कपुर

कपुर
IUPAC name 1,7,7-Trimethylbicyclo[2.2.1]heptan-2-one
Systematic name 1,7,7-Trimethylbicyclo[2.2.1]heptan-2-one
Other names 2-Bornanone; Bornan-2-one; 2-Camphanone; Formosa
Identifiers
CAS number	76-22-2 Y, 464-49-3 (R) Y, 464-48-2 (S) Y
PubChem	2537 Y, 9543187 (R) Y, 10050 (S) Y
ChemSpider	2441 Y, 7822160 (R) Y, 9655 (S) Y
UNII	5TJD82A1ET Y
EC number	200-945-0
UN number	2717
DrugBank	DB01744
KEGG	D00098 Y
MeSH	Camphor
ChEBI	CHEBI:36773 Y
ChEMBL	CHEMBL15768 Y
IUPHAR ligand	2422
RTECS number	EX1225000
ATC code	C01EB02
Beilstein Reference	1907611
Gmelin Reference	83275
3DMet	B04729
Jmol-3D images	Image 1 Image 2
SMILES CC1(C)C2CCC1(C)C(=O)C2 O=C1CC2CCC1(C)C2(C)C
InChI InChI=1S/C10H16O/c1-9(2)7-4-5-10(9,3)8(11)6-7/h7H,4-6H2,1-3H3 Y Key: DSSYKIVIOFKYAU-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/C10H16O/c1-9(2)7-4-5-10(9,3)8(11)6-7/h7H,4-6H2,1-3H3 Key: DSSYKIVIOFKYAU-UHFFFAOYAK
Properties
Molecular formula	C10H16O
Molar mass	152.23 g mol−1
Exact mass	152.120115134 g mol−1
Appearance	White, translucent crystals
Density	0.990 g cm−3
Melting point	175-177 °C, 448-450 K, 347-351 °F
Boiling point	204 °C, 477 K, 399 °F
Solubility in water	1.2 g dm−3
Solubility in acetone	~2500 g dm−3
Solubility in acetic acid	~2000 g dm−3
Solubility in diethyl ether	~2000 g dm−3
Solubility in chloroform	~1000 g dm−3
Solubility in ethanol	~1000 g dm−3
log P	2.089
Vapor pressure	4 mmHg (at 70 °C)
Chiral rotation [α]D	+44.1°
Hazards
EU classification	F Xn
R-phrases	R11 R22 R36/37/38
S-phrases	S16 S26
NFPA 704	2 2 0
Flash point	64 °C
Explosive limits	3.5%
Related compounds
Related Ketones	Fenchone, Thujone
Related compounds	Camphene, Pinene, Borneol, Isoborneol, Camphorsulfonic acid
Y(what is this?)  (verify) Except where noted otherwise, data are given for materials in their standard state (at 25 °C, 100 kPa)
Infobox references

कपुर सेतो अथवा पारदर्शी ठोस पदार्थ हो ।

औषधोपचार

कपुर

• दम रोगमा

एक भाग फुराएको हिङमा एक भाग कपुर मिसिएर केराउको दाना जत्रो गोली बनाउने र दुई\दुई गोली तातो पानीसँग बिहान\बेलुका सेवन गर्ने तथा तारपिनको तेल टातीमा लगाउनाले

दम रोग केही महिनामा नै ठकि हुन्छ ।

• पुरानो खोकीमा

सूठो, पिप्ला र मरिच एक\एक भाग तथा ३ भाग कपुर पानी हालेर केराउको गेडा जत्रो गोली बनाउने एक\एक गोली दिनमा खिनमा तीन\चार पटक चुस्ने गरेमा पुरानो खोकी ठीक हुन्छ ।

• खोकी लागेमा

साधारण खोकीमा कपुर बालेर धूवाँ सुँघ्नाले ठीक हुन्छ ।

• ढाड दुखेमा

दुई पुरिया कपुरमा एउटा कागतीको रस मिसाएर मनतातो पारी दुखेको ठाँउमा लगाउनाले ठीक हुन्छ ।

• आउँ बाथ भएमा

दुई चक्की कपुर र आधा चम्चा सूठो एक ग्लास पानीमा पकाएर खाने बेलामा खाने गरेमा जीर्ण, आउँ, बाथ सबै ठीक हुन्छ ।

• पुरानो बाथमा

एक डाडु रायोको तेलमा एक चम्चा कपुर तताएर मालिस गर्दा पुरानो गठिया बाथ आदि ठीक हुन्छ ।

• निद्रा नलाग्नेमा, मुर्छा पर्ने रोगमा

फुराएको हिङ एक भागमा कपुर एक भाग मिसाएर केराउ जत्रो गोली बनाएर दुई\दुई गोली तातोपानीसंग खाँदा निद्रा लाग्छ र उन्माद् मुर्छा पनि ठीक हुन्छ ।

• दाँत कीराले खाएमा

दाँतको प्वालमा कपुर हाल्नाले दाँत दुख्न बन्द हुन्छ र कीरा पनि ठीक हुन्छ । अथवा मरिचको धूलो, खयर, कपुर बराबर पिधेर दाँत माज्ने गरेमा गिजापाक्ने, दाँत हल्लिने, कीराले खाएको लगाएतको रोगहरु ठीक हुन्छ ।

• हैजा लागेमा

हैजाले हातखुट्टा चिसो भएमा शुद्ध रक्सीमा कपुर मिलाएर एक\एक चम्चा पानीमा हाली खान दिएमा हात गोडा तातेर आउँछ र हैजा ठीक हुँदै जान्छ ।

• शीतपित्त भएमा

नरिवलको तेलमा कपुर मिसाएर मालिस गर्नाले शीतपित्त ठीक हुन्छ अथवा नीमको तेलमा कपुर हालेर मालिस गर्नाले चिसोबाट हुने पित्त, खटिराहरु ठीक हुन्छ ।

• जाडोले कामज्वरो आएमा

एक डाडु घ्यूमा एक चम्चा मरिचको धूलो डडाएर कपुर २–४ पुरिया हालेर शरीर भरी मालिस गरेमा शरीर तातेर आउँछ र ठीक हुन्छ ।

• दाद आएमा

पाँच भाग कपुर एक भाग गन्धक, मट्टितेलमा मिसाएर मलहम बनाउने र नियमित लगाउने गरे दाद आएका ठिक हुन्छ ।

यो पनि हेर्नुहोस

• मरिच
• घ्यू
• खुर्सानी
• नुन
• जीरा
• हिङ
• केशर