सामग्रीमा जानुहोस्

थोमस जेफर्सन

कडीहरू सम्पादन गर्नुहोस्
विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
थोमस जेफर्सन
Portrait of Jefferson in his late 50s with a full head of hair
आधिकारिक पोर्ट्रेट, १८००
तेस्रो संयुक्त राज्य अमेरिका को राष्ट्रपति
कार्यकाल
४ मार्च १८०१ – ४ मार्च १८०९
उपराष्ट्रपति
पूर्वाधिकारीजोन एडम्स
उतराधिकारीजेम्स म्याडिसन
दोस्रो संयुक्त राज्य अमेरिका को उपराष्ट्रपति
कार्यकाल
४ मार्च १७९७ – ४ मार्च १८०१
राष्ट्रपतिजोन एडम्स
पूर्वाधिकारीजोन एडम्स
उतराधिकारीआरोन बुर
व्यक्तिगत विवरण
जन्म(१७४३-०४-१३)अप्रिल १३, १७४३
Shadwell Plantation, Goochland (अहिले Albemarle County मा) भर्जिनिया कालोनी
मृत्यु४ जुलाई १८२६(1826-07-04) (उमेर ८३)
Monticello, Charlottesville नजिकै, भर्जिनिया, संयुक्त राज्य अमेरिका
चिहानMonticello, भर्जिनिया
राजनीतिक दलDemocratic-Republican
जीवन साथी
मार्था वेल्स
​
(
वि १७७२; मृत्यु १७८२)

थोमस जेफरसन (अप्रिल १३, १७४३[क] – जुलाई ४, १८२६) एक अमेरिकी राजनेता, प्लान्टर, कूटनीतिज्ञ, वकिल, वास्तुकार, दार्शनिक, र संस्थापक पिता थिए जसले सन् १८०१ देखि १८०९ सम्म संयुक्त राज्य अमेरिकाको तेस्रो राष्ट्रपतिको रूपमा सेवा गरेका थिए।[१] उनी स्वतन्त्रताको घोषणाको प्राथमिक लेखक थिए। अमेरिकी क्रान्तिकारी युद्ध पछि र १८०१ मा राष्ट्रपति बन्नु अघि, जेफरसन जर्ज वासिङ्टनको अधीनमा राष्ट्रको पहिलो अमेरिकी राज्य सचिव र त्यसपछि जोन एडम्सको नेतृत्वमा राष्ट्रको दोस्रो उपराष्ट्रपति थिए। जेफर्सन प्रजातन्त्र, गणतन्त्रवाद र प्राकृतिक अधिकारका एक प्रमुख समर्थक थिए, र उनले राज्य, राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरहरूमा रचनात्मक कागजातहरू र निर्णयहरू उत्पादन गरे।

जेफरसन भर्जिनियाको प्लान्टर वर्गको कोलोनीमा जन्मेका थिए, दास श्रममा निर्भर थिए। अमेरिकी क्रान्तिको समयमा, जेफरसनले दोस्रो महाद्वीपीय कांग्रेसमा भर्जिनियाको प्रतिनिधित्व गरे। उनले क्रान्तिकारी भर्जिनियाको दोस्रो गभर्नरको रूपमा १७७९ देखि १७८१ सम्म सेवा गरे।१७८५ मा, कांग्रेसले जेफरसन अमेरिकी मन्त्रीलाई फ्रान्समा नियुक्त गर्यो, जहाँ उनले १७८५ देखि १७८९ सम्म सेवा गरे। राष्ट्रपति वाशिंगटनले त्यसपछि जेफरसनलाई राष्ट्रको पहिलो सचिव नियुक्त गरे, जहाँ उनले १७९० देखि १७९३ सम्म सेवा गरे। यस समयमा, १७९० को प्रारम्भमा, जेफरसन र राजनीतिक सहयोगी जेम्स म्याडिसनले राष्ट्रको पहिलो पार्टी प्रणालीको गठनको क्रममा संघीय पार्टीको विरोध गर्न डेमोक्रेटिक-रिपब्लिकन पार्टीलाई संगठित गरे। जेफर्सन र संघीयतावादी जोन एडम्स दुवै व्यक्तिगत मित्र र राजनीतिक प्रतिद्वन्द्वी भए।

प्रारम्भिक जीवन र करियर

[सम्पादन गर्नुहोस्]

जेफरसनको जन्म अप्रिल १३, १७४३ (अप्रिल २, १७४३, पुरानो शैली, जुलियन क्यालेन्डर), भर्जिनियाको ब्रिटिश कालोनीमा रहेको परिवारको शेडवेल प्लान्टेसनमा भएको थियो, दस सन्तानमध्ये तेस्रो।[२] उनका बुबा, पिटर जेफरसन, एक रोपनी र सर्वेक्षक थिए जो जेफरसन चौध वर्षको हुँदा मृत्यु भयो; उनकी आमा जेन रान्डोल्फ थिइन्।[ख]

शिक्षा र प्रारम्भिक पारिवारिक जीवन

[सम्पादन गर्नुहोस्]

जेफरसनले ट्युटरहरू अन्तर्गत Tuckahoe मा Randolph बच्चाहरु संग संगै आफ्नो शिक्षा शुरू गरे।[५] थोमसका बुबा पिटर, जो स्वयम् सिकाएका थिए र औपचारिक शिक्षा नपाएका पछुताउँछन्, थोमसलाई पाँच वर्षको उमेरमा अंग्रेजी विद्यालयमा भर्ना गरियो। 1752 मा, नौ वर्षको उमेरमा, उनले स्कटिश प्रेस्बिटेरियन मन्त्रीद्वारा सञ्चालित स्थानीय विद्यालयमा भाग लिए र प्राकृतिक संसारको अध्ययन गर्न थाले, जसलाई उहाँले माया गर्न थाले। यस समयमा उनले घोडा चढ्न सिक्दै ल्याटिन, ग्रीक र फ्रान्सेली भाषाहरू पढ्न थाले। थोमसले पनि आफ्नो बुबाको मामूली पुस्तकालयबाट किताबहरू पढे।[६]उहाँलाई 1758 देखि 1760 सम्म गोर्डन्सभिल, भर्जिनिया नजिकै रेभरेन्ड जेम्स मौरी द्वारा सिकाइएको थियो, जहाँ उनले मौरीको परिवारसँग बोर्डिङ गर्दा इतिहास, विज्ञान र क्लासिक्सको अध्ययन गरे।[६][७] जेफर्सनले चेरोकी प्रमुख ओस्टेनाको सहित विभिन्न अमेरिकी इन्डियनहरूलाई चिनेका थिए, जो अक्सर व्यापार गर्न विलियम्सबर्ग जाने बाटोमा शेडवेलमा रोकिएका थिए।[८][९] विलियम्सबर्गमा, जवान जेफरसनले आफ्नो आठ वर्ष वरिष्ठ प्याट्रिक हेनरीलाई भेटे र प्रशंसा गर्न आए, र भायोलिन बजाउनमा साझा रुचि साझा गरे।[१०]

विलियम र मेरी कलेजको रेन बिल्डिंग, जहाँ जेफरसनले अध्ययन गरे

जेफरसन १८ वर्षको उमेरमा १७६१ मा भर्जिनियाको विलियम्सबर्गको विलियम एण्ड मेरी कलेजमा प्रवेश गरे र विलियम स्मलसँग गणित, मेटाफिजिक्स र दर्शनको अध्ययन गरे।

कलेजमा आफ्नो पहिलो वर्षको दौडान, जेफरसनले पार्टीहरूमा भाग लिन र नृत्य गर्न पर्याप्त समय बिताए र आफ्नो खर्चमा धेरै मितव्ययी थिएनन्; दोस्रो वर्षमा, आफ्नो पहिलो वर्षमा समय र पैसा बर्बाद गरेकोमा पछुताउँदै, उनले दिनको पन्ध्र घण्टा अध्ययन गर्न प्रतिबद्ध भए।[११]

जेफरसनले अप्रिल १७६२ मा आफ्नो औपचारिक अध्ययन पूरा गरे।[१२] उनले आफ्नो कार्यालयमा कानून क्लर्कको रूपमा काम गर्दा Wythe को ट्यूटलेज अन्तर्गत कानून पढे।[१३] जेफरसनले विभिन्न विषयहरूमा राम्रोसँग पढेका थिए, जसमा कानून र दर्शनसँगै इतिहास, प्राकृतिक कानून, प्राकृतिक धर्म, नैतिकता, र कृषिलगायत विज्ञानका धेरै क्षेत्रहरू समावेश थे ।

विरासत

[सम्पादन गर्नुहोस्]

ऐतिहासिक प्रतिष्ठा

[सम्पादन गर्नुहोस्]

जेफर्सनलाई व्यक्तिगत स्वतन्त्रता, प्रजातन्त्र र गणतन्त्रको प्रतिमाको रूपमा हेरिन्छ, स्वतन्त्रताको घोषणाको लेखक, अमेरिकी क्रान्तिको वास्तुकार, र विज्ञान र छात्रवृत्तिलाई प्रवर्द्धन गर्ने पुनर्जागरण व्यक्तिको रूपमा प्रशंसा गरिन्छ।[१४] सहभागितामूलक लोकतन्त्र र विस्तारित मताधिकारले उनले आफ्नो युगलाई परिभाषित गर्यो र पछिका पुस्ताहरूका लागि मानक बन्यो।[१५] मेचमले जेफर्सन आफ्नो पहिलो अर्धशताब्दीमा लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको सबैभन्दा प्रभावशाली व्यक्तित्व थिए, राष्ट्रपतिका अनुयायीहरू जेम्स म्याडिसन, जेम्स मोनरो, एन्ड्रयू ज्याक्सन र मार्टिन भान बुरेनले सफल भएको विचार गरे। [१६] 1982 मा सुरु भएको राष्ट्रपति विद्वानहरूको सिएना अनुसन्धान संस्थान पोलले लगातार जेफरसनलाई पाँच उत्कृष्ट अमेरिकी राष्ट्रपतिहरू मध्ये एकको रूपमा स्थान दिएको छ,[१७] र अमेरिकी राजनीति विज्ञान संघका सदस्यहरूको 2015 ब्रुकिङ्स इन्स्टिच्युट पोलले उनलाई पाँचौं सबैभन्दा ठूलो राष्ट्रपतिको रूपमा स्थान दिएको छ।[१८]

स्मरण र सम्मान

[सम्पादन गर्नुहोस्]

जेफर्सनलाई भवन, मूर्तिकला, हुलाक र मुद्राको साथ स्मारक गरिएको छ। 1920s मा, जेफरसन, जर्ज वाशिंगटन, थियोडोर रुजवेल्ट र अब्राहम लिंकन संग, मूर्तिकार गुटजोन बोर्गलम द्वारा छनोट गरिएको थियो र राष्ट्रपति क्याल्भिन कूलिज द्वारा दक्षिण डकोटा को ब्ल्याक हिल्स माउन्ट रशमोर मा एक ढुङ्गा राष्ट्रिय स्मारक मा चित्रण गर्न को लागी अनुमोदन गरियो।[१९]

जेफरसन मेमोरियल वाशिंगटन, डीसी मा 1943 मा, जेफरसन को जन्म को 200 औं वार्षिकोत्सव मा समर्पित गरिएको थियो। मेमोरियलको भित्री भागमा रुडल्फ इभान्सले बनाएको जेफरसनको १९ फिट (६ मी) प्रतिमा र जेफरसनका लेखहरूका अंशहरूको नक्काशी समावेश छ।


  • वाशिंगटन, डीसी मा जेफरसन मेमोरियल
    वाशिंगटन, डीसी मा जेफरसन मेमोरियल
  • रुडल्फ इभान्स द्वारा जेफरसन मेमोरियल प्रतिमा, 1947
    रुडल्फ इभान्स द्वारा जेफरसन मेमोरियल प्रतिमा, 1947
  • माउन्ट रशमोर (श्राइन अफ डेमोक्रेसी) गुटजोन बोर्गलम द्वारा। बायाँ देखि दाँया: वाशिंगटन, जेफरसन, रुजवेल्ट, र लिंकन।
    माउन्ट रशमोर (श्राइन अफ डेमोक्रेसी) गुटजोन बोर्गलम द्वारा। बायाँ देखि दाँया: वाशिंगटन, जेफरसन, रुजवेल्ट, र लिंकन।
  • जेफरसन 1928 देखि 1966 सम्म र 1976 देखि अमेरिकी दुई-डलर बिलमा चित्रित गरिएको छ।
    जेफरसन 1928 देखि 1966 सम्म र 1976 देखि अमेरिकी दुई-डलर बिलमा चित्रित गरिएको छ।
  • जेफर्सनलाई 1938 देखि अमेरिकी निकलमा चित्रण गरिएको छ।
    जेफर्सनलाई 1938 देखि अमेरिकी निकलमा चित्रण गरिएको छ।
  • 1994 थॉमस जेफरसन 250 औं वार्षिकोत्सव चाँदी सिक्का
    1994 थॉमस जेफरसन 250 औं वार्षिकोत्सव चाँदी सिक्का

टिप्पणीहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. ↑ Old Style: April 2, 1743
  2. ↑ Jefferson personally showed little interest in his ancestry; on his father's side, he only knew of the existence of his grandfather.[३][४] Malone writes that Jefferson vaguely knew that his grandfather "had a place on the Fluvanna River which he called Snowden after a mountain in Wales near which the Jeffersons were supposed to have once lived".[३] See also Peter Jefferson#Ancestry.

उद्धरण

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. ↑ Morris, Richard B. (१९७३), Seven Who Shaped Our Destiny: The Founding Fathers as Revolutionaries, Harper & Row, पृ: १, आइएसबिएन 978-0060904548। 
  2. ↑ Tucker, 1837, v. 1, p. 18.
  3. ↑ ३.० ३.१ उद्दरण त्रुटी: अवैध <ref>चिनो; Malone5 नामको सन्दर्भका लागि कुनै पाठ प्रदान गरिएको छैन
  4. ↑ Brodie, 1974, pp. 33–34.
  5. ↑ Tucker, 1837, v. 1, p. 19.
  6. ↑ ६.० ६.१ Bowers, 1945, pp. 12–13.
  7. ↑ Peterson, 1970, pp. 7–9.
  8. ↑ Bowers, 1945, p. 13
  9. ↑ Meacham, 2012, p. 36
  10. ↑ Bowers, 1945, pp. 14–15
  11. ↑ Bowers, 1945, pp. 22–23; Boles, 2017, p. 18
  12. ↑ Wilson, Gaye, "Jefferson's Formal Education", Monticello, Thomas Jefferson Foundation, अन्तिम पहुँच मे ५, २०२४। 
  13. ↑ Meacham, 2012, pp. 29, 39.
  14. ↑ Peterson, 1960, pp. 5, 67–69, 189–208, 340.
  15. ↑ Appleby, 2003, p. 149.
  16. ↑ Meacham, 2012, p. xix.
  17. ↑ SRI, 2010.
  18. ↑ Brookings, 2015
  19. ↑ NPS: Mt. Rushmore

उद्धृत कार्यहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]

विद्वान अध्ययन

[सम्पादन गर्नुहोस्]

थोमस जेफरसन फाउन्डेसन स्रोत

[सम्पादन गर्नुहोस्]

प्राथमिक स्रोतहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]

वेब साइट स्रोत

[सम्पादन गर्नुहोस्]
विकिमिडिया कमन्समा थोमस जेफर्सन सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।

यो पनि हेर्नुहोस्

[सम्पादन गर्नुहोस्]
"https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=थोमस_जेफर्सन&oldid=1260594" बाट अनुप्रेषित