मेवा
 | एक अनाथ पृष्ठको रुपमा रहेको, अन्य विकिपृष्ठसित नजोडिएको वा एक-दुईवटा लेखहरूसँग मात्र जोडिएको हुनसक्छ। कृपया सम्बन्धित लेखहरूलाई यस पृष्ठ सूत्रसँग जोड्न सहायता गर्नुहोस् |
| मेवा | |
|---|---|
| |
| मेवाको रुख र फल | |
| वैज्ञानिक वर्गीकरण | |
| जगत: | वनस्पति जगत
|
| (श्रेणीविहीन): | |
| (श्रेणीविहीन): | |
| (श्रेणीविहीन): | |
| गण: | |
| कुल: | |
| वंश: | |
| प्रजाति: | C. papaya
|
| वैज्ञानिक नाम | |
| Carica papaya L. | |
मेवा क्यारिकेसी परिवारमा पर्ने एक प्रकारको फल हो। अन्य फलफूलको तुलनामा मेवा निकै स्वस्थ फल मानिन्छ। यो फल पेट तथा मुटु दुबैको लागि निकै लाभदायी हुन्छ। यो बजारमा सहज रूपमा पाइने र गाउँघरमा पनि सहजै फलाउन सकिने सस्तो फल पनि होे । मेवा देख्न र खानमा जति मीठो हुन्छ यो त्यत्तिकै गुणकारी पनि हुन्छ। छालाका लागि मेवा छालाका लागि निकै लाभदायी मानिन्छ, यो फेसप्याकको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ । यसले छालाको जलन र संक्रमणबाट मुक्ति दिन्छ। फर्मेन्टेशन गरिएको मेवाको बोक्राले मरेका छालालाई पुनर्जीवन प्रदान गर्दै ताजा र चम्किलो राख्छ। छाला चोटमा पनि यो लाभकारी हुन्छ।
उत्पत्ति
[सम्पादन गर्नुहोस्]मेवाको उत्पत्ति दक्षिण अमेरिकामा भएको मानिन्छ । मेवाको खेती अमेरिकाबाट, मलेशिया र फिलिपिन्स भई भारत प्रवेश गरेको मानिन्छ; भारतबाट मेवा नेपाल आएको बताइन्छ।
औषधोपचार
[सम्पादन गर्नुहोस्]- दाद आएमा
- काँचो मेवाको टुक्रा काटेर दादमा नियमित लगाउने गरे दाद आएको ठिक हुन्छ । तर बासी मेवा भने प्रयोग गर्नु हुँदैन ।
- जिब्रो फुटेमा
- काँचो मेवाको दूधमा गिलसिरिन मिसाएर जिब्रोमा विहान/वेलुका दल्ने गरे केही दिनमा ठिक हुन्छ ।
- अल्काई भएमा
- काँचो मेवा ताछेर नियमित दिनमा ४/५ टुक्रा सेवन गर्ने गरेमा अल्काई बढ्न पाउँदैन र निको हुँदै जान्छ ।
- डंडीफोर र चाँया भएमा
- काँचो मेवाको टुक्रा नियमित बेलुका अनुहारमा केही समय दलेर मुख धुने गरेमा डंडीफोर र चाँया निको हुँदै जान्छ ।
- घाँटीभित्रबाट सुनिएमा
- काँचो मेवाको टुक्रा पकाएर पानीले गारगल गरेमा २/३ दिनमा ठिक हुन्छ ।
- कोलस्टेरोलमा
- अधिक मात्रामा फाइबर पाइने भएकाले यसले रगतको कोलस्टेरोल मात्रा घटाउछ । यसमा भएको इन्जाइमले कोलस्टेरोलको अक्सिडाइजेसनबाट रोक्छ, जसबाट हृदयाघात हुने सम्भावना कम हुन्छ ।
- चाउरीमा
- मेवामा भएको एन्टिअक्सिडेन्टले उमेर अगावै छाला चाउरी पर्ने समस्याबाट मुक्ति मिल्छ। यसले मानिसलाई युवा बनाइराख्छ ।
- पेटको समस्यामा
- मेवाको बियाँ पेटको रोगका लागि औषधिको रूपमा प्रयोग हुन्छ । यसले पेटका जुका तथा परजीवीलाई मार्छ ।
- कन्स्टिपेसनमा
- मेवा कन्स्टिपेसनका लागि अचूक औषधि हो । यसले खानालाई प्राकृतिक रूपमा पचाउन मद्दत गर्छ ।
- मलद्वारसंबन्धी समस्यामा
- मेवाको जुस मलद्वारको संक्रमण हटाउन काम लाग्छ । तर, उपचारका लागि यसको नियमित प्रयोग गर्नुपर्छ ।
- तौल घटाउन
- उच्च पोषण र न्युन क्यालोरी हुने भएकाले तौल घटाउन चाहनेका लागि मेवा निकै लाभदायी मानिन्छ ।
- बिहानीको वाकवाकीमा
- खासगरी गर्भवती महिलामा बिहानपख देखिने वाकवाकीको समस्यामा यो काम लाग्छ। बिहान एउटा सानो टुक्रा मेवा खानाले वाकवाकी र अरूची हट्छ।
- हाडजोर्नी
- जलनशिलविरुद्धका इन्जाइम हुने भएकाले यसले दुखाई कम गर्न मद्दत पुर्याउछ, खासगरी आर्थराइटिस, ओस्टियोपोरोसिस भएका बिरामीमा यो लाभदायीमानिन्छ । यसमा क्यान्सरसंग लड्ने क्षमता पनि हुन्छ ।
- प्रतिरोधी क्षमतावृद्धिमा
- यो भिटामिन ए र भिटामिन सी को भण्डार नै हो, यसले शरीरको रोगप्रतिरोधी क्षमतामा वृद्धि गर्छ, खासगरी ज्वरो, रुघाखोकी भइरहने बिरामीलाई यो काम लाग्छ ।
- स्याम्पुको रूपमा
- मेवाका तत्व मिसाइएको स्याम्पु चाया हटाउन निकै लाभकारी हुन्छ ।
- रजस्वला अनियमित भएकोमा
- मेवाको नियमित सेवनले महिलाको मासिक धर्मलाई पनि नियमित बनाउछ।
- कलेजोको क्यान्सरमा
- यसले क्यान्सरको कोषको वृद्धिमा ढिला गराउछ र कलेजोलाई बचाउछ।
- गर्भनिरोधक
- भाले लंगुरमा गरिएको एक अध्ययनले मेवामा गर्भनिरोधक क्षमता पनि भएको पाइएको छ। त्यसैले पुरुषले मेवा प्रयोग गरेको अवस्थामा सहवास भएकामा तत्काल गर्भ रहने सम्भावना कम हुन्छ।
- मिर्गौलाको समस्यामा
- विषसेवनका कारण मिर्गौला फेल भएको अवस्थामा मेवाले पुनः पूरानै अवस्थामा फर्काउन मद्दत गर्छ । यसमा भएका एन्टिअक्सिडेन्ट र अक्सिडेटिभले मिर्गौलालाई फेल हुनबाट बचाउछ ।
- डेंगु
- मेवाको पातको जुसले डेंगुको ज्वरोलाई समेत रोकथाम गर्ने छ । मेवाको पातको जुसले शरीरमा रगतको प्लेटलेटमा वृद्धि गर्छ ।
- जनदि;
चित्र दिर्घा
[सम्पादन गर्नुहोस्]-
-
-
Seedlings -
Buds -
Female flowers -
Male flowers -
Leaf -
Mature tree with unripe fruit in Kinshasa -
Unripe fruit -
Ripe fruit
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]यो पनि हेर्नुहोस
[सम्पादन गर्नुहोस्]
| औषधोपचार | अदुवा • आँप • कपुर • कागती • कालो तिल • खयर • खरानी • गुलाफ • घिउ • घिउ कुमारी • घोडताप्रे • चिनी • जीरा • जेठी मधु • ज्वानो • तिल • तीते करेला • तुलसी • तोरी • दतिवन • दही • दालचिनी • दूध • धनियाँ • नरिवल • नीम • नून • फिट्कीरी • बकाइनो • बिरेनुन • बेल • बेलपत्र • बेसार • भाङ • मरिच • मह • मिश्री • मेथी • मेवा • रायो • लड्डु • लसुन • ल्वाङ • वर पिपल • सखर • सिमाली • सुप • सुपारी • हर्रो • हिङ |  |
|---|---|---|
विकिमिडिया कमन्समा मेवा सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।