भुटानमा हिन्दु धर्म

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
भुटानी हिन्दु
भुटानको थिम्पुमा रहेको हिन्दु मन्दिर
भुटानको थिम्पुमा रहेको हिन्दु मन्दिर
कुल जनसङ्ख्या
१९०,००० (२०११)
कुल जनसङ्ख्याको २२.६%
धर्म
हिन्दु धर्म
भाषाहरू
नेपाली भाषा, जोङखा

हिन्दु धर्म भुटानको दोस्रो ठुलो धार्मिक सम्बद्धता हो, जसको जनसङ्ख्यालगभग २२.६% छ। भुटानमा हिन्दु धर्म मुख्यतया जातीय ल्होत्साम्पाले विश्वास गर्छन। हिन्दुहरू माझ शैव, वैष्णव, शाक्त, गणपति, पुराणिक र वैदिक विद्यालयहरू प्रतिनिधित्व छन्। दक्षिणी भुटानमा हिन्दु मन्दिरहरू अवस्थित छन्, र हिन्दुहरूले साना-मध्यम आकारका समूहहरूमा आफ्नो धर्म अभ्यास गर्छन्। भुटानमा लगभग ७५% बौद्ध धर्मावलम्बी छन्।

चाडपर्वहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

भुटानी हिन्दुहरूको प्रमुख चाड दसैँ हो।[१] भुटानमा यो एकमात्र मान्यता प्राप्त हिन्दु सार्वजनिक बिदा हो।[२] यसलाई भुटानका राजा जिग्मे खेसर नामग्याल वाङचुकले २०१५ मा सार्वजनिक विदाको रूपमा मान्यता दिएका थिएँ।[२] उनले त्यस वर्ष पनि हिन्दुसँग दसैँ मनाएका थिएँ।[३] दसैँको पहिलो नौ दिन दुर्गा र महिषासुरको विभिन्न अभिव्यक्तिहरू बीच भएको युद्धको प्रतीक हो।[४] अन्य हिन्दुहरूको लागि, यो पर्व रामायणमा वर्णन गरिएको रावणमाथि रामको विजयको प्रतीक हो।[४]

सतावट[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन् १९९० को दशकमा भुटानका राजा जिग्मे सिङगे वाङचुकले ल्होत्साम्पा हिन्दुहरूको जातीय सफाइ गरेका थिएँ।[५] सन् १९९० को दशकको प्रारम्भमा, दक्षिणी भुटानमा हजारौं भुटानी बासिन्दाहरूलाई १९८५ को संशोधित नागरिकता कानूनको प्रावधान अन्तर्गत अधिकारीहरूले जातीय रूपमा सफा गरेका थिएँ, किनभने उनीहरूले हिन्दु धर्म र संस्कृतिलाई पछ्याएका थिएँ।[६] नेपाल, भारत जस्तै, साझा हिन्दु र बौद्ध परम्परा साझा गर्दछ, तर भुटान को जनसङ्ख्या को बहुमत विशेष रूप देखि बौद्ध छ र राजपरिवारले शताब्दीयौं देखि त्यहाँ बसोबास गर्ने हिन्दु नागरिकहरू विरुद्ध स्पष्ट पूर्वाग्रह देखाएको छ।[६]

सरकारले बुद्ध मन्दिर र तीर्थस्थल निर्माणका लागि आर्थिक सहयोग र भिक्षु तथा गुम्बाका लागि राज्य अनुदान उपलब्ध गराएको थियो।[७] गैरसरकारी संस्थाहरूले हिन्दु मन्दिरहरू निर्माण गर्न सरकारले विरलै अनुमति दिएको आरोप लगाए।[७] यस्तो निर्माणको अन्तिम प्रतिवेदन सन् १९९० को प्रारम्भमा थियो, जब सरकारले हिन्दु मन्दिरहरू र संस्कृत र हिन्दु शिक्षा केन्द्रहरूको निर्माण र जीर्णोद्धारको लागि अधिकार दिएको थियो र परियोजनाहरूलाई आर्थिक सहयोग गर्न राज्य कोष उपलब्ध गराएको थियो।[८]

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "16 Dashain Festival in Nepal ideas | nepal, festival, path to heaven", Pinterest (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०६-०७ 
  2. २.० २.१ "Bhutan king celebrates Dashain festival, prays at Goddess Durga temple", www.indiafaith.in (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०६-०७  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२०-११-०१ मिति
  3. "His Majesty celebrates Dashain with the people of Loggchina", BBS (en-USमा), २०१५-१०-२३, अन्तिम पहुँच २०२१-०६-०७ 
  4. ४.० ४.१ "Dashain Festival - Nepal's Biggest, Longest and Most Auspicious Festival", Tibet Travel and Tours - Tibet Vista (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०६-०७ 
  5. "The ethnic cleansing hidden behind Bhutan's happy face-World News , Firstpost", Firstpost, २०१३-०७-०१, अन्तिम पहुँच २०२१-०६-०७ 
  6. ६.० ६.१ "Bhutanese Refugees", Bhutanese Refugees (en-USमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०६-०७ 
  7. ७.० ७.१ "Bhutan", United States Department of State (en-USमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०६-०७ 
  8. Bhattacherjee, Kallol (२०१९-०२-०३), "Buddhism gives firmer ground for India-Bhutan relations", The Hindu (en-INमा), आइएसएसएन 0971-751X, अन्तिम पहुँच २०२१-०६-०७ 

बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]