सार्वभौम सम्पन्न राष्ट्रहरूको सूची

यो सार्वभौमसत्ता सम्पन्न राष्ट्रहरूको सूची ले सार्वभौमसत्ता सम्पन्न राष्ट्रहरूको विश्व मानचित्रमा स्थिति तथा तिनीहरूको अवस्थाको बारेमा जानकारी प्रदान गर्दछ । तल दिइएको २०६ राष्ट्रहरूको सूची दुईभागमा विभाजित छ :-

तलको श्रेणी संयुक्त राष्ट्र सङ्घको सदस्य प्रणाली अनुसार ३ भागमा बाँडिएको छ जसमा: १९३ संयुक्त राष्ट्र सदस्य,^[१] २ पर्यवेक्षक राष्ट्र, तथा ११ अन्य सदस्य राष्ट्रहरू रहेका छन् ।
सीमाक्षेत्र विवाद श्रेणीले जुन राष्ट्रको सीमा विवाद (१९० राष्ट्र) छैन र सीमा विवाद रहेको (१६ राष्ट्र)हरूलाई अंकित गर्दछ ।

यस किसिमको सूचीलाई निर्धारण गर्दा केही कठिनाई तथा विवादास्पद प्रक्रिया हुन सक्छ किन भने राष्ट्रको दर्जाको लागि कुनै मापदण्ड निर्धारण नगरिएको हुँदा समुदायमा रहेको सम्पूर्ण सदस्य राष्ट्र बाध्य छ । यस सूचीको सामग्रीलाई निर्धारण गर्ने मापदण्ड माथि विशेष जानकारीको लागि तल दिइएको समावेशीको लागि मापदण्ड हेर्नुहोला । सार्वभौमसत्ता सम्पन्न राष्ट्रको सूची वास्तविक स्थितिलाई दर्साउछ जसको पहिचान भइसकेको छ ।

राष्ट्रहरूको नाम

वास्तविक र औपचारिक नाम	संयुक्त राष्ट्र सङ्घको सदस्यता	सार्वभौमिकता विवाद	अवस्था र सार्वभौमिकताको सम्मान थप जानकारी
A AAA	A AAA	A AAA
ZZZ↓ संयुक्त राष्ट्र सदस्य तथा पर्यवेक्षक राष्ट्र ↓	A AAA	ZZZ
ZZZअबखाजिया → अबखाजिया		A None
अफगानिस्तान – इस्लामिक गणतन्त्र अफगानिस्तान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
अल्बानिया – गणतन्त्र अल्बानिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
अल्जेरिया – प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र अल्जेरिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
एण्डोरा – एण्डोराको रियासत	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	एण्डोरा राज्यको प्रमुखको नियुक्ति संयुक्त रूपले फ्रान्सको राष्ट्रपति तथा रोमन क्याथोलिकको समुहले गर्दछ ^[२]
अंगोला – गणतन्त्र अंगोला	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
एन्टिगुआ र बर्बुडा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	एन्टिगुआ र बर्बुडा राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । ^{[Note १]} जसमा एउटा स्वयात्त क्षेत्र बर्बुडा रहेको छ ।
अर्जेन्टिना – गणतन्त्र अर्जेन्टिना	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	अर्जेन्टिना एउटा सङ्घ हो जसमा २३ प्रान्त तथा एउटा स्वयात्त शहर रहेको छ ।
अर्मेनिया – गणतन्त्र अर्मेनिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	पाकिस्तानले मान्यता नदिएको ^[३]^[४]^[५]
अस्ट्रेलिया – अस्ट्रेलिया राष्ट्रमण्डल	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	अस्ट्रेलिया राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । ^{[Note १]} र एउटा सङ्घ हो जसमा ६ राज्य र १० इलाका रहेको छ । अस्ट्रेलियाका अन्य इलाकाहरू निम्न रहेका छन् :- एशमोर र कर्टियर टापु अस्ट्रेलियन अन्टार्कटिक क्षेत्र क्रिसमस टापु कोकोस टापु कोरल सी टापु क्षेत्र हेयर्ड द्वीप र म्याकडोनाल्ड टापु नोर्फोक टापु
अस्ट्रिया – गणतन्त्र अस्ट्रिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} अस्ट्रिया एउटा सङ्घ हो जसमा ९ राज्य निहित रहेको छ ।
अजरबैजान – गणतन्त्र अजरबैजान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	अजरबैजानले दुई वटा स्वयत्त क्षेत्र ओगटेको छ जो हुन् नाकचिभान र नोगोर्नो-काराबख^{[Note ३]} नोगोर्नो-काराबखमा, डी फाक्टो राज्य स्थापना गरिएको छ ।
बहामस – बहामस राष्ट्रमण्डल	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	बहामस राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । ^{[Note १]}
बहराइन – बहराइन राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
बङ्गलादेश – गणतन्त्र बङ्गलादेश	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
बार्बाडोस	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	बार्बाडोस राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । ^{[Note १]}
बेलारूस – गणतन्त्र बेलारूस	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
बेल्जियम – बेल्जियम राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपेली सङ्घको सदस्य^{[Note २]} बेल्जियम एउटा सङ्घ हो जुन विभाजित छ भाषिक समुदाय र क्षेत्रमा
बेलिज	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	बेलिज राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।^{[Note १]}
बेनिन – गणतन्त्र बेनिन^{[Note ४]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
भुटान – भुटान राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
बोलिभिया – सामान्यराष्ट्र राज्य बोलिभिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
बोस्निया र हर्जगोभिना	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	बोस्निया र हर्जगोभिना दुई घटक एकाइहरूको एउटा सङ्घ हो: ढाँचा:Country data बोस्निया र हर्जगोभिना सङ्घ गणतन्त्र स्पर्स्का र बर्को जिल्ला, एउटा स्वशासित प्रशासनिक एकाई हो ।
बोत्स्वाना – गणतन्त्र बोत्स्वाना	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
ब्राजिल – ब्राजिल सङ्घीय गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	ब्राजिल एउटा सङ्घ हो जसमा २६ राज्य र १ सङ्घीय जिल्ला रहेको छ ।
ब्रुनाई – ब्रुनेइ राष्ट्र,शान्तिस्थल	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
बुल्गेरिया – गणतन्त्र बुल्गेरिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
बुर्किना फासो^{[Note ५]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
बर्मा – गणतन्त्र सङ्घ म्यान्मार^{[Note ६]}^[७]	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
बुरुन्डी – गणतन्त्र बुरुन्डी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
कम्बोडिया – कम्बोडिया राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
क्यामेरून – गणतन्त्र क्यामेरून	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
क्यानडा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	Aछैन	क्यानाडा राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । ^{[Note १]} र यो एउटा सङ्घ हो जसमा १० प्रान्त र ३ इलाका रहेको छ ।
केप भर्ड – गणतन्त्र केप भर्ड	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
मध्य अफ्रिकी गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
चाड – गणतन्त्र चाड	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
चिली – गणतन्त्र चाड	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	चिलीको भलपराइसो क्षेत्रमा २ वटा इस्टर द्वीप र जुआन फर्नानडेज द्वीप "विशेष इलाका" रहेको छ ।
चीन – गणतन्त्र चीन^{[Note ७]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	२२ वटा राज्यले मान्यता नदिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको	जनवादी गणतन्त्र चीनले ५ वटा स्वयात्त क्षेत्रमा आफ्नो अधिकार जमाएको छ । जुन हो गुआङसी, भित्री मङ्गोलिया, निङगसिया, सिनजिआङग र तिब्बत ।^{[Note ३]}: हङकङ मकाउ संयुक्त राष्ट्र सङ्घको २२ सदस्य तथा होली सीले चीनलाई यसको मान्यता दिएको छैन जबकी यसको सट्टा ताइवानलाई मान्यता दिएको छ ।^{[Note ८]} चीनले ताइवानमाथि दाबि गरेको छ तर अहिले उसको यसमाथि नियत्रण छैन ।^{[Note ९]}
गणतन्त्र चीन → ताइवान		A None
कोलम्बिया – गणतन्त्र कोलम्बिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
कोमोरोस – कोमोरोस सङ्घ	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	कोमोरोस एउटा सङ्घ हो जसमा ३ द्वीप रहेको छ । ^{[Note १०]}^[८]
गणतन्त्र कङ्गो^{[Note ११]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगो^{[Note १२]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
ZZZकुक द्वीप → कुक द्वीप		A None
कोस्टारिका – गणतन्त्र कोस्टारिका	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
कोटे डी आइभोरी → आइभोरी कोस्ट		A None
क्रोएसिया – गणतन्त्र क्रोएसिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
क्युबा – गणतन्त्र क्युबा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
साइप्रस – गणतन्त्र साइप्रस	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	टर्कीद्वारा मान्यता नदिएको^[९]	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} यस द्विपको उत्तरपूर्वी क्षेत्र उत्तरी साइप्रसको राज्यमा रहेको छ । हेर्नुहोस साइप्रसको विदेश निती र साइप्रस विवाद । टर्कीले गणतन्त्र साइप्रस सरकारलाई "दक्षिणी साइप्रसको ग्रीस साइप्रस प्रशासन" मान्दै आएको छ ।^[१०]
चेक गणतन्त्र^{[Note १३]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कोरिया → उत्तर कोरिया		A None
प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगो → प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगो		A None
डेनमार्क – डेनमार्क अधिराज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} डेनमार्क अधिराज्यमा दुईवटा छुट्टा-छुट्टै स्वतन्त्र सरकारी क्षेत्र रहेका छन् :- फरोइ टापु ग्रिनल्यान्ड
ढाँचा:Country data जिबुटी – जिबुटी गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
डोमिनिका – डोमिनिका राष्ट्रमण्डल	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
डोमिनिकन गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
पूर्वी टिमोर – प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र टिमोर-लेस्टे ^{[Note १४]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
इक्वेडर – गणतन्त्र इक्वेडर	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
मिश्र – अरबी गणतन्त्र इजिप्ट	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
एल साल्भादोर – गणतन्त्र एल साल्भादोर	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
इक्वेटोरियल गिनी – गणतन्त्र इक्वेटोरियल गिनी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
एरिट्रिया – एरिट्रिया राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
एस्टोनिया – गणतन्त्र एस्टोनिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
इथियोपिया – सङ्घीय प्रजातन्त्र इथियोपिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	इथियोपिया राज्य एउटा सङ्घ हो जसमा ९ क्षेत्रहरू र २ विशेषाधिकार शहरहरू रहेका छन् ।
फिजी – गणतन्त्र फिजी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	फिजीले एउटा स्वायत्त क्षेत्र रोटुमामा आफ्नो अधिकार जमाएको छ । ^{[Note ३]}
फिनल्यान्ड – गणतन्त्र फिनल्यान्ड	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} ढाँचा:Country data अल्यान्ड द्वीप फिनल्यान्डको तटस्थ गैरसैनिक स्वायत्त क्षेत्र हो । ^{[Note ३]}^{[Note १५]}
फ्रान्स – फ्रेन्च गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} फ्रान्समा ५ वटा बिदेशी क्षेत्र/बिभागहरू सामेल छन् : फ्रेन्च गुएना, गुआडेलौप, मार्टिनिक, मायोट्टे,र रियुनियन । फ्रान्समा केही बिदेशी क्षेत्रहरू पनि सामेल रहेका छन् :- क्लिप्परटन द्वीप फ्रेन्च पोलिनेसिया न्यु क्यालोडेनिया सेन्ट बार्थेलेमी सेन्ट मार्टिन सेन्ट पियेर्रे र मिकुएलन वाल्लिस र फुटुना फ्रेन्च दक्षिणी र अन्टार्कटिक द्वीप
गाबोन – गाबोनिज गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
जाम्बिया जाम्बिया – गणतन्त्र जाम्बिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
जर्जिया (देश)	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	जर्जियामा २ वटा स्वायत्त क्षेत्र रहेका छन् ती हुन् :- अडजारा र अबखाजिया.^{[Note ३]} अबखाजिया र दक्षिण ओसेटिया भित्र,वास्तविक राज्यको गठन गरिएको छ ।
जर्मनी – सङ्घीय गणतन्त्र जर्मनी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} जर्मनी एउटा सङ्घ हो जसमा १६ सङ्घीय राज्य रहेका छन् ।
घाना – गणतन्त्र घाना	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	Aछैन
ग्रीस – हेलेनिक गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} माउन्ट एथोस ग्रीसको एउटा स्वयात्त क्षेत्र हो जसलाई संयुक्त रूपले बहुराष्ट्रिय "पवित्र समुदाय" द्वारा पहाड शासित छ जसमा एउटा नागरिक राज्यपाल ग्रीस सरकारद्वारा नियुक्त गरिन्छ ।^[११]
ग्रिनाडा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	ग्रिनाडा राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।^{[Note १]}
ग्वाटेमाला – गणतन्त्र ग्वाटेमाला	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
गिनी – गणतन्त्र गिनी ^{[Note १६]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
गिनी-बिसाउ – गणतन्त्र गिनी-बिसाउ	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
गुयना – गुयनाको सहकारी गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
हाइटी – गणतन्त्र हाइटी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
होली सि → भ्याटिकन सिटी		A None
होन्डुरस – गणतन्त्र होन्डुरस	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
हङ्गेरी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
आइसल्यान्ड – गणतन्त्र आइसल्यान्ड	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
भारत – गणतन्त्र भारत	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	भारत एउटा सङ्घ हो जसमा २९ राज्य तथा ७ वटा केन्द्रशाषित प्रदेश रहेका छन् ।
इन्डोनेसिया – गणतन्त्र इन्डोनेसिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	इन्डोनेसियामा ५ प्रान्त रहेका जुन आधिकारिक रूपले स्वयात्ता पाईसकेका छन्: एसेच, जकार्ता, योग्यकार्ता, पपुवा, र पश्चिम पपुवा.^{[Note ३]}
इरान – इस्लामिक गणतन्त्र इरान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
इराक – इराक गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	इराक एउटा सङ्घ हो जसमा^{[Note १०]}^[१२] १८ प्रशासनिक निकाय छन्, जसमध्ये ३ वटाले इराकी कुर्दिस्तान बनाउछ ।^{[Note ३]}
आयरल्यान्ड^{[Note १७]}	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
इजरायल – इजरायल राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	३२ राज्यले मान्यता दिएको छैन	प्यालेस्टाइनको क्षेत्र माथि आफ्नो बलियो नियन्त्रण बनाएको छ । पूर्वी जेरुसेलमलाई इजरायलले कब्जा गरेको छ,^[१३] जसलाई अन्तर्राष्ट्रिय सङ्गठनहरूले यस कब्जालाई अमान्य भन्दै आएको छ ।^[१४] इजरायलले नियन्त्रणको बेग्लै स्तर, पश्चिम बैङ्कमा कायम गरेको छ, र इजरायलको स्थायी नागरिक तथा सैन्य उपस्थिति गाजा पट्टीमा छैन तै पनि एकहोरो मुक्ति योजनाको तहत अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको आधरमा उसले आफ्नो कब्जामा राखेको छ । ^[१५]^[१६]^[१७]^[१८]^[१९] ३२ संयुक्त राष्ट्र सङ्घका सदस्य राष्ट्र (बढी अरब राष्ट्रहरू) र एसएडीआर ले मान्यता दिएको छैन ।
इटाली – इटाली गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} इटालीको ५ वटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, एओस्टा उपत्यका, फ्रीउली, सरडिनिया, सिकिली तथा सुडीट्रोल.^{[Note ३]}
आइभोरी कोस्ट – गणतन्त्र आइभोरी कोस्ट	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
जमैका	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	जमैका राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।^{[Note १]}
जापान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
जोर्डन – जोर्डन अधिराज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
कजाख्स्तान – गणतन्त्र कजाख्स्तान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
केन्या – गणतन्त्र केन्या	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
किरिबाटी – गणतन्त्र किरिबाटी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
उत्तर कोरिया – जनवादी गणतन्त्र उत्तर कोरिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको	उत्तर कोरियालाई २ वटा संयुक्त राष्ट्र सँग सदस्य राष्ट्र: जापान र दक्षिण कोरियाले मान्यता दिएको छैन ।^{[Note १८]}^[२०]
दक्षिण कोरिया – गणतन्त्र कोरिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको	दक्षिण कोरियाको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, जेजू-डो ।^{[Note ३]}^[२१] संयुक्त राष्ट्र सङ्घको सदस्य राष्ट्र उत्तर कोरियाले दक्षिण कोरियालाई मान्यता दिएको छैन । ^{[Note १८]}
ZZZकोसोभो → कोसोभो		A None
कुवैत – कुवैत राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
किर्गिजस्तान – गणतन्त्र किर्गिजस्तान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
लाओस – जनवादी गणतन्त्र लाओस	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
लात्भिया – गणतन्त्र लात्भिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
लेबनान – गणतन्त्र लेबनान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
लेसोथो – लेसोथो गणराज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
लाईबेरिया – गणतन्त्र लाईबेरिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
लिबिया – लिबिया राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	लिबियाको स्वयं घोषित एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ :^[२२] साइरेनेका
लिचटेन्स्टाइन – लिचटेन्स्टाइनरियासत	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
लिथुआनिया – गणतन्त्र लिथुआनिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
लक्जेम्बर्ग – महान डच लक्जेम्बर्ग	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
म्यासेडोनिया – गणतन्त्र म्यासेडोनिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	म्यासेडोनियाको नाममा विवाद भएको हुनाले यो राष्ट्रलाई संयुक्त राष्ट्र तथा अन्य अन्तर्राष्ट्रिय सङ्गठनले यसलाई "पुर्व युगोस्लाभ गणतन्त्र म्यासेडोनिया "भनेर बोलाउछन् ।
माडागास्कर – गणतन्त्र माडागास्कर	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
मलावी – गणतन्त्र मलावी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
ढाँचा:Country data मलेशिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	मलेशिया एउटा सङ्घ हो जसमा १३ राज्य तथा ३ सङ्घिय इलाका समाहित रहेका छन् ।
माल्दिभ्स – गणतन्त्र माल्दिभ्स	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
माली – गणतन्त्र माली	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
माल्टा – गणतन्त्र माल्टा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
ढाँचा:Country data मार्शल द्वीप – गणतन्त्र मार्शल द्वीप	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	संयुक्त राज्य अमेरिकाको मातहतमा नि:शुल्क सङ्घको रूपमा संकुचित रहेको छ ।
मौरिसनिया – इस्लामिक गणतन्त्र मौरिसनिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
मौरिसस – गणतन्त्र मौरिसस	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	मौरिससको एउटा स्वायत्त द्वीप रहेको छ, रोड्रीगेज । ^{[Note ३]}
मेक्सिको – संयुक्त मेक्सिको राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	मेक्सिको एउटा सङ्घ हो जसमा ३१ राज्य तथा १ सङ्घीय जिल्ला रहेको छ ।
माइक्रोनेसियाको सङ्घीय राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	संयुक्त राज्य अमेरिकाको मातहतमा नि:शुल्क सङ्घको रूपमा संकुचित रहेको छ । सङ्घीय राज्य माइक्रोनेसिया एउटा सङ्घ हो जसमा ४ वटा राज्य रहेका छन् ।
मोल्डोभा – मोल्डोभा गणतन्त्र	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	मोल्डोभाको स्वयात्त क्षेत्रहरू गागौजिया र ट्रान्सनिसट्रिया रहेको छ,जसले पछिल्लो डी फ्याक्टो राज्यको रुप लिएको छ ।
मोनाको – मोनाको रियासत	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
मङ्गोलिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
मोन्टेनेग्रो	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
मोरक्को – मोरक्को राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	पश्चिमी सहाराक्षेत्र माथि मोरक्कोले आफ्नो सार्वभौमिकता दावी गर्दै आएको छ । र उसको धेरै जसो क्षेत्रमा आफ्नो नियन्त्रण पनि राखेको छ । यस माथि साहरवी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्रले विवाद उठाउदै आएको छ ।
मोजाम्बिक – गणतन्त्र मोजाम्बिक	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
म्यानमार → बर्मा		A None
ZZZनागोर्नो-काराबाख → नागोर्नो-काराबाख		A None
नामिबिया – गणतन्त्र नामिबिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
नाउरु – गणतन्त्र नाउरु	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
नेपाल – सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	नेपालमा ५ विकास क्षेत्र तथा १४ अञ्चल रहेको छ ।
नेदरल्यान्ड	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} नेदरल्यान्ड राज्यले ४ वटा संबैधानिक राष्ट्रहरूलाई समेटेको छ जुन हुन्: नेदरल्यान्ड अरुबा कुराकाओ सिन्ट मार्टिन राजा र उसको मन्त्रीहरूले राज्यको सरकार संगै उसको घटक राष्ट्रको सरकार नेदरल्यान्डको रूपमा रहेको छ । सन् २०१० नेदरल्यान्डमा रहेको सामुहिक द्वीप बिघटन पश्चात कुराकाओ र सिन्ट मार्टिन छुट्टै संबैधानिक राष्ट्र बन्यो भने अरुबालाई स्वयतता प्रदान गरियो । अन्य तीन द्वीपहरू ( बोनाएर, साबा, सिन्ट इयुस्टाटियस) नेदरल्यान्डको विशेष नगरपालिकाको रूपमा राखिएको छ । पुरै नेदरल्यान्ड राज्य युरोपियन युनियन भित्र पर्छ ।
न्युजिल्यान्ड	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	न्युजिल्यान्ड एउटा राष्ट्रमण्डल सीमा भित्र पर्दछ,^{[Note १]} र यसको निर्भर इलाकाहरू रहेका छन्: रोस डिपेन्डेन्सी टोकेलाउ न्युजिल्यान्ड २ वटा सम्बन्धित राज्यप्रति जिम्मेवार छ (तर क्षेत्रमाथि कुनै अधिकार छैन): कुक द्वीप नियु कुक द्वीप तथा नियुले ३९ राष्ट्र तथा ९ संयुक्त राष्ट्र सदस्य राष्ट्रसँग कुटनीतिक सम्बन्ध रहेको छ ।^[२३]^[२४]^[२५] यिनीहरू सँग सन्धी गर्ने अधिकार संयुक्त राष्ट्रबाट प्राप्त रहेको छ । ^[२६] तथा यिनीहरू केही संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य समेत रहेका छन् ।
निकाराग्वा – गणतन्त्र निकाराग्वा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	निकाराग्वाको २ वटा स्वयात्त क्षेत्र रहेको छ : अटलान्टिको सुर तथा अटलान्टिको नोर्टे । ^{[Note ३]}
नाइजर – गणतन्त्र नाइजर	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
नाइजेरिया – सङ्घीय गणतन्त्र नाइजेरिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	नाइजेरिया एउटा सङ्घ हो जसमा ३६ राज्य र १ सङ्घीय इलाका रहेको छ ।
ZZZनियु → नियु		A None
ZZZउत्तरी साइप्रस → उत्तरी साइप्रस		A None
उत्तर कोरिया → उत्तर कोरिया		A None
नर्वे – नर्वे राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	सालबर्ड नर्वेको अभिन्न भाग हो, तर सालबर्ड सन्धीले उसलाई विशेष दर्जा प्राप्त छ । जान मएनद्वीप नर्वेको अभिन्न भाग तथा अनिगमित क्षेत्र हो । नर्वेको निर्भर इलाकाहरू निम्न रहेका छन्: बौभेट द्वीप पिटर द्वीप क्वीन माउड ल्यान्ड
ओमान – ओमान सल्तनत	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
पाकिस्तान – इस्लामिक गणतन्त्र पाकिस्तान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	पाकिस्तान एउटा सङ्घ हो जसमा ४ प्रान्त, १ राजधानी इलाका, र जनजातीय क्षेत्रहरू रहेका छन् । पाकिस्तान र भारतीय बीच कश्मीरमाथि विवाद रहेको छ । पाकिस्तानले केही भागमा आफ्नो नियन्त्रन राखेको छ तर स्पष्ट रूपमा कुनै अंश माथि दावी गरेको छैन,^[२७]^[२८] किनकी यो एउटा विवादास्पद क्षेत्रको रूपमा रहेको छ ।^[२९]^[३०] यो नियन्त्रण २ राजनीतिक भागमा बाँडिएको छ,पाकिस्तानको उचित क्षेत्र देखि बेग्लै प्रशासित:^{[Note १९]} आजाद कश्मीर गिलगीत–बल्तीस्तान
पलाउ – गणतन्त्र पलाउ	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	संयुक्त राज्य अमेरिकाको मातहतमा नि:शुल्क सङ्घको रूपमा संकुचित रहेको छ ।
प्यालेस्टाइन – प्यालेस्टाइन राज्य	A संयुक्त राष्ट्र पर्यवेक्षक राष्ट्र; एउटा संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्यता प्राप्त	इजरायलद्वारा बिबाद	प्यालेस्टाइन राज्यको घोषणा भएदेखि नै 134 राष्ट्रबाट आफ्नो कुटनैतिक मान्यता प्राप्त गरेको छ । ^[३१] घोषित राज्यको कुनै प्रादेशिक सिमाना रहेको छैन, वा घोषित राज्यको सिमानामा आफ्नो पूर्ण अधिकार पाउन सकेको छैन । ^[३२] प्यालेस्टिनी राष्ट्रिय प्राधिकरण प्यालेस्टिनी इलाका भित्र सीमित स्वायत्त क्षेत्राधिकार चलाउछ । जुन ओस्लो समझौताको परिणामको रूपमा गठन अन्तरिम प्रशासनिक निकाय हो । विदेशी निती सम्बन्धमा, प्यालेस्टाइनको प्यालेस्टाइन लिबरेशन सङ्गठन प्रतिनिधित्व गर्दछ । ^[३३] प्यालेस्टाइन युनेस्कोको सदस्यता प्राप्त गरेको छ साथै ^[३४] संयुक्त राष्ट्र सङ्घको पर्यवेक्षक राष्ट्रको रूपमा पनि रहेको छ ।
पानामा – गणतन्त्र पानामा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
पपुवा न्युगिनी – स्वतन्त्र राज्य पपुवा न्युगिनी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	पपुवा न्युगिनी एउटा राष्ट्रमण्डल सीमा भित्र पर्दछ । ^{[Note १]} जसमा एउटा स्वयात्त क्षेत्र पर्दछ, बौगेनभिल्ले । ^{[Note ३]}
पाराग्वे – गणतन्त्र पाराग्वे	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
पेरु – गणतन्त्र पेरु	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
फिलिपिन्स – गणतन्त्र फिलिपिन्स	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	फिलिपिन्सको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, मुस्लीम मिन्डानाओ । ^{[Note ३]}
पोल्यान्ड – गणतन्त्र पोल्यान्ड	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
पोर्चुगल – गणतन्त्र पोर्चुगल	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} पोर्चुगलको २ वटा स्वयात्त क्षेत्र रहेको छ, अजोरेस र मडेइरा । ^{[Note ३]}
प्रिडेनेस्ट्रोभी → ट्रान्सनिसट्रिया		A None
कतार – कतार राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
गणतन्त्र कोरिया → दक्षिण कोरिया		A None
गणतन्त्र कङ्गो → गणतन्त्र कङ्गो		A None
रोमानिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
ढाँचा:Country data रसिया – रसिया सङ्घ	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	रसिया आधिकारिक रूपमा ८५ सङ्घीय बिषयहरू (गणतन्त्र, ओब्लास्टस, स्वयात्त कोर्गुस, सङ्घीय शहर,तथा स्वयात्त ओब्लास्टस)को एउटा सङ्घ हो । त्यस मध्ये थुप्रै सङ्घीय विषयहरू जातीय गणतन्त्रबाट छन् । ^{[Note ३]}
रुवान्डा – गणतन्त्र रुवान्डा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
ZZZसाहरवी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्र → साहरवी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्र		A None
सेन्ट किट्स र नेभिस – सेन्ट क्रिस्टोफर र नेभिसको सङ्घ	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	सेन्ट किट्स र नेभिस राष्ट्रमण्डल सीमा भित्र पर्दछ । ^{[Note १]} र ^{[Note १०]} १४ आफ्नै पादरी भएको इलाकाको एउटा सङ्घ हो ।
सेन्ट लुसिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	सेन्ट लुसिया राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।^{[Note १]}
सेन्ट भिन्सेन्ट र ग्रेनाडाइन्स	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	सेन्ट भिन्सेन्ट र ग्रेनाडाइन्स राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।^{[Note १]}
सामोआ – स्वतन्त्र सामोआ राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
सान मारिनो – गणतन्त्र सान मारिनो	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
साओ तोमे र प्रिन्सिपी – प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र साओ तोमे र प्रिन्सिपी	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	साओ तोमे र प्रिन्सिपीको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, प्रिन्सिपे । ^{[Note ३]}
साउदी अरब – साउदी अरब राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
सेनेगल – गणतन्त्र सेनेगल	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
सर्बिया – गणतन्त्र सर्बिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	सर्बियको २ वटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, भोजभोदिना र कोसोभो र मेतोहइजा । ^{[Note ३]} यसको अधिकांश भाग गणतन्त्र कोसोभोको वास्तविक नियन्त्रणमा रहेको छ ।
सेसेल्स – गणतन्त्र सेसेल्स	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
सेरा लियोन – गणतन्त्र सेरा लियोन	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
सिंगापुर – गणतन्त्र सिंगापुर	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
स्लोभाकिया – गणतन्त्र स्लोभाक	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
स्लोभेनिया – गणतन्त्र स्लोभेनिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
सोलोमन द्वीप	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	सोलोमन द्वीप राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।^{[Note १]}
सोमालिया – सङ्घीय गणतन्त्र सोमालिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	सोमालिया हाल आधिकारिक रूपमा सङ्घीय सोमालिया सरकार (एफजीएस)को मातहतमा एउटा राष्ट्रमा विभाजित हुनुका साथै नियन्त्रण पनि त्यस भित्रमा गर्दछ । पुटल्यान्ड तथा गाल्मडग ले आफुलाई सोमालियाको स्वयात्त क्षेत्रको रूपमा घोषणा गरेको छ । (जसलाई एफजीएसले अमान्य भन्दै अस्विकार गर्दै आएको छ),^[३५] जबकी सोमालील्यान्ड एउटा अपरिचित राज्यको रूपमा आफुलाई वास्तविक राज्य भन्दै आएको छ ।
ZZZसोमालील्यान्ड → सोमालील्यान्ड		A None
दक्षिण अफ्रिका – गणतन्त्र दक्षिण अफ्रिका	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
दक्षिण कोरिया → दक्षिण कोरिया		A None
ZZZदक्षिण ओसेटिया → दक्षिण ओसेटिया		A None
ढाँचा:Country data दक्षिणी सुडान – दक्षिणी सुडान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	दक्षिणी सुडान १० राज्यको एउटा सङ्घ हो ।
स्पेन – स्पेन राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} स्पेन १७ स्वायत्त सम्प्रदाय तथा २ विशेष स्वायत्त शहरमा विभाजित रहेको छ । ^{[Note ३]}
श्रीलङ्का – लोकतान्त्रिक समाजवादी गणतन्त्र श्रीलङ्का	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	पहिले सलोनको रूपमा चिनिन्थ्यो ।
सुडान – गणतन्त्र सुडान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	सुडान १७ राज्यहरूको एउटा सङ्घ हो । जसमध्ये एबेई तथा काफिया किङ दक्षिणी सुडानसँग विवादित रहेको छ ।
ZZZदक्षिणी सुडान → दक्षिणी सुडान		A None
सुरिनेम – गणतन्त्र सुरिनेम	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
स्वाजिल्यान्ड – स्वाजिल्यान्ड राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
स्विडेन – स्विडेन राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]}
ढाँचा:Country data स्विजरल्यान्ड – स्विस सङ्घ	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	स्विजरल्यान्ड २६ क्यान्टनहरूको एउटा सङ्घ हो ।
सीरिया – अरब गणतन्त्र सीरिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	२० संयुक्त राष्ट्र सदस्यहरूले सिरियाली जनताको वैध प्रतिनिधिको रूपमा मान्यता छ जो सिरियाली राष्ट्रिय गठबन्धन, सिरियाली गृहयुद्ध समयमा विद्रोही नियन्त्रित इलाका शासन गर्न अन्तरिम सरकार स्थापित छ । सिरियाको एउटा आत्म-घोषित स्वायत्त क्षेत्र छ: सीरियन कुर्दिस्तान
ZZZताइवान (गणतन्त्र चीन) → ताइवान		A None
ताजिकिस्तान – गणतन्त्र ताजिकिस्तान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	ताजिकिस्तानको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, गोर्नो बदाखशान ।^{[Note ३]}
तन्जानिया – संयुक्त गणतन्त्र तन्जानिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	तन्जानियाको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, जान्जीबार ।^{[Note ३]}
थाइल्यान्ड – थाइल्यान्ड राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
टिमोर-लेस्टो → पूर्वी टिमोर		A None
टोगो – गणतन्त्र टोगो	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
टोंगा – टोंगा राज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
ZZZट्रान्सनिसट्रिया → ट्रान्सनिसट्रिया		A None
ट्रिनिडाड र टोबागो – गणतन्त्र ट्रिनिडाड र टोबागो	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	ट्रिनिडाड र टोबागो को एउटा स्वयात्त क्षेत्र रहेको छ, टोबागो ।^{[Note ३]}
ट्युनिसिया – गणतन्त्र ट्युनिसिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
टर्की – गणतन्त्र टर्की	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
तुर्कमेनिस्तान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
टुभालु	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	टुभालु राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।^{[Note १]}
युगान्डा – गणतन्त्र युगान्डा	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
युक्रेन	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
संयुक्त अरब इमिरेट्स	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	संयुक्त अरब इमिरेट्स ७ इमिरेट्सहरूको एउटा सङ्घ हो ।
संयुक्त अधिराज्य – ग्रेट ब्रिटेन तथा उत्तरद्वीपको संयुक्त अधिराज्य	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र^{[Note २]} संयुक्त अधिराज्य राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । ^{[Note १]} जसमा ४ संबैधानिक राष्ट्रहरू: इङ्ल्यान्ड, उत्तरी आयरल्यान्ड, स्कटल्यान्ड, तथा वेल्स रहेका छन् । संयुक्त अधिराज्यको निम्न बिदेशी इलाकाहरू रहेका छन्: अक्रोटिरी र धेकेलिया एङगुइला बर्मुडा ब्रिटिस भारतीय हिन्द महासागर क्षेत्र ब्रिटिस भर्जिन टापु केम्यान टापु ढाँचा:Country data फकल्यान्ड टापु गिब्राल्टार मोन्टसेराट पिटकेर्न टापु सेन्ट हेलेना,एसेन्सन र ट्रिस्टन डा चुन्हा दक्षिण जर्जिया तथा दक्षिण स्याण्डवीच टापु टुर्क्स तथा काइकोस टापु ब्रिटिस अन्टार्कटिक क्षेत्र व्रिटिस राजसत्ताले ३ आत्म-परिचालक पूर्ण राज्यको प्रत्यक्ष सार्वभौकिता आफुमा निहित राखेको छ: गुर्न्जी, सँग तीन राज्य: अलडेर्नी हर्म शार्क आइजल अफ म्यान जर्सी
संयुक्त राज्य अमेरिका – संयुक्त राज्य अमेरिका	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	संयुक्त राज्य अमेरिका एउटा सङ्घ हो जसमा ५० राज्य, १ सङ्घीय जिल्ला, पल्मीरा एटोलको इलाका सामेल रहेको छ । संयुक्त राज्य अमेरिकाको निम्न अधिकृत क्षेत्र तथा राष्ट्रमण्डलमा आफ्नो सार्वभौमिकता रहेको छ: अमेरिकी सामोआ ग्वाम उत्तरी मारिआना टापु प्युर्तो रिको संयुक्त राज्य भर्जिन टापु यसको अन्य केही निर्जन क्षेत्रमा सार्वभौमिकता छ : बाजो न्युभो बैङ्क बेकर टापु हाउल्यान्ड टापु जार्भिस टापु जोन्सन एटोल किङम्यान रीफ मिडवे एटोल नाभासा टापु सेर्रानिल्ला बैङ्क वेक टापु ३ सार्वभौम सम्पन्न राज्य संयुक्त राज्य अमेरिकाको सङ्कुचित नि:शुल्क सङ्घकोरूपमा सम्बद्ध राज्य रहेका छन्: ढाँचा:Country data मार्शल द्वीप – गणतन्त्र मार्शल द्वीप माइक्रोनेसियाको सङ्घीय राज्य – माइक्रोनेसियाको सङ्घीय राज्य पलाउ – गणतन्त्र पलाउ
उरुग्वे – पूर्वी गणतन्त्र उरुग्वे	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
उज्बेकिस्तान – गणतन्त्र उज्बेकिस्तान	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	उज्बेकिस्तानको एउटा स्वयात्त क्षेत्र रहेको छ, कराकलपाक्स्तान । ^{[Note ३]}
भानुअटु – गणतन्त्र भानुअटु	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
भ्याटिकन सिटी – भ्याटिकन सिटी राज्य	A "होली सी"को पदनाम अन्तर्गत पर्यवेक्षक राष्ट्र; ३ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य तथा आइएइएको सदस्य	A छैन	होली सीद्वारा प्रशासित, यो सार्वभौम संस्थाद्वारा १८० राष्ट्रसँग कुटनीतिक सम्बन्ध रहेको छ । ^[३६] होली सी आईएईए, आईटीयू, यूपीयू तथा डब्ल्युआईपीओको सदस्य हुनुका साथै संयुक्त राष्ट्रको थाइ पर्यवेक्षक ("गैह्र-सदस्य राज्य"को रूपमा) पनि रहेको छ । ^[३३] तथा अन्य संयुक्त राष्ट्र सङ्गठनको बहुमुखी सदस्यता रहेको छ । भ्याटिकन सिटीको सार्वभौम नियन्त्रण आधिकारिक रूपमा पदमा रहेको पोपद्वारा हुन्छ, जो रोमन सम्प्रदायको बिशोप तथा पुर्व अधिकारी हुन्छ जुन पोपद्वारा नियुक्त गरिएका हुन्छन ।
भेनेजुएला – बोलिभारियन गणतन्त्र भेनेजुएला	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन	भेनेजुएला २३ राज्य, १ राजधानी जिल्ला, र सङ्घीय स्वतन्त्र राज्यहरूको एउटा सङ्घ हो ।
भियतनाम – समाजवादी गणतन्त्र भियतनाम	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
यमन – गणतन्त्र यमन	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
जाम्बिया – गणतन्त्र जाम्बिया	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
जिम्बाब्वे – गणतन्त्र जिम्बाब्वे	A संयुक्त राष्ट्र सदस्य	A छैन
ZZZ↑ संयुक्त राष्ट्र सदस्य र पर्यवेक्षक राष्ट्र ↑	A ZZZ	ZZZ
ZZZ	AB	B
ZZZ↓ अन्य राज्य ↓	D AAA	ZZZ
अबखाजिया – गणतन्त्र अबखाजिया	D सदस्यता छैन	B जर्जियाद्वारा दावा गरिएको	मान्यता दिइएको रसिया, नाउरु, निकाराग्वा, भेनेजुएला,^[३७] नागोर्नो-काराबाख, दक्षिण ओसेटिया तथा ट्रान्सनिसट्रिया ।^[३८] पुरै क्षेत्रमा दावा गरिएको जर्जिया ले स्वयात्त गणतन्त्र अबाखाजियाको पुरै क्षेत्रमा दावा गरेको
कुक टापु	D ७ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य	A छैन	न्युजिल्यान्ड सँग एउटा सङ्घ राज्यको रूपमा रहेको छ । नियुको ४१ अन्य राज्यसँग सम्बन्ध रहेको छ । नियु संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य रहेको छ जसमा उसलाई सन्धी गर्ने विशेष अधिकार प्राप्त रहेको छ । ^[२६] यसले न्युजिल्यान्ड सँग राज्य प्रमुखसाझा राखेको छ भने आफ्नो नागरिकतापनि साटेको छ ।
कोसोभो – गणतन्त्र कोसोभो	D २ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य	सर्बियाद्वारा दावा गरिएको	कोसोभोले एकतर्फी रूपमा आफुलाई सन् २००८ मा स्वतन्त्रत भएको घोषणा गर्यो र यसले संयुक्त राष्ट्र सदस्य 107बाट कुटनैतिक मान्यता प्राप्त गरेको छ र ताइवान देखि विशेष मान्यता पनि प्राप्त गरेको छ । संयुक्त राष्ट्र सङ्घ सुरक्षा परिषदको प्रस्ताव १२४४ बमोजिम, कोसोभो कोसोभोमा संयुक्त राष्ट्रको अन्तरिम प्रशासन मिशनको प्रशासन अन्तर्गत औपचारिकता प्राप्त गरेको छ । सर्भियाले कोसोभोमा आफ्नो सार्वभौमिकता दावी कायमै राखेको छ । अन्य संयुक्त राष्ट्र सदस्यहरू र गैह्र संयुक्त राष्ट्र सदस्यहरूले सर्भियाले जारी राखेको दावीलाई समर्थन जनाउदै आएको छ । कोसोभो अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष तथा विश्व बैङ्कको सदस्य रहेको छ । गणतन्त्र कोसोभोको लगभग सबै क्षेत्रमा वास्तविक अधिकार रहेको छ तर उत्तर कोसोभोमा उसको आधिपत्यता कम रहेको छ ।
नागोर्नो-काराबाख – गणतन्त्र नागोर्नो-काराबाख	D सदस्यता छैन	अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको	एउटा वास्तविक स्वतन्त्र राज्य,^[३९]^[४०]^[४१] अबखाजिया,^[४२] दक्षिण ओसेटिया^[४२] तथा ट्रान्सनिसट्रियाबाट मान्यता प्राप्त गरेको छ ।^[४२]^[४३] अजरबैजानद्वारा पुरै क्षेत्रमा दावा गरिएको छ ।^[४४]
नियु	D ५ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य	A छैन	न्युजिल्यान्ड सँग एउटा सङ्घ राज्यको रूपमा रहेको छ । नियुको १० अन्य राज्यसँग सम्बन्ध रहेको छ । नियु संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य रहेको छ जसमा उसलाई सन्धी गर्ने विशेष अधिकार प्राप्त रहेको छ । ^[२६] यसले न्युजिल्यान्ड सँग राज्य प्रमुखसाझा राखेको छ भने आफ्नो नागरिकतापनि साटेको छ ।
उत्तरी साइप्रस – टुर्किस गणतन्त्र उत्तरी साइप्रस	D सदस्यता छैन	साइप्रसद्वारा दावा गरिएको	टर्कीद्वारा "टर्कीश साइप्रस राज्य"को रूपमा मात्र मान्यता प्राप्त गरेको छ । यो राज्य इस्लामिक सङ्गठन तथा आर्थिक सङ्घको पर्यवेक्षकको रूपमा रहेको छ । गणतन्त्र साइप्रसले यसको पुरै इलाकामा आफ्नो दावा गरेको छ ।^[४५]
साहरवी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्र	D सदस्यता छैन	मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको	केही चरणमा मान्यता पाएको 84 संयुक्त राष्ट्र सदस्य तथा 39 राष्ट्र जसले गर्दा उसको आधिकारिक मान्यता विचाराधीन अवस्थामा रहेको छ । यो राष्ट्र सन् २००५ को एसियाली-अफ्रिकी सम्मेलनमा अफ्रिकन युनियनको गठन र एसियाली-अफ्रिकी रणनीतिक साझेदारीको संस्थापक सदस्य हो । जुन क्षेत्रमा यसको अधिकार रहेको छ त्यसलाई खुल्ला क्षेत्र भन्ने गरिन्छ, जसलाई मोरक्कोले दक्षिणी प्रान्तको रूपमा दावा गरेको छ । यसको बदलामा, सहरावी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्रले मोरक्कोको नियन्त्रित मोरक्कन पर्खालको पश्चिममा रहेको पश्चिमी सहाराको अंश माथि दाबी गर्दै आएको छ । यसको सरकार टिनडफ, अल्जेरियामा निर्वासित रहेको छ ।
ढाँचा:Country data सोमालील्यान्ड – गणतन्त्र सोमालील्यान्ड	D सदस्यता छैन	सोमालियाद्वारा दावा गरिएको	एउटा वास्तविक स्वतन्त्र राज्य,^[३९]^[४६]^[४७]^[४८]^[४९] अन्य राज्यबाट कुतिनितिक रूपमामान्यता प्राप्त गरेको छैन । पुरै क्षेत्रमा सङ्घीय गणतन्त्र सोमालियाद्वारा दावा गरिएको छ ।^[५०]
दक्षिण ओसेटिया – गणतन्त्र दक्षिण ओसेटिया	D सदस्यता छैन	B जर्जियाद्वारा दावा गरिएको	एउटा वास्तविक स्वतन्त्र राज्य,^[५१] मान्यता प्राप्त रसिया, निकाराग्वा, नाउरु, भेनेजुएला,^[३७] अब्खाजिया, नागोर्नो-काराबाख, तथा ट्रान्सनिसट्रिया^[३८] जर्जियाद्वारा दक्षिण ओसेटियाको रूपमा पुरै क्षेत्रमा दावा गरिएको छ ।^[५२]
ताइवान – गणतन्त्र चीन^{[Note ७]}	D पर्यवेक्षकको रूपमा १ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य "चाइनिज ताइपेइ"को नामले	जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको	सन् १९४९ देखि जनवादी गणतन्त्र चीनसँग आफ्नो राज्यको मान्यताको लागि ताइवान लड्दै छ। चीनले ताइवान टापु तथा उ सँग आबद्ध रहेका टापु क्युमे,मात्सु.द प्रटास तथा स्पार्टली टापु माथि नियन्त्रण राख्दै आएको छ ।^{[Note २०]} मुख्यभुमिमा चीनले आफ्नो दावा त्याग गरेको छैन । ^[५३] गणतन्त्र चीन 21 संयुक्त राष्ट्र सदस्य तथा होली सी 2013द्वारा मान्यता प्राप्त गरेको छ तर गणतन्त्र चीनको पुरै इलाकामा जनवादी गणतन्त्र चीनले आफ्नो दावा गरेको छ । ^{[Note ९]} गणतन्त्र चीनले विभिन्न छद्मनामलेअन्तर्राष्ट्रिय सङ्गठनमा भागेदारीगर्दै आएको छ । उपयुक्त रूपमा "चाइनिज ताइपेइ" तथा डब्लुटिओमा उसको पूर्ण सदस्यता रहेको छ । जनवादी गणतन्त्र चीनको संयुक्त राष्ट्रमा सन् १९४५ देखि १९७१ पूर्ण योग्यता भएकोले उसले भिटोको प्रयोग गरेर यस क्षेत्रमा आफ्नो आधिपत्य जमाउदै आएको छ । हेर्नुहोस चीन तथा संयुक्त राष्ट्र सङ्घ
ट्रान्सनिसट्रिया – प्रिड्नेसट्रोभियन मोल्डोभियन गणतन्त्र	D सदस्यता छैन	मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Mali	एउटा वास्तविक स्वतन्त्र राज्य,^[३९] मान्यता प्रदान गरेको अबखाजिया, नागोर्नो-काराबाख, तथा दक्षिण ओसेटिया^[३८] मोल्डोभाद्वारा ट्रान्सनिसट्रिया प्रादेशिक एकाइको रूपमा पुरै क्षेत्रमा दावा गरेको छ । ^[५४]
ZZZ↑ अन्य राज्य ↑	D ZZZ	ZZZ
ZZZZ	ZZZZ	ZZZZ

आदर्श "संयुक्त राष्ट्र प्राणाली भित्र सदस्यता" स्तम्भ

संयुक्त राष्ट्र सदस्य

संयुक्त राष्ट्र पर्यवेक्षक राष्ट्र

संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य

संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको पर्यवेक्षक

संयुक्त राष्ट्रमा सदस्यता नभएको

आदर्श "सार्वभौमिकता विवाद"स्तम्भ

निर्विवाद सार्वभौमिकता

सार्वभौमिकता विवाद

समावेशीको लागि मापदण्ड

राज्यको प्रमुख प्रथागत अन्तर्राष्ट्रिय कानुन मानक राज्यको दर्जाको कथात्मक सिद्धान्त हो । "एउटा राज्यलाई परिभाषित गर्न अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको एक राज्यको रूपमा देहायका निम्न योग्यताको जरुरी हुन्छ : (क) स्थायी जनसङ्ख्या; (ख) परिभाषित इलाका; (ग) सरकार; र (घ) अन्य राज्यमा प्रवेश गर्न सक्ने सम्बन्ध क्षमता" राज्यको दर्जाको मान्यता मापदण्ड रूपमा समावेश गर्न सकिन्छ जुन डिग्रीमा समावेश रहेको छ त्यसमाथि ठुलो बहस चल्दै आएको छ । उदाहरणको रूपमा हामी मोन्टेभिडियो चौतारीमा पाउन सक्छौ कि राज्यको दर्जाको कथात्मक सिद्धान्त हो र राज्यको दर्जाको लागि बिशुद्ध उद्देश्य हो ।

(क) (स्वतन्त्रता वा कुनै अन्य साधनको घोषणाको माध्यमले) आफ्नो विचारमा सार्वभौम सम्पन्न र यसलाई प्राय: राज्यको दर्जालाई कथात्मक सिद्धान्तलाई सन्तुष्ट मानिन्छ ।

वा

(ख) हरू सार्वभौम सम्पन्न राष्ट्रको रूपमा थोरै भन्दा थोरै एउटा संयुक्त राष्ट्र सदस्यबाट मान्यता प्राप्त गरेको छ ।

याद राख्नुहोला केही अवस्थामा त्यहाँ पहिलो कुराको व्याख्यामा रायको बिचलन छ र एउटा एकाइ यसमै सन्तुष्ट छ कि यसमा विवाद छ ।

माथिका आधारहरूको आधारमा, यो सूची निम्नलिखित २०६ राष्ट्रहरूलाई समावेश गरेर बनाइएको छ, जसमा

२०३ राष्ट्रहरू थोरै भन्दा थोरै १ संयुक्त राष्ट्र सदस्यबाट मान्यता पाएको छ ।
२ राज्यहरूले राज्यत्वको कथात्मक सिद्धान्तलाई सन्तुष्ट गर्दछ र गैर-संयुक्त राष्ट्र सदस्य: नागोर्नो-काराबाख गणतन्त्र, ट्रान्सनिसट्रियाबाट मान्यता पाएको छ ।
१ राज्य सोमालील्यान्डले राज्यत्वको कथात्मक सिद्धान्तलाई सन्तुष्ट गर्दछ तर यसलाई कुनै पनि अन्य राज्यले मान्यता दिएको छैन ।

यी पनि हेर्नुहोस

टिप्पणी(हरू)

↑ ^१.०० ^१.०१ ^१.०२ ^१.०३ ^१.०४ ^१.०५ ^१.०६ ^१.०७ ^१.०८ ^१.०९ ^१.१० ^१.११ ^१.१२ ^१.१३ ^१.१४ ^१.१५ राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्ने सदस्यहरूलाई राष्ट्रमण्डल देश भनिन्छ जसको प्रमुख रानी हुन्छ ।
↑ ^२.०० ^२.०१ ^२.०२ ^२.०३ ^२.०४ ^२.०५ ^२.०६ ^२.०७ ^२.०८ ^२.०९ ^२.१० ^२.११ ^२.१२ ^२.१३ ^२.१४ ^२.१५ ^२.१६ ^२.१७ ^२.१८ ^२.१९ ^२.२० ^२.२१ ^२.२२ ^२.२३ ^२.२४ ^२.२५ ^२.२६ ^२.२७ युरोपियन युनियनका सदस्य राष्ट्रहरूले आफ्नो सार्वभौम सभासद, कार्यकारी तथा न्यायिक शक्तिलाई यसमा रुपान्तरित गरेको छ । जुन आफैमा एउटा शक्तिराष्ट्र सङ्घको उदाहरण हो । युरोपियन युनियनमा हाल २८ राष्ट्र रहेका छन् । ^[६]
↑ ^३.०० ^३.०१ ^३.०२ ^३.०३ ^३.०४ ^३.०५ ^३.०६ ^३.०७ ^३.०८ ^३.०९ ^३.१० ^३.११ ^३.१२ ^३.१३ ^३.१४ ^३.१५ ^३.१६ ^३.१७ ^३.१८ ^३.१९ ^३.२० ^३.२१ यस अतिरिक्त, यसको सार्वभौमिकता विशेष प्रशासनिक क्षेत्रमा रहेको छ
↑ सन् १९७५ सम्म दहोमेको नामले चिनिन्थ्यो ।
↑ बुर्किनाको नामले पनि जानिन्छ;सन् १९८४ सम्म अपर भोल्टाको नामले चिनिन्थ्यो ।
↑ संयुक्त राष्ट्रद्वारा बर्माको आधिकारिक छोटो नाम "म्यानमार" भनी प्रयोग गर्दछ । यहाँको सरकारले सन् २०१० अक्टोबरमा यसको अङ्ग्रेजी नामलाई परिवर्तन गरेर "म्यान्मार सङ्घ" लाई "गणतन्त्र सङ्घ म्यान्मार" राखेको छ ।
↑ ^७.० ^७.१ जनवादी गणतन्त्र चीन सामान्यत: "चीन"को नामले चिनिन्छ, जबकी गणतन्त्र चीन "ताइवान"को नामले चिनिन्छ । कुटनीतिक रूपमा यो चाइनिज ताइपेइको नामले पनि चिनिन्छ ।
↑ यी पनि हेर्नुहोस चीनको अन्य देशसँग दौत्य सम्बन्ध तथा चीनको विदेश नीति
↑ ^९.० ^९.१ सन् १९४९ मा गणतन्त्र चीन कोउमिनटाङग सरकारको अगुवाईमा चीन गृह युद्धमा चीन कम्युनिस्ट पार्टी (सीपीसी) सँग पराजित भयो र अस्थायी राजधानी ताइपेइमा स्थापित गर्यो । सीपीसीले पीआरसीको स्थापना गर्यो । जस्तै, आरओसीको राजनीतिक अवस्था र (आरओसी क्षेत्राधिकार अन्तर्गत इलाकाको छेउमा) ताइवानको कानुनी अवस्थामा विवाद रहेको छ । सन् १९७१ मा, संयुक्त राष्ट्रले चीन सीट पीआरसीलाई दियो र आरओसीलाई संयुक्त राष्ट्रबाट छुट्टायायो । अधिकांश राज्य पीआरसीलाई चीनको एकमात्र वैध प्रतिनिधिको रूपमा हेर्ने गर्छन । तथा संयुक्त राष्ट्रले ताइवानलाई "ताइवान, चीनको प्रान्त"भनेर व्याख्या गरेको छ । गणतन्त्र चीनको विभिन्न राष्ट्रहरू सँग वास्तविक समबन्ध रहेको छ । ताइवान भित्र एउटा महत्त्वपूर्ण राजनीतिक आन्दोलन ताइवानको स्वतन्त्रताको वकालत गर्दै आएको छ ।
↑ ^१०.० ^१०.१ ^१०.२ अन्य अधिक जानकारीका लागि सङ्घ संरचना यहाँ हेर्न सकिन्छ सङ्घहरूको सूची
↑ कङ्गो किन्सासा भनेर पनि चिनिन्छ । पहिला सन् १९७१ देखि १९९७ सम्म जाइरेको नामले जानिन्थ्यो ।
↑ कंगो-ब्राजाभिल्लेको नामले पनि चिनिन्छ ।
↑ चेक सरकारले यसको आधिकारिक छोटो नाम अङ्ग्रेजीमा जेचिया राखेको छ, तर चेक भाषामा यसलाई (सेसको) भन्दछ तथा अन्य भासमा यो अझै लोकप्रिय रहेको छ । हेर्नुहोस चेक रिप्बलिकको नामहरू
↑ पूर्वी टिमोर सरकारले अङ्ग्रेजीमा आफ्नो देशको नाम "टिमोर-लेस्टे" भनी उच्चारण गर्दछ ।
↑ अल्यान्ड पेरिस सन्धीद्वारा सन् १८५६ मा गैरसैनिक मुक्त क्षेत्र बनाइएको थियो । पछि यसलाई सन् १९२१ मा लीग अफ नेसनले पनि पुष्टि गरेको थियो । केही हदसम्म फेरी सन् १९९५ मा युरोपियन युनियनमा फिनल्यान्डको प्रवेश माथि सन्धीलाई पुष्टि गरिएको थियो ।
↑ गिनी –कोनाक्रीको नामले पनि चिनिन्छ ।
↑ यो आइरिस राज्यलाई गणतन्त्र आयरल्यान्ड पनि भनेर चिनिन्छ । (यो आधिकारिक विवरण मात्र हो तर नामभने हैन) ।
↑ ^१८.० ^१८.१ उत्तर कोरिया र दक्षिण कोरिया दुवै राष्ट्र एकमात्र वैध सरकार कोरिया भएको दाबी गर्दै आएको छ । अरु पनि हेर्नुहोस उत्तर कोरियाको विदेश साझेदारी तथा दक्षिण कोरियाको विदेश साझेदारी यहाँ हेर्न सकिन्छ ।
↑ कश्मीरको सार्वभौमिकता माथि भारत तथा पाकिस्तान बीच विवाद रहेको छ । यसको केही भागमाथि जनवादी गणतन्त्र चीन र गणतन्त्र चीनले दावी गरेको छ । बास्तवमा कश्मीर भारत,पाकिस्तान तथा चीनद्वारा विभाजित छ । यो हेर्नुहोस सिमा विवाद सूची
↑ स्पार्टली टापुको सार्वाभौमितामाथि चीन,ताइवान,भियतनाम, केही भूभाग माथि ब्रुनाई, मलेशिया तथा फिलिपिन्सले विवाद गर्दै आएको छ । ब्रुनाईलाई छोडेर यस टापु माथि सबैले केही न केही भूभाग माथि आफ्नो कब्जा राखेको छ । हेर्नुहोस (सीमा विवाद सूची)

श्रोत सामग्री

↑ "संयुक्त राष्ट्र सङ्ङका सदस्य राष्ट्रहरू", संयुक्त राष्ट्र सङ्घ, ३ जुलाई २००६, अन्तिम पहुँच २८ फेब्रुअरी २०११।
↑ , बिबिसी न्युज http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/country_profiles/992562.stm#leaders, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०११। |titlle= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता); |title= रितो (सहायता)
↑ Pakistan Worldview – Report 21 – Visit to Azerbaijan वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००९-०२-१९ मिति Senate of Pakistan — Senate foreign relations committee, 2008
↑ Nilufer Bakhtiyar: "For Azerbaijan Pakistan does not recognise Armenia as a country" 13 September 2006 [14:03] – Today.Az
↑ "Pakistan the only country not recognizing Armenia – envoy", News.Az, फेब्रुअरी ५, २०१४, अन्तिम पहुँच फेब्रुअरी १७, २०१४, "We are the only country not recognizing Armenia as a state."
↑ Europa, retrieved 28 February 2011
↑ "Myanmar gets new flag, official name, anthem", Reuters, २१ अक्टोबर २०१०, अन्तिम पहुँच २२ अक्टोबर २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २७ अप्रिल २०११ मिति
↑ कोमोरोसको संबिधान, धारा १
↑ Andreas S. Kakouris (जुलाई ९, २०१०), "Cyprus is not at peace with Turkey", CNN, अन्तिम पहुँच मे १७, २०१४।
↑ See Republic of Turkey Ministry for European Union Affairs वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१५-०९-२६ मिति Retrieved June 12, 2012.
↑ ग्रीसको संबिधान, धारा १०५
↑ Source: Iraqi constitution
↑ Knesset website, Basic Law: Jerusalem, Capital of Israel
↑ "Disputes – International", CIA World Factbook, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०११। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १६ नोभेम्बर २०१७ मिति
↑ Gold, Dore; Institute for Contemporary Affairs (२६ अगस्ट २००५), "Legal Acrobatics: The Palestinian Claim that Gaza is Still "Occupied" Even After Israel Withdraws", Jerusalem Issue Brief, Vol. 5, No. 3, Jerusalem Center for Public Affairs, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१०-०६-२१ मिति
↑ Bell, Abraham (२८ जनवरी २००८), "International Law and Gaza: The Assault on Israel's Right to Self-Defense", Jerusalem Issue Brief, Vol. 7, No. 29, Jerusalem Center for Public Affairs, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१०-०६-२१ मिति
↑ "Address by Foreign Minister Livni to the 8th Herzliya Conference" (प्रेस विज्ञप्ति), Ministry of Foreign Affairs of Israel, २२ जनवरी २००८, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६।
↑ Salih, Zak M. (१७ नोभेम्बर २००५), "Panelists Disagree Over Gaza's Occupation Status", University of Virginia School of Law, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०३-०३ मिति
↑ "Israel: 'Disengagement' Will Not End Gaza Occupation", Human Rights Watch, २९ अक्टोबर २००४, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६।
↑ "Treaty on Basic Relations between Japan and the Republic of Korea", अन्तिम पहुँच २००८-१०-२७।
↑ Keun Min, "Greetings", Jeju Special Self-Governing Province, अन्तिम पहुँच २०१०-११-१०।
↑ "East Libya declares self-government", Al Jazeera, नोभेम्बर ३, २०१३, अन्तिम पहुँच नोभेम्बर ५, २०१३।
↑ Federal Foreign Office of Germany (नोभेम्बर २००९), "Beziehungen zu Deutschland", Government of Germany, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६। For more information, see Foreign relations of the Cook Islands.
↑ China Internet Information Centre (१३ डिसेम्बर २००७), "Full text of joint communique on the establishment of diplomatic relations between China and Niue", Xinhua News Agency, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६।
↑ Republic of Nauru Permanent Mission to the United Nations, "Foreign Affairs", United Nations, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६।
↑ ^२६.० ^२६.१ ^२६.२ http://untreaty.un.org/cod/repertory/art102/english/rep_supp8_vol6-art102_e_advance.pdf वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००४-०७-२३ मिति
↑ Constitution of Pakistan, Art. 1.
↑ Aslam, Tasnim (११ डिसेम्बर २००६), "'Pakistan Does Not Claim Kashmir As An Integral Part...'", Outlook India (The Outlook Group)।
↑ Williams, Kristen P. (२००१), Despite nationalist conflicts: theory and practice of maintaining world peace, Greenwood Publishing Group, पृ: 154–155, आइएसबिएन 978-0-275-96934-9।
↑ Pruthi, R.K. (२००१), An Encyclopaedic Survey Of Global Terrorism In 21St Century, Anmol Publications Pvt. Ltd., पृ: 120–121, आइएसबिएन 978-81-261-1091-9।
↑ Palestine Liberation Organization, "Road For Palestinian Statehood: Recognition and Admission", Negotiations Affairs Department, अन्तिम पहुँच २०११-०७-२८।
↑
See the following on statehood criteria:
- Mendes, Errol (३० मार्च २०१०), Statehood and Palestine for the purposes of Article 12 (3) of the ICC Statute, 30 March 2010, पृ: 28, 33, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७:
- McKinney, Kathryn M. (१९९४), "The Legal Effects of the Israeli-PLO Declaration ofPrinciples: Steps Toward Statehood for Palestine", Seattle University Law Review (Seattle University) 18 (93): ९७, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७: वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०७-२२ मिति "It is possible, however, to argue for Palestinian statehood based on the constitutive theory".
- McDonald, Avril (Spring २००९), "Operation Cast Lead: Drawing the Battle Lines of the Legal Dispute", Human Rights Brief (Washington College of Law, Center for Human Rights and Humanitarian Law) 25, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७:
↑ ^३३.० ^३३.१ "Non-member States and Entities", United Nations, २९ फेब्रुअरी २००८, अन्तिम पहुँच ३० अगस्ट २०१०।
↑ United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, "Arab States: Palestine", United Nations, अन्तिम पहुँच ३ डिसेम्बर २०११।
↑ Weller, Marc; Nobbs, Katherine (२०१०), Asymmetric Autonomy and the Settlement of Ethnic Conflicts, Philadelphia, United States: University of Pennsylvania Press, आइएसबिएन 978-0-8122-4230-0।
↑ "Bilateral relations of the Holy See", Holy See website, अन्तिम पहुँच २०१२-०६-०५।
↑ ^३७.० ^३७.१ "Chavez Backs Abkhazia, South Ossetia", St. Petersburg Times, Associated Press, २७ जुलाई २०१०, अन्तिम पहुँच ५ जुन २०११।
↑ ^३८.० ^३८.१ ^३८.२ "Абхазия, Южная Осетия и Приднестровье признали независимость друг друга и призвали всех к этому же" (Russianमा), newsru.com, २००६-११-१७, अन्तिम पहुँच २०११-०६-०५।
↑ ^३९.० ^३९.१ ^३९.२ Ker-Lindsay, James (२०१२), The Foreign Policy of Counter Secession: Preventing the Recognition of Contested States, Oxford University Press, पृ: 53।
↑ Krüger, Heiko (२०१०), The Nagorno-Karabakh Conflict: A Legal Analysis, Springer, पृ: ५५, आइएसबिएन 978-3-642-11787-9।
↑ Nikoghosyan, Hovhannes (अगस्ट २०१०), "Kosovo ruling implications for Armenia and Azerbaijan", HULIQ.com (Hareyan Publishing, LLC), अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७।
↑ ^४२.० ^४२.१ ^४२.२ Вице-спикер парламента Абхазии: Выборы в НКР соответствуют всем международным стандартам वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०८-११ मिति: "Абхазия, Южная Осетия, НКР и Приднестровье уже давно признали независимость друг друга и очень тесно сотрудничают между собой", – сказал вице-спикер парламента Абхазии. ... "...Абхазия признала независимость Нагорно-Карабахской Республики..." – сказал он."
↑ "In detail: The foreign policy of Pridnestrovie", Pridnestrovie, २०१०-०५-२६, अन्तिम पहुँच २०१०-०६-२९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००८-०५-११ मिति
↑ See Regions and territories: Nagorno-Karabakh (17 January 2006). BBC News. Retrieved January 17, 2006.
↑ See The World Factbook|Cyprus वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१८-१२-२६ मिति (10 January 2006). Central Intelligence Agency. Retrieved January 17, 2006.
↑ "Self-Determination, Sovereignty, and the Failure of States: Somaliland and the Case for Justified Secession", Minnesota Journal of International Law 19:2: 380–381, २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१३-०९-२७ मिति
↑ International Crisis Group (२३ मे २००६), "Somaliland: Time for African Union leadership", Africa Report (110): 10–13, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१९ढाँचा:Inconsistent citations वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०७-२० मिति
↑ Mesfin, Berouk (सेप्टेम्बर २००९), "The political development of Somaliland and its conflict with Puntland", ISS Paper (Institute for Security Studies) (200): ८, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१९ढाँचा:Inconsistent citations
↑ Arieff, Alexis, "De Facto Statehood? The Strange Case of Somaliland", Yale Journal of International Affairs (Spring/Summer 2008), अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७ढाँचा:Inconsistent citations वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-१२-१३ मिति
↑ See Regions and territories: Somaliland (30 December 2005). BBC News. Retrieved January 17, 2006.
↑ Jansen, Dinah (२००९), "The Conflict between Self-Determination and Territorial Integrity: the South Ossetian Paradigm", Geopolitics vs. Global Governance: Reinterpreting International Security (Centre for Foreign Policy Studies, University of Dalhousie): 222–242, आइएसबिएन 978-1-896440-61-3 ढाँचा:Inconsistent citations
↑ "Russia condemned for recognizing rebel regions", CNN.com (Cable News Network), २००८-०८-२६, अन्तिम पहुँच २००८-०८-२६।
↑ "Ma refers to China as ROC territory in magazine interview", Taipei Times, २००८-१०-०८।
↑ 'See Regions and territories: Trans-Dniester (13 December 2005). BBC News. Retrieved January 17, 2006.

ग्रन्थ सूची

Federal Foreign Office of Germany (२२ अप्रिल २००९), "Amtliche Bezeichnungen ausländischer Staaten in den Landessprachen" (PDF), Government of Germany, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१४।
Bissio, Roberto Remo, सम्पादक (१९९५), The World: A Third World Guide: 1995/96, Montevideo: Instituto del Tercer Mundo, आइएसबिएन 978-0-85598-291-1, ओसिएलसी 476299738।
"Countries or areas, codes and abbreviations", Statistics Division, United Nations, १ अप्रिल २०१०।
Davis, Tim (१९ फेब्रुअरी २००९), "World Countries and States List", Timdavis.com.au।
"Geographic Names", Department of Public Information, Cartographic Section, United Nations, ७ सेप्टेम्बर २०००।
"ISO 3166-1 Country names and code elements", International Organization for Standardization, २०१०।
"List of countries, territories and currencies", Publications Office of the European Union, ४ मे २०१०।
Madore, David (३ अगस्ट २००३), "How many countries are there in the world?", Madore.org।
"The World Factbook", United States: Central Intelligence Agency, २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१७-११-०७ मिति
World of Information (Firm), and International Chamber of Commerce (२००३), Middle East Review 2003/04: The Economic and Business Report (27th संस्करण), London: Kogan Page, पृ: १६१, आइएसबिएन 978-0-7494-4066-4, ओसिएलसी 51992589।

[realm-3] १.०० ^१.०१ ^१.०२ ^१.०३ ^१.०४ ^१.०५ ^१.०६ ^१.०७ ^१.०८ ^१.०९ ^१.१० ^१.११ ^१.१२ ^१.१३ ^१.१४ ^१.१५ राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्ने सदस्यहरूलाई राष्ट्रमण्डल देश भनिन्छ जसको प्रमुख रानी हुन्छ ।

[EU-8] २.०० ^२.०१ ^२.०२ ^२.०३ ^२.०४ ^२.०५ ^२.०६ ^२.०७ ^२.०८ ^२.०९ ^२.१० ^२.११ ^२.१२ ^२.१३ ^२.१४ ^२.१५ ^२.१६ ^२.१७ ^२.१८ ^२.१९ ^२.२० ^२.२१ ^२.२२ ^२.२३ ^२.२४ ^२.२५ ^२.२६ ^२.२७ युरोपियन युनियनका सदस्य राष्ट्रहरूले आफ्नो सार्वभौम सभासद, कार्यकारी तथा न्यायिक शक्तिलाई यसमा रुपान्तरित गरेको छ । जुन आफैमा एउटा शक्तिराष्ट्र सङ्घको उदाहरण हो । युरोपियन युनियनमा हाल २८ राष्ट्र रहेका छन् । ^[६]

[autonomous-9] ३.०० ^३.०१ ^३.०२ ^३.०३ ^३.०४ ^३.०५ ^३.०६ ^३.०७ ^३.०८ ^३.०९ ^३.१० ^३.११ ^३.१२ ^३.१३ ^३.१४ ^३.१५ ^३.१६ ^३.१७ ^३.१८ ^३.१९ ^३.२० ^३.२१ यस अतिरिक्त, यसको सार्वभौमिकता विशेष प्रशासनिक क्षेत्रमा रहेको छ

[10] सन् १९७५ सम्म दहोमेको नामले चिनिन्थ्यो ।

[11] बुर्किनाको नामले पनि जानिन्छ;सन् १९८४ सम्म अपर भोल्टाको नामले चिनिन्थ्यो ।

[12] संयुक्त राष्ट्रद्वारा बर्माको आधिकारिक छोटो नाम "म्यानमार" भनी प्रयोग गर्दछ । यहाँको सरकारले सन् २०१० अक्टोबरमा यसको अङ्ग्रेजी नामलाई परिवर्तन गरेर "म्यान्मार सङ्घ" लाई "गणतन्त्र सङ्घ म्यान्मार" राखेको छ ।

[ChinaTaiwan-14] ७.० ^७.१ जनवादी गणतन्त्र चीन सामान्यत: "चीन"को नामले चिनिन्छ, जबकी गणतन्त्र चीन "ताइवान"को नामले चिनिन्छ । कुटनीतिक रूपमा यो चाइनिज ताइपेइको नामले पनि चिनिन्छ ।

[15] यी पनि हेर्नुहोस चीनको अन्य देशसँग दौत्य सम्बन्ध तथा चीनको विदेश नीति

[TAI2-16] ९.० ^९.१ सन् १९४९ मा गणतन्त्र चीन कोउमिनटाङग सरकारको अगुवाईमा चीन गृह युद्धमा चीन कम्युनिस्ट पार्टी (सीपीसी) सँग पराजित भयो र अस्थायी राजधानी ताइपेइमा स्थापित गर्यो । सीपीसीले पीआरसीको स्थापना गर्यो । जस्तै, आरओसीको राजनीतिक अवस्था र (आरओसी क्षेत्राधिकार अन्तर्गत इलाकाको छेउमा) ताइवानको कानुनी अवस्थामा विवाद रहेको छ । सन् १९७१ मा, संयुक्त राष्ट्रले चीन सीट पीआरसीलाई दियो र आरओसीलाई संयुक्त राष्ट्रबाट छुट्टायायो । अधिकांश राज्य पीआरसीलाई चीनको एकमात्र वैध प्रतिनिधिको रूपमा हेर्ने गर्छन । तथा संयुक्त राष्ट्रले ताइवानलाई "ताइवान, चीनको प्रान्त"भनेर व्याख्या गरेको छ । गणतन्त्र चीनको विभिन्न राष्ट्रहरू सँग वास्तविक समबन्ध रहेको छ । ताइवान भित्र एउटा महत्त्वपूर्ण राजनीतिक आन्दोलन ताइवानको स्वतन्त्रताको वकालत गर्दै आएको छ ।

[federal-17] १०.० ^१०.१ ^१०.२ अन्य अधिक जानकारीका लागि सङ्घ संरचना यहाँ हेर्न सकिन्छ सङ्घहरूको सूची

[19] कङ्गो किन्सासा भनेर पनि चिनिन्छ । पहिला सन् १९७१ देखि १९९७ सम्म जाइरेको नामले जानिन्थ्यो ।

[20] कंगो-ब्राजाभिल्लेको नामले पनि चिनिन्छ ।

[23] चेक सरकारले यसको आधिकारिक छोटो नाम अङ्ग्रेजीमा जेचिया राखेको छ, तर चेक भाषामा यसलाई (सेसको) भन्दछ तथा अन्य भासमा यो अझै लोकप्रिय रहेको छ । हेर्नुहोस चेक रिप्बलिकको नामहरू

[24] पूर्वी टिमोर सरकारले अङ्ग्रेजीमा आफ्नो देशको नाम "टिमोर-लेस्टे" भनी उच्चारण गर्दछ ।

[25] अल्यान्ड पेरिस सन्धीद्वारा सन् १८५६ मा गैरसैनिक मुक्त क्षेत्र बनाइएको थियो । पछि यसलाई सन् १९२१ मा लीग अफ नेसनले पनि पुष्टि गरेको थियो । केही हदसम्म फेरी सन् १९९५ मा युरोपियन युनियनमा फिनल्यान्डको प्रवेश माथि सन्धीलाई पुष्टि गरिएको थियो ।

[27] गिनी –कोनाक्रीको नामले पनि चिनिन्छ ।

[29] यो आइरिस राज्यलाई गणतन्त्र आयरल्यान्ड पनि भनेर चिनिन्छ । (यो आधिकारिक विवरण मात्र हो तर नामभने हैन) ।

[koreas-37] १८.० ^१८.१ उत्तर कोरिया र दक्षिण कोरिया दुवै राष्ट्र एकमात्र वैध सरकार कोरिया भएको दाबी गर्दै आएको छ । अरु पनि हेर्नुहोस उत्तर कोरियाको विदेश साझेदारी तथा दक्षिण कोरियाको विदेश साझेदारी यहाँ हेर्न सकिन्छ ।

[Kashmir-49] कश्मीरको सार्वभौमिकता माथि भारत तथा पाकिस्तान बीच विवाद रहेको छ । यसको केही भागमाथि जनवादी गणतन्त्र चीन र गणतन्त्र चीनले दावी गरेको छ । बास्तवमा कश्मीर भारत,पाकिस्तान तथा चीनद्वारा विभाजित छ । यो हेर्नुहोस सिमा विवाद सूची

[Spratly-72] स्पार्टली टापुको सार्वाभौमितामाथि चीन,ताइवान,भियतनाम, केही भूभाग माथि ब्रुनाई, मलेशिया तथा फिलिपिन्सले विवाद गर्दै आएको छ । ब्रुनाईलाई छोडेर यस टापु माथि सबैले केही न केही भूभाग माथि आफ्नो कब्जा राखेको छ । हेर्नुहोस (सीमा विवाद सूची)

[unms-1] "संयुक्त राष्ट्र सङ्ङका सदस्य राष्ट्रहरू", संयुक्त राष्ट्र सङ्घ, ३ जुलाई २००६, अन्तिम पहुँच २८ फेब्रुअरी २०११।

[2] , बिबिसी न्युज http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/country_profiles/992562.stm#leaders, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०११। |titlle= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता); |title= रितो (सहायता)

[4] Pakistan Worldview – Report 21 – Visit to Azerbaijan वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००९-०२-१९ मिति Senate of Pakistan — Senate foreign relations committee, 2008

[5] Nilufer Bakhtiyar: "For Azerbaijan Pakistan does not recognise Armenia as a country" 13 September 2006 [14:03] – Today.Az

[6] "Pakistan the only country not recognizing Armenia – envoy", News.Az, फेब्रुअरी ५, २०१४, अन्तिम पहुँच फेब्रुअरी १७, २०१४, "We are the only country not recognizing Armenia as a state."

[7] Europa, retrieved 28 February 2011

[13] "Myanmar gets new flag, official name, anthem", Reuters, २१ अक्टोबर २०१०, अन्तिम पहुँच २२ अक्टोबर २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २७ अप्रिल २०११ मिति

[18] कोमोरोसको संबिधान, धारा १

[21] Andreas S. Kakouris (जुलाई ९, २०१०), "Cyprus is not at peace with Turkey", CNN, अन्तिम पहुँच मे १७, २०१४।

[22] See Republic of Turkey Ministry for European Union Affairs वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१५-०९-२६ मिति Retrieved June 12, 2012.

[26] ग्रीसको संबिधान, धारा १०५

[28] Source: Iraqi constitution

[30] Knesset website, Basic Law: Jerusalem, Capital of Israel

[dis-31] "Disputes – International", CIA World Factbook, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०११। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १६ नोभेम्बर २०१७ मिति

[32] Gold, Dore; Institute for Contemporary Affairs (२६ अगस्ट २००५), "Legal Acrobatics: The Palestinian Claim that Gaza is Still "Occupied" Even After Israel Withdraws", Jerusalem Issue Brief, Vol. 5, No. 3, Jerusalem Center for Public Affairs, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१०-०६-२१ मिति

[33] Bell, Abraham (२८ जनवरी २००८), "International Law and Gaza: The Assault on Israel's Right to Self-Defense", Jerusalem Issue Brief, Vol. 7, No. 29, Jerusalem Center for Public Affairs, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१०-०६-२१ मिति

[34] "Address by Foreign Minister Livni to the 8th Herzliya Conference" (प्रेस विज्ञप्ति), Ministry of Foreign Affairs of Israel, २२ जनवरी २००८, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६।

[35] Salih, Zak M. (१७ नोभेम्बर २००५), "Panelists Disagree Over Gaza's Occupation Status", University of Virginia School of Law, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०३-०३ मिति

[36] "Israel: 'Disengagement' Will Not End Gaza Occupation", Human Rights Watch, २९ अक्टोबर २००४, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६।

[38] "Treaty on Basic Relations between Japan and the Republic of Korea", अन्तिम पहुँच २००८-१०-२७।

[39] Keun Min, "Greetings", Jeju Special Self-Governing Province, अन्तिम पहुँच २०१०-११-१०।

[40] "East Libya declares self-government", Al Jazeera, नोभेम्बर ३, २०१३, अन्तिम पहुँच नोभेम्बर ५, २०१३।

[41] Federal Foreign Office of Germany (नोभेम्बर २००९), "Beziehungen zu Deutschland", Government of Germany, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६। For more information, see Foreign relations of the Cook Islands.

[42] China Internet Information Centre (१३ डिसेम्बर २००७), "Full text of joint communique on the establishment of diplomatic relations between China and Niue", Xinhua News Agency, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६।

[43] Republic of Nauru Permanent Mission to the United Nations, "Foreign Affairs", United Nations, अन्तिम पहुँच २०१०-०७-१६।

[untreaty1-44] २६.० ^२६.१ ^२६.२ http://untreaty.un.org/cod/repertory/art102/english/rep_supp8_vol6-art102_e_advance.pdf वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००४-०७-२३ मिति

[45] Constitution of Pakistan, Art. 1.

[46] Aslam, Tasnim (११ डिसेम्बर २००६), "'Pakistan Does Not Claim Kashmir As An Integral Part...'", Outlook India (The Outlook Group)।

[47] Williams, Kristen P. (२००१), Despite nationalist conflicts: theory and practice of maintaining world peace, Greenwood Publishing Group, पृ: 154–155, आइएसबिएन 978-0-275-96934-9।

[48] Pruthi, R.K. (२००१), An Encyclopaedic Survey Of Global Terrorism In 21St Century, Anmol Publications Pvt. Ltd., पृ: 120–121, आइएसबिएन 978-81-261-1091-9।

[50] Palestine Liberation Organization, "Road For Palestinian Statehood: Recognition and Admission", Negotiations Affairs Department, अन्तिम पहुँच २०११-०७-२८।

[51] See the following on statehood criteria:
Mendes, Errol (३० मार्च २०१०), Statehood and Palestine for the purposes of Article 12 (3) of the ICC Statute, 30 March 2010, पृ: 28, 33, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७:

McKinney, Kathryn M. (१९९४), "The Legal Effects of the Israeli-PLO Declaration ofPrinciples: Steps Toward Statehood for Palestine", Seattle University Law Review (Seattle University) 18 (93): ९७, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७: वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०७-२२ मिति "It is possible, however, to argue for Palestinian statehood based on the constitutive theory".

McDonald, Avril (Spring २००९), "Operation Cast Lead: Drawing the Battle Lines of the Legal Dispute", Human Rights Brief (Washington College of Law, Center for Human Rights and Humanitarian Law) 25, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७:

[53] Mendes, Errol (३० मार्च २०१०), Statehood and Palestine for the purposes of Article 12 (3) of the ICC Statute, 30 March 2010, पृ: 28, 33, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७:

[54] McKinney, Kathryn M. (१९९४), "The Legal Effects of the Israeli-PLO Declaration ofPrinciples: Steps Toward Statehood for Palestine", Seattle University Law Review (Seattle University) 18 (93): ९७, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७: वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०७-२२ मिति "It is possible, however, to argue for Palestinian statehood based on the constitutive theory".

[55] McDonald, Avril (Spring २००९), "Operation Cast Lead: Drawing the Battle Lines of the Legal Dispute", Human Rights Brief (Washington College of Law, Center for Human Rights and Humanitarian Law) 25, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७:

[unnms-52] ३३.० ^३३.१ "Non-member States and Entities", United Nations, २९ फेब्रुअरी २००८, अन्तिम पहुँच ३० अगस्ट २०१०।

[53] United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, "Arab States: Palestine", United Nations, अन्तिम पहुँच ३ डिसेम्बर २०११।

[54] Weller, Marc; Nobbs, Katherine (२०१०), Asymmetric Autonomy and the Settlement of Ethnic Conflicts, Philadelphia, United States: University of Pennsylvania Press, आइएसबिएन 978-0-8122-4230-0।

[55] "Bilateral relations of the Holy See", Holy See website, अन्तिम पहुँच २०१२-०६-०५।

[STPETTIMES-56] ३७.० ^३७.१ "Chavez Backs Abkhazia, South Ossetia", St. Petersburg Times, Associated Press, २७ जुलाई २०१०, अन्तिम पहुँच ५ जुन २०११।

[ASOTREC-57] ३८.० ^३८.१ ^३८.२ "Абхазия, Южная Осетия и Приднестровье признали независимость друг друга и призвали всех к этому же" (Russianमा), newsru.com, २००६-११-१७, अन्तिम पहुँच २०११-०६-०५।

[montevideo-58] ३९.० ^३९.१ ^३९.२ Ker-Lindsay, James (२०१२), The Foreign Policy of Counter Secession: Preventing the Recognition of Contested States, Oxford University Press, पृ: 53।

[59] Krüger, Heiko (२०१०), The Nagorno-Karabakh Conflict: A Legal Analysis, Springer, पृ: ५५, आइएसबिएन 978-3-642-11787-9।

[60] Nikoghosyan, Hovhannes (अगस्ट २०१०), "Kosovo ruling implications for Armenia and Azerbaijan", HULIQ.com (Hareyan Publishing, LLC), अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७।

[NKRrecognition-61] ४२.० ^४२.१ ^४२.२ Вице-спикер парламента Абхазии: Выборы в НКР соответствуют всем международным стандартам वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०८-११ मिति: "Абхазия, Южная Осетия, НКР и Приднестровье уже давно признали независимость друг друга и очень тесно сотрудничают между собой", – сказал вице-спикер парламента Абхазии. ... "...Абхазия признала независимость Нагорно-Карабахской Республики..." – сказал он."

[transgovt-62] "In detail: The foreign policy of Pridnestrovie", Pridnestrovie, २०१०-०५-२६, अन्तिम पहुँच २०१०-०६-२९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००८-०५-११ मिति

[63] See Regions and territories: Nagorno-Karabakh (17 January 2006). BBC News. Retrieved January 17, 2006.

[64] See The World Factbook|Cyprus वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१८-१२-२६ मिति (10 January 2006). Central Intelligence Agency. Retrieved January 17, 2006.

[65] "Self-Determination, Sovereignty, and the Failure of States: Somaliland and the Case for Justified Secession", Minnesota Journal of International Law 19:2: 380–381, २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१३-०९-२७ मिति

[66] International Crisis Group (२३ मे २००६), "Somaliland: Time for African Union leadership", Africa Report (110): 10–13, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१९ढाँचा:Inconsistent citations वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०७-२० मिति

[67] Mesfin, Berouk (सेप्टेम्बर २००९), "The political development of Somaliland and its conflict with Puntland", ISS Paper (Institute for Security Studies) (200): ८, अन्तिम पहुँच २०११-०४-१९ढाँचा:Inconsistent citations

[68] Arieff, Alexis, "De Facto Statehood? The Strange Case of Somaliland", Yale Journal of International Affairs (Spring/Summer 2008), अन्तिम पहुँच २०११-०४-१७ढाँचा:Inconsistent citations वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-१२-१३ मिति

[69] See Regions and territories: Somaliland (30 December 2005). BBC News. Retrieved January 17, 2006.

[70] Jansen, Dinah (२००९), "The Conflict between Self-Determination and Territorial Integrity: the South Ossetian Paradigm", Geopolitics vs. Global Governance: Reinterpreting International Security (Centre for Foreign Policy Studies, University of Dalhousie): 222–242, आइएसबिएन 978-1-896440-61-3 ढाँचा:Inconsistent citations

[cnnAbSO-71] "Russia condemned for recognizing rebel regions", CNN.com (Cable News Network), २००८-०८-२६, अन्तिम पहुँच २००८-०८-२६।

[73] "Ma refers to China as ROC territory in magazine interview", Taipei Times, २००८-१०-०८।

[74] 'See Regions and territories: Trans-Dniester (13 December 2005). BBC News. Retrieved January 17, 2006.

[१]

[२]

[Note १]

[३]

[४]

[५]

[Note २]

[Note ३]

[Note ४]

[Note ५]

[Note ६]

[७]

[Note ७]

[Note ८]

[Note ९]

[Note १०]

[८]

[Note ११]

[Note १२]

[९]

[१०]

[Note १३]

[Note १४]

[Note १५]

[११]

[Note १६]

[१२]

[Note १७]

[१३]

[१४]

[१५]

[१६]

[१७]

[१८]

[१९]

[Note १८]

[२०]

[२१]

[२२]

[२३]

[२४]

[२५]

[२६]

[२७]

[२८]

[२९]

[३०]

[Note १९]

[३१]

[३२]

[३३]

[३४]

[३५]

[३६]

[३७]

[३८]

[३९]

[४०]

[४१]

[४२]

[४३]

[४४]

[४५]

[४६]

[४७]

[४८]

[४९]

[५०]

[५१]

[५२]

[Note २०]

[५३]

[५४]

[६]