शनिग्रह

Saturn  

Saturn imaged by the Cassini Orbiter
Designations
Pronunciation	i/ˈsætərn/
Adjective	Saturnian, Cronian
Orbital characteristics
Epoch J2000.0
Aphelion	1,513,325,783 km 10.115 958 04 AU
Perihelion	1,353,572,956 km 9.048 076 35 AU
Semi-major axis	1,433,449,370 km 9.582 017 20 AU
Eccentricity	0.055 723 219
परिभ्रमण अवधि	10,759.22 days 29.4571 yr 24,491.07 Saturn solar days
परिभ्रमण अवधि	378.09 days
परिभ्रमण गति	9.69 km/s
Mean anomaly	320.346 750°
Inclination	2.485 240° to Ecliptic 5.51° to Sun’s equator 0.93° to Invariable plane
Longitude of ascending node	113.642 811°
Argument of perihelion	336.013 862°
उपग्रह	~ 200 observed (82 with secure orbits)
Physical characteristics
भूमध्यरेखीय अर्धब्यास	60,268 ± 4 km 9.4492 Earths
ध्रुवीय अर्धब्यास	54,364 ± 10 km 8.5521 Earths
Flattening	0.097 96 ± 0.000 18
सतहको क्षेत्रफल	4.27×10१० km² 83.703 Earths
आयतन	8.2713×10१४ km³ 763.59 Earths
पिण्ड	5.6846×10२६ kg 95.152 Earths
औशत घनत्व	0.687 g/cm³ (less than water)
Equatorial surface gravity	10.44 m/s² 1.065 g
Escape velocity	35.5 km/s
परिक्रमण अवधि	10.57 hours (10 hr 34 min)
Equatorial rotation velocity	9.87 km/s 35,500 km/h
अक्षको झुकाव	26.73°
North pole right ascension	2 h 42 min 21 s 40.589°
North pole declination	83.537°
Albedo	0.342 (Bond) 0.47 (geom.)
Surface temp.    1 bar level    0.1 bar	min mean max 134 K 84 K
Apparent magnitude	+1.47 to −0.24
Angular diameter	14.5" — 20.1" (excludes rings)
Atmosphere
Scale height	59.5 km
वायुमण्डलीय तत्वहरू	~96% Hydrogen (H2) ~3% Helium ~0.4% Methane ~0.01% Ammonia ~0.01% Hydrogen deuteride (HD) 0.000 7% Ethane Ices: Ammonia water ammonium hydrosulfide(NH4SH)

शनि ग्रह

शनिग्रह सौर्यमण्डलमा सूर्यबाट छैटौं ग्रह हो। यो यौटा ग्यासको पिण्ड (अङ्ग्रेजीमा gas giant), हो जसमा ग्यास नै ग्यास रहेको छ र शायद यसमा ठोस सतह नै छैन। यसको वरिपरी एकदमै ठूलो ग्रहीय चक्का छ जुन बरफ र खनिज चट्टानले बनेको छ।

शनि ध्रुव तिर चेप्टो र भुमध्यरेखातिर फैलेको छ किन भनें यो एकदम तिब्र गतिले घुम्छ। शनि सौरमण्डलको एउटामात्र त्यस्तो ग्रह हो जसको घनत्व पानीको भन्दा कम छ। त्यसैले यदि शनिलाई ठूलो पोखरीमा राख्‌ने हो भने पोखरीमा शनि तैरने छ।

शनिका धेरै चन्द्रहरू छन्। ३० वटा चन्द्रका नामाकरण गरीएका छन्। बाँकीका चन्द्रका नाम छैनन्। १९८० भन्दा पहिले भेटाइएका वा पत्ता लगाइएका चन्द्रलाई टाइटन, रिया, , डायोनी, टिथिस, एन्सेलडस, माइमस, हाइपेरियन, फिबी र ज्यानस भनिन्छ। टाइटन शनिको सबैभन्दा ठूलो चन्द्र हो। डिसेम्बर २००४ र जनवरी २००५मा शनिका नजीकैबाट खिचिएका धेरै फोटाहरू लिइएका थिए। यसको श्रेय जान्छ त्यो मानव निर्मित भू-उपग्रह जसलाई भनिन्छ। त्यस भू-उपग्रहको एउटा भागले त अझ टाइटनमा अवतरण पनि गरेको थियो।

यो पनि हेर्नुहोस्

• ग्रहहरूको सूची