जेमु हिमनदी
जेमु हिमनदी | |
---|---|
प्रकार | उपत्यका हिमनदी |
निर्देशाङ्क | २७°४५′उ॰ ८८°१६′पू॰ / २७.७५०°N ८८.२६७°Eनिर्देशाङ्कहरू: २७°४५′उ॰ ८८°१६′पू॰ / २७.७५०°N ८८.२६७°E |
जेमु हिमनदी पूर्वी हिमालयको सबैभन्दा ठुलो हिमनदी हो। यो करिब २६ किलोमिटर (१६ माइल) लम्बाइमा छ र भारतको सिक्किमको हिमाली क्षेत्रमा कञ्चनजङ्घाको आधारमा अवस्थित छ। जेमु हिमनदीले संसारको तेस्रो अग्लो हिमाल कञ्चनजङ्घाको पूर्वी भागलाई बगाउँछ। हिमनदी धेरै नदीहरूको लागि पानीको स्रोत हो, किनकि यसले पग्लिँदा तिनीहरूलाई खुवाउँछ।
ती मध्येको एउटा हो, प्रस्तावित ३५०० मेगावाटको जलविद्युत प्लान्टका कारण विगत केही वर्षमा ठुलो ध्यानाकर्षण भएको टिस्टा नदी हो। अहिले सिक्किम सरकारले नदीमा ५१० मेगावाटको प्लान्ट मात्र चलाउन सकेको छ। नदीको स्थान भूकम्पीय जोखिममा रहेकाले जलविद्युत आयोजना नदीको रन परियोजना हुनेछ।[१]
जेमु हिमनदी कम अध्ययन गरिएको र निगरानी गरिएको हिमनदी बनेको छ। डिजिटल इमेजरीको अध्ययनले देखाउँछ कि हिमनदी सन् १९६७-१९८४ बीच हरेक वर्ष २७ मिटर घटेको छ। हिमनदीको ठुलो लम्बाइलाई ध्यानमा राखेर रिट्रीट ठुलो छैन। हिमनदीमा फोहोरको बाक्लो तह छ, जसले पृथकीकरणलाई रोक्छ: यद्यपि, त्यहाँ साना तालहरू छन् जुन हिमनदीका यी मलबेले ढाकिएका खण्डहरूको सतहमा बनेका छन्।[२]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ Shekhar, Mayank; Bhattacharyya, Amalava (२०१५-०९-०१), "Reconstruction of January–April discharge of Zemu Chuu – A first stage of Teesta River North Sikkim Eastern Himalaya based on tree-ring data of fir", Journal of Hydrology: Regional Studies 4: 776–786, आइएसएसएन 2214-5818, डिओआई:10.1016/j.ejrh.2015.06.019।
- ↑ "Zemu Glacier tourism | A complete guide for Zemu glacier tour", Indian Holiday Trip (en-usमा), अन्तिम पहुँच २०२३-१०-१२।