (आइएसटि) |
| सबैभन्दा ठुलो शहर | हैदराबाद |
तेलङ्गाना (तेलुगु : తెలంగాణ, तेलंगाणा), भारतको आन्ध्र प्रदेश राज्यबाट छुट्टिएर बनेको भारतको नयाँ राज्य हो । हैदराबादलाई दश वर्ष सम्मका लागि तेलङ्गाना र आन्ध्र प्रदेश को संयुक्त राजधानी बनाउन प्रस्ताव गरिएको छ [२]। यो भारतको हैदराबाद नामक राजवाडाहरूको तेलुगुभाषी क्षेत्रहरु मिलेर बनेको छ । 'तेलङ्गाना' शब्द का अर्थ हुन्छ - 'तेलुगूभाषीहरूको भूमि'।
५ डिसेम्बर २०१३ का दिन मन्त्रीसमूह द्वारा बनाईएको ड्राफ्ट बिललाई क्याबिनेटले मन्जुरी प्रदान गरिसकेको छ । १८ फेब्रुअरी २०१४ मा तेलङ्गाना बिल लोक सभाबाट पास भयो तथा दुई दिन पश्चात यसलाई राज्य सभाबाट मन्जुरी दिइयो । राष्ट्रपति को दस्तखत संगै तेलङ्गाना औपचारिक रूपमा भारतको २९औ राज्य बनेको छ । लोक सभाबाट बिललाई पास गराउने बेलामा हंगामा हुने कारणले लोक सभा टेलिविजनको प्रसारण रोक्नु परेको थियो ।[३][४][५]
अहिले जुन क्षेत्रलाई तेलङ्गाना भनिन्छ, त्यसमा आन्ध्र प्रदेशको २३ जिल्ला मध्ये १० जिल्ला मुछिएको छ । यी हुन्: हैदराबाद, अदिलाबाद, खम्मम, करीमनगर, महबूबनगर, मेडक, नलगोंडा, निजामाबाद, रंगारेड्डी तथा वारंगल । यस क्षेत्रबाट आंध्र प्रदेशको २९४ मध्ये ११९ विधानसभा सिट रहेको छ । तेलङ्गानालाई ४२ लोकसभा सिट मध्ये १७ सिट प्राप्त भएको छ ।[६]
इतिहास[सम्पादन गर्नुहोस्]
तेलङ्गानालाई एउटा बेग्लै राज्य बनाउने मांग पछि देखि गरिदै आएको छ, र यसको लागि समय समयमा आन्दोलन पनि गरिदै आएको छ ।
धर्म और भाषा[सम्पादन गर्नुहोस्]
तेलङ्गानाको जनसङ्ख्या ८४% हिन्दू, १२.४% मुसलमान र ३.२% सिख, ईसाइ र अन्य धर्मको अनुयायी रहेको छ ।[७][८]
तेलङ्गानाको ७६% समुदायका मानिस तेलुगु भाषा बोल्छन । १२% मानिस उर्दू तथा १२% मानिस अन्य भाषा बोल्छन ।[९][१०]
सन्दर्भ सामग्री[सम्पादन गर्नुहोस्]
- ↑ Area of Andhra Pradesh districts
- ↑ "पृथक तेलङ्गानाको गठन , हैदराबाद साझा राजधानी", zeenews.india.com, २०१३-०७-३१, अन्तिम पहुँच २०१३-०७-३१।
- ↑ "Cabinet clears bill for creation of Telangana with 10 districts", इकनोमिक टाइम्स, ५ डिसेम्बर २०१३।
- ↑ "लोकसभामा पारित भयो तेलङ्गाना विधेयक", जी न्यूज, १८ फरवरी २०१४।
- ↑ "तेलङ्गाना बिल राज्यसभा में पास", मनी नियन्त्रण, २१ फरवरी २०१४। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-११-०५ मिति
- ↑ "तेलङ्गाना राज्य", बीबीसी हिन्दी, २१ फरवरी २०१४।
- ↑ "Telangana and Muslims", TwoCircles.net, अन्तिम पहुँच १४ सेप्टेम्बर २०१०।
- ↑ Region-wise distribution of religious groups 2001 - Table 7.2 in page 381 of SKC report
- ↑ Region-wise distribution of religious groups 2001 - Table 7.3 in page 393 of SKC report
- ↑ "Urdu in Andhra Pradesh", LANGUAGE IN INDIA, अन्तिम पहुँच २२ जनवरी २०१३।
यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]
बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]
