बुधग्रह

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
बुध ☿
मेसेन्जरबाट लिइएको तस्वीर
विवरण
उच्चारण/ˈmɜːrkjəri/ ( )
विशेषणMercurian, Hermian[१]
कक्षपथको विशेषताहरू
युग जे२०००
अपसूर
अनुसूर
अर्ध-मुख्य अक्ष
विलक्षणता०.२०५ ६३०
कक्षीय अवधि
  • ८७.९६९ १ दिन
  • (०.२४० ८४६ वर्ष)
  • ०.५ बुध सौर्य दिन
युटिकाला११५.८८ d
औसत कक्षीय गति४७.३६२ किमी/से
औसत गति१७४.७९६°
झुकाव
  • ७.००५° अण्डाकार
  • ३.३८° सूर्यको भूमध्यरेखा
  • ६.३४° अचल ढाल
उदविन्दुरको देशान्तर४८.३३१°
अनुसूरको सिद्धान्त२९.१२४°
उपग्रहहरूछैन
भौतिक विशेषताहरू
औसत व्यास
  • ४३९.७±१.०किमी[२]
  • ०.३८२९ Earths
समरुपताको0
सतहको क्षेत्रफल
  • ७.४८×१०वर्ग कि.मि.[२]
  • 0.147 Earths
आयतन
  • ६.०८३×१०१०घन कि.मि.[२]
  • 0.056 Earths
द्रव्यमान
  • ३.३०२२×१०२३किलोग्राम[२]
  • 0.055 Earths
औसत घनत्व५.४२७g/cm3[२]
भूमध्यरेखीय सतहको गुरुत्वाकर्षण
रिहाइ वेग4.25 km/s[२]
नाक्षचित्र घृर्णनकाल
  • ५८.६४६दिन
  • ४०७.५h[२]
भूमध्यरेखीय आञ्चलिक घृर्णन वेग१०.८९२ किमी/घंटा (३.०२६ मी/सेक)
अक्षीय ढाल2.11′ ± 0.1′
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब
  • 18h 44m 2s
  • २८१.०१°
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब६१.४५°
प्रतिफलन अनुपात
  • ०.०६८ (बोन्ड)
  • ०.१४२ (ज्यामित्रिक अल्बोदो)
सहतको तापक्रम न्यून मध्यक सर्वोच्च
०°N, ०°W [३] १०० K ३४० K ७०० K
८५°N, ०°W[३] ८० K २०० K ३८० K
आपात मान−२.६ देखि 5.7
कौणिक व्यास४.५–१३″
वायुमण्डल
सतहको चापtrace
गठन

बुधग्रह सौर्यमण्डलमा सूर्यको सबैभन्दा नजीकको ग्रह हो। यस ग्रहको भूमध्यरेखीय अर्धव्यास् २,४३९.७ किलोमिटर रहेको छ। यसको बाहिरी सतह ज्वालामुखी पहाडहरूले ढाकिएको छ।यस ग्रहमा हरेक दिन धेरै गर्मी हुन्छ र हरेक रात धेरै जाडो हुन्छ। बुध सौर्यमण्डलको सबैभन्दा सानो ग्रह हो। अरू ग्रहभन्दा सूर्य नजिक भएकोले यसले सूर्यलाई सबैभन्दा छिठो परिक्रमा गर्दछ। बुधग्रहलाई सूर्यको वरिपरि घुम्न करिब ८८ दिन मात्रै लाग्छ।

यो ग्रह सौर्यपरिवारको धेरै घनत्व भएका ग्रहहरू मध्य दोस्रो ग्रह हो। यसको सतह फलामबाट निर्माण भएको छ जुन अत्यन्त धेरै घनत्वको हुन्छ। यद्यपी, यसको चुम्बकीय क्षेत्र एकदम कम्जोर छ। बुधग्रहमा अहिलेसम्म पुगेका दुई अन्तरिक्षयान, मध्य म्यारिनर १०ले सन् १९७४ देखि १९७५ सम्म यसको ४५% सतहको नक्शाङ्कन गरेको थियो। त्यसपछि दोस्रो पटक प्रक्षपण गरिएको अन्तरिक्षयान मेसेन्जरले सन् २००८ जनवरी १४ का दिन थप ३०% सतहको नक्शाङ्कन गरेको थियो। मेसेन्जरले २००९ को सेप्टेम्ब‍रमा अन्तिम उडान भरेको थियो। यो ग्रह सूर्यको वरिपरि धेरै छिटो घुमिरहेकोल धेरै भाषामा यसलाई रोमाली धर्ममा पखेटा भएको देवदुत मेर्कुरियुसको नामले भनिन्छ। नेपालीमा यो ग्रह चन्द्रको छोरोको रूपमा परिचित छ।

तस्वीर सङ्ग्रह[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "Hermian"Wiktionary। अगस्ट २, २०१०। सङ्ग्रह मिति २ नोभेम्बर २०१३ 
  2. २.० २.१ २.२ २.३ २.४ २.५ २.६ २.७ उद्दरण त्रुटी: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named nasa
  3. ३.० ३.१ Vasavada, Ashwin R.; Paige, David A. (१९ फेब्रुअरी १९९९)। "Near-Surface Temperatures on Mercury and the Moon and the Stability of Polar Ice Deposits" (PDF)। Icarus। पृष्ठ 179–193।