फलेबास

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

फलेबास नेपालको मुख्य पर्यटकिय नगरी पोखराबाट सडकमार्ग हुदै ५० किलोमिटर पश्चिम, समुन्द्र सतहबाट १२९४ मिटर उचाईमा अबस्थित तथा कास्की, बाग्लुङ र स्याङजाको छिमेकि जिल्ला पर्वतमा पर्ने एक सुन्दर, उर्बर अनि शहरोन्मुख उपत्यका हो। यसलाई पर्वत सदरमुकाम कुश्माको छिमेकि गाबिस तथा सदरमुकाम पछिको दोस्रो ठूलो ब्यापारिक केन्द्रको रूपमा पनि हेरिदै आएको छ।

चारैतिर हराभरा सुन्दर पहाडहरूले घेरिएको फलेबासमा बाटोघाटो, पिउने पानी, अस्पताल, बिद्यालय, क्याम्पस, बिजुली, सञ्चार एबम सिँचाइको राम्रो सुबिधा छ। फलेबास उपत्यकाको खानिगाउमा अवस्थित श्री भवानी बिद्यापिठ उच्च माध्यमिक बिद्यालय यो क्षेत्रको नै सबै भन्दा पुरानो बिद्यालय एबम शैक्षिक मेरुदण्ड हो जुन बिक्रम सम्बत २०१० सालमा खुलेको थियो। त्यस्तै श्री पर्वत बहुमुखि क्याम्पस, श्री जनता उच्च माध्यमिक बिद्यालय, श्री माटेदेवल ज. प्रा. उच्च माध्यमिक बिद्यालय एबम निजि स्तरबाट खुलेका केही बोर्डिङ स्कूलहरू यो क्षेत्रको शैक्षिक विकासका आधार स्तम्भ हुन।

फलेबास उपत्यकामा कुनै आधुनिक उद्योग तथा कल-कारखानाको स्थापना नभए पनि सिँचाइको राम्रो ब्यबस्था भएको हुनाले कृषिजन्य उत्पादनको क्षेत्रमा यो ठाउलाई धवलागिरी अन्चलकै उत्कृष्ट नमुनाको रूपमा लिइन्छ। यहाको समशित हावापानिमा मुख्य रूपमा धान, गहुँ, मकै, तोरी, कफी, दलहन एबम विविध मौसमी/ बेमौसमी तरकारी खेति गरिन्छ। पुर्बमा ठानामौला-लिमिठाना, पश्चिममा बाग्लुङ जिल्लाको जैमिनिघाट-बिनामारे, उत्तरमा सदरमुकाम कुश्मा एबम दक्षिणमा कुर्घा-हुवासको सिमाना रहेको फलेबास ज्ञादी, कार्किनेटा, शंकर पोखरी, लुंखु देउराली, ठानामौला आदि बस्तीहरूले गर्दा ब्यापारीक केन्द्रको रूपमा बिकशित हुदै आएको छ।

८० प्रतिशत भन्दा बढी साक्षरता अनुपात भएको यो उपत्यकालाई छोएर चर्चित कालिगण्डकी राजमार्ग (भारत-चीन राजमार्ग)प्रस्ताब गरिएको छ भने वरीपरीका ग्रामीण क्षेत्रहरूलाई देशको राजधानी एबम मुख्य शहरहरू सँग पनि फलेबासले नै जोडेको छ। फलेवास उपत्यका भित्र देबिस्थान, खानिगाउँ र मुडिकुवा गाबिसहरू पर्दछन । त्यसैगरि यस क्षेत्रमा पर्ने देविस्थान गा बि सबाट छिमेकी गा बि स कुर्घा जोड्ने झोलुङ्गे पुलको समेत निर्माण भएको छ । जुन देविस्थान गा बि स वाड न ३ मा पर्दछ ।