उत्तरी साइप्रस
टर्कीय गणतन्त्र उत्तरी साइप्रस Turkish Republic of Northern Cyprus (अङ्ग्रेजी) | |
---|---|
राजधानी र सबैभन्दा ठुलो सहर | उत्तरी निकोसिया ३५°११′उ॰ ३३°२२′पू॰ / ३५.१८३°N ३३.३६७°E |
आधिकारिक भाषाहरू | टर्की |
रैथाने(हरू) | टर्की साइप्रियोट |
सरकार | एकात्मक अर्ध-राष्ट्रपतिय गणतन्त्र |
मुस्तफा एकेन्सी | |
ह्यूसेन ओगुर्गुन | |
व्यवस्थापिका | गणतन्त्र सभा |
स्वतन्त्रता गणतन्त्र साइप्रस बाट | |
• घोषणा गरिएको | १५ नोभेम्बर १९८३ |
• पहिचान | केवल टर्की द्वारा |
क्षेत्रफल | |
• जम्मा | ३,३५५ किमी२ (१,२९५ वर्ग माइल) (अनाङ्कित) |
• पानी (%) | २.७ |
जनसङ्ख्या | |
• २०१४ अनुमानित | ३१३,६२६[१] |
• २०११ जनगणना | २८६,२५७ |
• घनत्व | ९३ /किमी2 (२४०.९ /वर्ग माइल) (११७ औं) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक) | २०१४ लगत |
• जम्मा | $४.०३२ अर्ब[२] |
• प्रति व्यक्ति | $१५,१०९[२] |
मुद्रा | टर्की लीरा (टीआरवाई) |
समय क्षेत्र | ईईटी (युटिसी+२)[३] |
• ग्रीष्मकालीन (दिवाप्रकाश समय बचत) | अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+३ (ईईएसटी) |
सडक प्रयोग | बायाँ |
टेलिफोन कोड | +९० ३९२ |
उत्तरी साइप्रस (तुर्की: Kuzey Kıbrıs, प्राचीन युनानी: Βόρεια Κύπρος), आधिकारिक रूपमा टर्कीय गणतन्त्र उत्तरी साइप्रस (टीआरएनसी; तुर्की: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti), स्वयम-घोषित राज्य राज्य हो जसले साइप्रस द्वीपको उत्तरपूर्वी भाग समावेश गर्दछ । टर्की द्वारा मात्र मान्यता प्राप्त, उत्तरी साइप्रसलाई अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय द्वारा साइप्रस गणतन्त्रको भाग मानिन्छ ।
इतिहास
[सम्पादन गर्नुहोस्]साइप्रस /ˈsaɪprəs/ ( ) (प्राचीन युनानी: Κύπρος, IPA: [ˈcipɾos]; तुर्की: Kıbrıs, IPA: [ˈkɯbɾɯs]), आधिकारीक: गणतन्त्र साइप्रस (प्राचीन युनानी: Κυπριακή Δημοκρατία एसिया को एक देश हो, जसलाई संस्कृति र इतिहासका कारणले युरोप को भूभाग पनि भनिन्छ । यो भूमध्य सागरमा रहेको एक टापु हो । यसको राजधानी निकोसिया हो । धेरै जसो मानिसहरू युनानी भाषा बोल्दछन् । तर यस टापुको केही भाग टर्की भाषा बोल्नेहरूले गैरकानुनी रूपमा कब्जा गरिरहेकाछन् । जुलाई १९७४ मा दूई-चरणमा गरेको आक्रमण पछि यसो भएको हो । साइप्रसलाई युनान (ग्रिस)मा गाभ्न एथेन्समा योजना गरिएको सत्तापलटको जवाफमा सो आक्रमण भएको हो । साइप्रस युरोपेली सङ्गठनको सदस्य हो ।
उत्तरी साइप्रस सबै युरोपेली सङ्घ सदस्यको सबै भन्दा टाढा दक्षिण पूर्वमा छ । उत्तरी साइप्रस निरन्तर रूपमा ४५०० भन्दा बढी वर्षको इतिहासमा बाँचिरहेको छ । निकोसियाको ग्रीक साइप्रस र टर्की साइप्रस समुदायहरूले १९६३ मा शहरको क्रमश: दक्षिण र उत्तरमा विभाजित गरिदिएका हुन् । १९५५-६४ को संकट पछि यो शहर तोडिएको थियो । टर्कीले सन् १९७४ मा साइप्रस र उत्तरी साइप्रस गणतन्त्रको बीचमा सैन्य बिरोधी बन्न पुगेपछि टर्कीले साइप्रसको द्वीपलाई आक्रमण गरेपछि उत्तरी निकोसिया सहितको द्वीपलाई उत्तरमा कब्जा गरे । आज उत्तर निकोसिया उत्तरी साइप्रसको राजधानी हो, केवल टर्कीद्वारा मान्यता प्राप्त एक राज्य, जसले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायद्वारा साइप्रेयी क्षेत्रमा कब्जा गरिरहेको मानिन्छ ।[४] १९६० मा निकोसिया साइप्रस रिपब्लिकको राजधानी बन्यो जुन यूनानी र टर्की साइप्रियट्स द्वारा स्थापित एक राज्य हो । १९६३ मा ग्रीक साइप्रस समुदाय पक्षले संविधानको संशोधन प्रस्ताव गरेका थिए । जुन टर्कीको साइप्रस समुदायले अस्वीकार गर्यो । बीजान्टिन समयमा, यो शहर पनि लेफकोसिया को रूपमा पनि उल्लेख गरिएको थियो । चौथो शताब्दी ईस्वीमा, शहर बिशपिक को सीट बनेको थियो ।[५]
प्रशासनिक विभाजन
[सम्पादन गर्नुहोस्]उत्तरी साइप्रस ६ जिलहरूमा विभाजित छ: लेफकोसा, गजिमागुँसा, गिर्ने, गुँजेलयोर्ट, इस्केल जिल्ला र लेफ्केल । लेफ्केल जिल्ला २०१६ मा गुँजेलयोर्ट जिल्लाबाट विभाजन गरेर स्थापित भएको थियो । यसको अलावा थप बाह्र उप-जिल्लाहरू पाँच ठूला जिल्लाहरू र २० वटा नगरपालिकाहरू बीच विभाजित छन् ।[६]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ TRNC SPO, Economic and Social Indicators 2014, pages=2–3
- ↑ २.० २.१ "KKTC", Turkish Ministry of Economy, अन्तिम पहुँच २८ जुलाई २०१५। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १७ अक्टोबर २०१५ मिति
- ↑ "Saatler geri alınıyor!", Yeni Düzen, अन्तिम पहुँच १८ अक्टोबर २०१७।
- ↑ Kempen, Ronald van; Vermeulen, Marcel; Baan, Ad (२००५), Urban Issues and Urban Policies in the New EU Countries, Ashgate, पृ: २०७, आइएसबिएन 978-0-7546-4511-5।
- ↑ "Saint Tryphillius", Saintsoftheday108.blogspot.com, अन्तिम पहुँच १० मार्च २०१२।
- ↑ "Lefke 6. ilçe oldu!", Kıbrıs Postası, २७ डिसेम्बर २०१६, अन्तिम पहुँच २७ डिसेम्बर २०१६।