नाम्ची
नाम्ची | |
---|---|
निर्देशाङ्क: २७°१०′१२″उ॰ ८८°२१′०″पू॰ / २७.१७०००°N ८८.३५०००°Eनिर्देशाङ्कहरू: २७°१०′१२″उ॰ ८८°२१′०″पू॰ / २७.१७०००°N ८८.३५०००°E | |
देश | भारत |
राज्य | सिक्किम |
जिल्ला | नाम्ची |
सरकार | |
• प्रकार | नगर परिषद् |
उन्नतांश | १३१५ मिटर (४३१४ फिट) |
जनसङ्ख्या (सन् २००१) | |
• जम्मा | १२१९४ |
भाषाहरू | |
• आधिकारिक | नेपाली, भुटिया, लेप्चा, लिम्बू, नेवारी, राई, गुरूङ, मगर, शेर्पा, तामाङ र सुनुवार |
समय क्षेत्र | युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय) |
नाम्ची भारतको सिक्किम राज्यको नाम्ची जिल्लाको एउटा सहर र प्रशासनिक मुख्यालय हो। नाम्चीको अर्थ सिक्किमी भाषामा आकाश (नाम) उच्च (ची) हो। नाम्ची समुन्द्री सतहदेखि १,६७५ मिटर (५५०० फिट) को उचाइमा अवस्थित छ। यो राज्यको राजधानी गान्तोकबाट ७८ किलोमिटर (४८ माइल) र सिलिगुडीबाट १०० किलोमिटर (६२ माइल) को दूरीमा अवस्थित छ। नाम्ची मेल्ली र जोरेथाङको बीचमा पर्ने सडकबाट टाढा पर्छ। नाम्ची सिक्किम र पश्चिम बङ्गालका अन्य सहरहरूसँग राम्ररी जोडिएको छ।[१]
जनसाङ्ख्यिकी
[सम्पादन गर्नुहोस्]भारतको सन् २०११ को जनगणना अनुसार, नाम्चीको जनसङ्ख्या १२१९४ छ। जनसङ्ख्याको ५२% र महिलाहरू ४८% छन्। नाम्चीको औसत साक्षरता दर ७८% छ, राष्ट्रिय औसत ७४.०४% भन्दा बढी छ: पुरुष साक्षरता ८१%, र महिला साक्षरता ७३% छ। नाम्चीमा ९% जनसङ्ख्या ६ वर्ष मुनिका छन्।[२] नाम्चीका अधिकांश मानिस हिन्दु र बौद्ध धर्मावलम्बी छन्। बोलिने भाषाहरू सिक्किमी, नेपाली हुन्।[३]
शिक्षा
[सम्पादन गर्नुहोस्]नाम्चीमा गुणस्तरीय शिक्षा भएका आधा दर्जनभन्दा बढी निजी विद्यालयहरू छन् र केटा र केटीहरूको लागि सरकारी उच्च माध्यमिक विद्यालयहरू र प्रख्यात कम्प्युटर संस्थानहरू छन्। सूचना विज्ञान कम्प्यूटर संस्थान (सिक्किम सरकार अन्तर्गत दर्ता गरिएको) मल्टिमिडिया कम्प्यूटर संस्थान मणिपाल समूह इत्यादिको आधिकारिक अध्ययन केन्द्र। शहरबाट केही किलोमिटर टाढा कला, शिक्षा, विज्ञान, वाणिज्यको लागि एक प्रतिष्ठित सरकारी कलेज छ।[४]
पर्यटन
[सम्पादन गर्नुहोस्]हालसालै उद्घाटन गरिएको (नोभेम्बर २०११ मा), सिद्धेश्वर धाम सिक्किम सरकारको एक तीर्थयात्रा-पर्यटन उद्यम हो जुन "पिलग्रिम कम कल्चरल सेन्टर" को रूपमा विकसित गरिएको छ जसमा भगवान शिवको ८७ फिटको मूर्ति र देशका चार धामहरूको प्रतिकृतिहरू छन्, सबै नाम्चीको सोलोफोक पहाडको टुप्पोमा एकै ठाउँमा। चार धाम, हिन्दुहरूको चार सबैभन्दा श्रद्धेय धामहरू भक्तजन र पर्यटकहरूलाई फाइदा पुर् याउने उद्देश्यले यस शानदार परिसरमा नक्कल गरिएको छ। मुख्यमन्त्री पवन चामलिङको सपना परियोजना जुन उनले कल्पना गरेका थिए र सन् २००५ मा सुरु भएका थिए, सोलोफोक पहाडको मनमोहक परिवेशको बीचमा आशाजनक रूपमा उभिएको छ, जुन मूल धामहरूको स्थापनाको पछाडिको पौराणिक सेटिंगसँग मेल खान्छ। धाम अभिषेकका लागि मुख्यमन्त्री पवन चाम्लिङ र उनकी धर्मपत्नी श्रीमती टीकामाया चाम्लिङको उपस्थितिमा श्री जगद्गुरु शङ्कराचार्य स्वामी स्वरूपानन्द सरस्वतीले धामको ‘प्राण प्रतिष्ठा’ गर्नुभएको थियो।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "South Skikkim", National Informatics Centre, अन्तिम पहुँच १२ अगस्ट २०१५।
- ↑ "Profile - Literacy - Know India: National Portal of India", knowindia.india.gov.in, अन्तिम पहुँच २०२३-०४-१५।
- ↑ "Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)", Census Commission of India, मूलबाट २००४-०६-१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००८-११-०१। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००४-०६-१६ मिति
- ↑ "Schools in Namchi Sss Cluster | List of Schools in Namchi Sss Cluster, South Sikkim District (Sikkim)", schools.org.in (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२२-०५-२१।