तिरुचिरापल्ली
तिरुचिरापल्ली
திருச்சிராப்பள்ளி त्रिची Tiruchirappalli | |
---|---|
उपनाम: रकफोर्ट सिटी | |
देश | भारत |
राज्य | तमिलनाडु |
क्षेत्र | चोला नाडु |
जिल्ला | तिरुचिरापल्ली |
क्षेत्र | केन्द्रीय |
सरकार | |
• प्रकार | मेयर परिषद |
• अङ्ग | तिरुचिरपल्ली नगर निगम परिषद |
• मेयर | ए जया |
क्षेत्रफल | |
• सहर | १६७.२३ किमी२ (६४.५७ वर्ग माइल) |
• महानगर | १९८.५५ किमी२ (७६.६६ वर्ग माइल) |
• क्रम | ४औँ |
उन्नतांश | ८८ मिटर (२८९ फिट) |
जनसङ्ख्या (२०११) | |
• सहर | ९१६,८५७ |
• क्रम | ४औँ |
• घनत्व | ५५००/किमी२ (१४०००/वर्ग माइल) |
• महानगर | १,०२२,५१८ |
वासिन्दा | तिरुचाइट |
भाषाहरू | |
• आधिकारिक | तमिल र अङ्ग्रेजी |
समय क्षेत्र | युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय) |
हुलाक कोड | ६२० ०xx |
टेलिफोन कोड | ०४३१ |
सवारी दर्ता | TN-45, TN-48, TN-81 |
वेबसाइट | त्रिची सहर नगर निगम |
तिरुचिरापल्ली (tiruchirāppaḷḷi)[२] (ⓘ) तिरुची वा त्रिचीको नामले प्रसिद्ध, भारतको दक्षिणी राज्य तमिलनाडुको सहर र तिरुचिरापल्ली जिल्लाको मुख्यालय हो । यो तमिलनाडु राज्यको चौथौ ठुलो नगर निगम र चौथौ बढी जनसङ्ख्या भएको नगर हो । यो चेन्नईबाट ३२२ किलोमिटर (२०० माइल) दक्षिणमा र कन्याकुमारीबाट ३७९ किलोमिटर (२३५ माइल) उत्तरमा रहेको छ । यो तमिलनाडु राज्यको मध्यमा अवस्थित रहेको छ । यो सहर कावेरी नदीको तटमा बसालिएको छ । यो स्थान विशेष रूपले विभिन्न मन्दिरहरू जस्तै श्री रङ्गानाथस्वामी मन्दिर, श्री जम्बुकेश्वरा मन्दिर र वरैयुर आदिको लागि प्रसिद्ध छ । शहरको मध्य भाग अर्थात १६ किलोमिटर (९.९ माइल) पश्चिम देखि कावेरी नदी बग्ने गर्दछ । सन् २०११ को भारतको जनगणना अनुसार यस सहरको जनसङ्ख्या ९,१६,८५७ रहेको छ ।[३]
इतिहास
[सम्पादन गर्नुहोस्]वर्तमान समयमा तिरूचिरापल्लीको एक महत्वपूर्ण भाग वरैयुर हो, इशापूर्व ३००० मा यो चोल साम्राज्यको राजधानी थियो । तिरूचिरापल्लीमा केही समय मुगल शासकहरूले पनि राज्य गरे । यस पश्चात् यहाँ विजयनगरका शासकहरूले कब्जा गरे ।
उत्पति
[सम्पादन गर्नुहोस्]पर्यटन स्थल
[सम्पादन गर्नुहोस्]श्री रङ्गानाथस्वामी मन्दिर
[सम्पादन गर्नुहोस्]यो मन्दिर कावेरी नदीको मध्य स्थित श्री रङ्गम द्वीपमा अवस्थित छ । यस मन्दिरको निर्माण चेर, पाण्डेय, चोल, होयसल र विजयनगरका शासकहरूद्वारा गराइएको हो । यस मन्दिरको निर्माण १३औँ र १८औँ शताब्दीमा गराइएको हो ।
श्री जम्बुकेश्वरा मन्दिर
[सम्पादन गर्नुहोस्]यो मन्दिर श्री रङ्गानाथस्वामी मन्दिरको पूर्वमा २.५ किलोमिटरको दूरीमा अवस्थित छ । यस मन्दिरको वास्तुकला निक्कै सुन्दर छ । यस मन्दिरको मध्य प्राङ्गण भव्य र विशाल छ । यो मन्दिर सन् १६०० मा निर्माण गरिएको हो ।
तिरूवनैक्कवल
[सम्पादन गर्नुहोस्]यो भगवान शिवको मन्दिर हो । यो मन्दिर श्रीरङ्गमको पूर्व देखि ६ किलोमिटरको दूरीमा छ ।
वरैयुर
[सम्पादन गर्नुहोस्]यो स्थान ऐतिहासिक दृष्टिले निक्कै महत्त्वपूर्ण छ । यो चोल वंशको राजधानी थियो । त्रिची हाथले बनेको सिगार र साडीहरूको लागि निक्कै प्रसिद्ध छ । वरैयुरको हातले बनेको सिगार पुरै विश्वमा प्रसिद्ध छ ।
विनायक मन्दिर
[सम्पादन गर्नुहोस्]यो मन्दिर कावेरी नदीको किनारमा अवस्थित छ । यो स्थान समुद्र सतह देखि २७२ फिटको उचाईमा स्थित छ । यस मन्दिरमा ४३७ सिढीहरू रहेका छन् । यो मन्दिर भगवान विनायक (पौराणिक कथाको अनुसार आधा पुरूष, आधा पक्षी गरूड, जुन भगवान विष्णुको वाहन हो, यसको सङ्केत प्रसिद्ध महाकाव्यमा पनि उल्लेखित छ) लाई समर्पित छ । यस मन्दिरको मार्गमा कयौं अन्य मन्दिरहरू स्थापित छन् ।
आवागमन
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "Primary Census Abstract - Urban Aglomeration" (XLS), Registrar General and Census Commissioner of India, अन्तिम पहुँच १३ अक्टोबर २०१५।
- ↑ "Welcome to Tiruchirappalli ... The RockFort City!", Tiruchirappalli City Municipal Corporation, अन्तिम पहुँच १० अगस्ट २०१३। = Archive.today अभिलेखिकरण १८ डिसेम्बर २०१२ मिति
- ↑ "Search PCA Data by District/SubDistrict/Town/Village Name: Tiruchirappalli (M Corp.)", Registrar General and Census Commissioner of India, अन्तिम पहुँच २५ जनवरी २०१४।