एसियाली विकास बैङ्क
एसियाली विकास बैङ्क (एडीबी) एक क्षेत्रीय विकास बैङ्क हो जसको स्थापना १९ डिसेम्बर १९६६ मा को एसियाली राष्ट्रको आर्थिक विकासको सहजीकरणको लागि भएको थियो। यो बैङ्क संयुक्त राष्ट्र (UN) एसिया तथा सुदुर पुर्वको लागि आर्थिक आयोग (अब यूएनईएससीएपी- UNESCAP) र गैर क्षेत्रीय विकसित राष्ट्रहरु सदस्य सम्मिलित भएको छ।यो बैङ्कको स्थापना ३१ सदस्यको साथ भएको थियो, अहिले ६७ सदस्य राष्ट्र छन् जसमध्ये ४८ एसिया तथा प्यासिफिक क्षेत्रबाट छन् भने १९ सदस्य बाहिरी हुन् । एडीबी (ADB) को प्रारूप धेरै हदसम्म वर्ल्ड बैङ्क (विश्व वैंक)को आधारमा बनेको थियो र वर्ल्ड बैङ्क (विश्व बैङ्क) जस्तै यहां पनि भारित भोट प्रणालीको व्यवस्था छ जसमा भोटको वितरण सदस्यको पुँजी अभिदान (लगानी) अनुपातको आधारमा निर्धारण गरिन्छ । वर्तमानमा , संयुक्त राज्य अमेरिका र जापान दुवैसँग ५५२,२१० शेयर छ - यी दुवैसँग भएको शेयरको हिस्सा कुल १२.७५६ प्रतिशत हुन्छ ।[१]
सबैभन्दा ठूलो सदस्यता पुँजी र मतदान अधिकार भएका देशहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]निम्न तालिका डिसेम्बर २०२१ सम्म एसियाली विकास बैंकमा सदस्यता लिएको पूँजी र भोटिङ पावरको आधारमा २० ठूला देशहरूको सूची हो.[२]
| Rank | Country | Subscribed capital
(% of total) |
Voting power
(% of total) |
|---|---|---|---|
| World | 100.000 | 100.000 | |
| 1 |  जापान
|
15.571 | 12.751 |
| 1 |  संयुक्त राज्य अमेरिका
|
15.571 | 12.751 |
| 3 |  चीन
|
6.429 | 5.437 |
| 4 |  भारत
|
6.317 | 5.347 |
| 5 |  अस्ट्रेलिया
|
5.773 | 4.913 |
| 6 |  इन्डोनेसिया
|
5.434 | 4.641 |
| 7 |  क्यानडा
|
5.219 | 4.469 |
| 8 |  दक्षिण कोरिया
|
5.026 | 4.315 |
| 9 |  जर्मनी
|
4.316 | 3.747 |
| 10 |  मलेसिया
|
2.717 | 2.468 |
| 11 |  फिलिपिन्स
|
2.377 | 2.196 |
| 12 |  फ्रान्स
|
2.322 | 2.152 |
| 13 |  पाकिस्तान
|
2.174 | 2.033 |
| 14 |  संयुक्त अधिराज्य
|
2.038 | 1.924 |
| 15 |  इटाली
|
1.803 | 1.737 |
| 16 |  न्युजिल्यान्ड
|
1.532 | 1.520 |
| 17 |  थाइल्यान्ड
|
1.358 | 1.381 |
| 18 |  ताइवान
|
1.087 | 1.164 |
| 19 |  नेदरल्यान्ड
|
1.023 | 1.113 |
| 20 |  बङ्गलादेश
|
1.019 | 1.109 |
| All Remaining Members | 10.894 | 22.832 |
आलोचना
[सम्पादन गर्नुहोस्]एडीबी (ADB) को शुरूआती दिन देखि नै आलोचकहरु दूई प्रमुख प्रदाताहरु, जापान र संयुक्त राज्य माथि " व्यापक स्तर पर ऋण प्रदान गर्ने , नीति र कर्मचारी भर्ति गरेर निर्णयहरु प्रभावित गर्ने" आरोप लगाउँदै आएका छन् ।[३]
सदस्य
[सम्पादन गर्नुहोस्]
सन्दर्भ
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ एसियाली विकास बैङ्क (२००८). सदस्यता. यूआरएल (URL) (१७ सेप्टेम्बर २०१० को अभिगम)
- ↑ Members, Capital Stock, and Voting Power, adb.org, मे २०२१, डिओआई:10.22617/FLS210109, मूलबाट ९ अप्रिल २०२३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ९ अप्रिल २०२३।
- ↑ Kilby, Christopher (२००२), "Donor Influence in MDBs: The Case of the Asian Development Bank", The Review of International Organizations 68 (4): 509–528, अन्तिम पहुँच १६ सितंबर २०१०।
- ↑ ताइपी, एडीबी (ADB) वेबसाइट पर चीन के प्रोफ़ाइल 1986 तक जब पीपल्स रिपब्लिक ऑफ़ चाइना शामिल हुए पूरे चीन को प्रतिनिधित्व करते हुए चीन के रूप में शामिल हो गए।
- ↑ "हांगकांग के रूप में शामिल हुए"
- ↑ सदस्य संस्थापक, पश्चिम जर्मनी के रूप में शामिल हुए.