सामग्रीमा जानुहोस्

स्वेज सङ्कट

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(दोस्रो अरब-इजरायल युद्धबाट अनुप्रेषित)
कृपया the २०२१ स्वेज नहर अवरोध सँग भ्रमित नहुनुहोस्।
The location of the Suez Canal, which connects the Mediterranean and the Indian Ocean via the Red Sea.
  • Suez Crisis
  • Tripartite Aggression
  • Sinai War
शीतयुद्धको भाग
मिति२९ अक्टोबर १९५६ (1956-10-29) – ७ नोभेम्बर १९५६ (1956-11-07)
(१ हप्ता र २ दिन)
सिनाइ प्रान्तमा इजरेली कब्जा Sinai (until March 1957)
स्थान
गाजा पट्टि and इजिप्ट (सिनाइ प्रान्त र स्वेज नहर zone)
परिणाम

गठबन्धन शैन्यको विजय;[१][२][३]
इजिप्टको राजनीतिक विजय[१]

  • अन्तराष्ट्रिय दबाब पछि ब्रिटेन फ्रेन्चको फिर्ता(December 1956)
  • सिनाइ प्रान्तमा इजरेली कब्जा (until March 1957)
  • संयुक्त रास्ट्रिय सेना परिचालन[४]
  • एन्टोनी इडेनद्वारा बेलायती प्रधानमन्त्री पदबाट राजिनामा
  • महाशक्तिको भूमिकाबाट बेलायतको अन्त्य
योद्धा
सेनापतिहरू
शक्ति
  • इजरायल 175,000
  • संयुक्त अधिराज्य 45,000
  • फ्रान्स 34,000
 3,००,०००[५]
मृत्यु र क्षति
  • इजरायल:
  • बेलायत:
    • १६ मृत्यु
    • ९६ घाइते
  • फ्रान्स:
    • १० मृत्यु
    • ३३ घाइते
  • १,६५० [६][७]–3,००० वीरगति
  • १,००० सर्वसाधारण मृत्यु
  • ४,९०० घाइते
  • 5,000[८]–३०,००० + बन्दि[९]

स्वेज सङ्कट, वा दोश्रो अरब-इजरायल युद्ध,[१०][११][१२] त्रीपक्षीय आक्रमण (अरबी: العدوان الثلاثي) अरब जगतमा [१३] र इजरायल मा सिनाइ युद्ध ,[१४] १९५६को उत्तरार्धमा इजिप्ट माथि इजरायल, र पछि संयुक्त अधिराज्य र फ्रान्स ले गरेको आक्रमण थियो । यो आक्रमण स्वेज नहर माथि पश्चिमी देशको नियन्त्रण पुनः स्थापित गर्न तथा मिस्रको राष्ट्रपति नासेर, जसले नहरलाई राष्ट्रियकरण गरेका थिए, लाई सत्ताबाट हटाउने उद्देश्यले गरिएको थियो।[१५] सन् १९५६ मा पहिले इजराइल तथा पछि ब्रिटेन र फ्रान्सद्वारा मिस्र माथि गरिएको आक्रमणलाई स्वेज संकट (Suez Crisis) भनिन्छ। युद्ध शुरू भए पछि संयुक्त राज्य अमेरिका राष्ट्रपति ड्वीट डी. आइजेनहावर, सोवियत सङ्घ र संयुक्त राष्ट्र सङ्घले यसमा राजनयिक हस्तक्षेप गरे र आक्रमणकारी देशहरू पछि हट्नलाई बाध्य भए। यसले संयुक्त अधिराज्य र फ्रान्सलाई लज्जित बनायो र नासेरको शक्तिलाई अझै मजबुत बनायो।[१६][१७][१८]

स्वेज नहरको राष्ट्रियकरण

[सम्पादन गर्नुहोस्]
Nasser announces the nationalisation of the canal (Universal Newsreel, 30 July 1956).
Port Said, at the entrance to the Suez Canal from the Mediterranean.

२६ जुलाई १९५६ मा अलेक्जेद्रिया-(अलेक्जान्ड्रिया) मा सबोधन गर्दै नासेरले इजिप्टको सेनालाई स्वेज नहर नियन्त्रण गर्न र नहरको राष्ट्रियकरण कार्वान्ययन गर्न आदेश दिए। [१९] उनले राष्ट्रियकरण कानुन प्रकाशित भएको , स्वेज नहरको सबै सम्पत्ति रोक्का भएको, र सबै शेयरधनीहरूलाई पेरिस स्टक एक्सचेन्जको अन्तिम मूल्य अनुसारको पैसा चुक्ता गरिने घोषणा गरे ।[२०] त्यहि दिन, इजिप्टले इजरायली जहाजहरूलाई बन्द गरियो ।[२१]

मिस्त्रका राष्ट्रपति कर्नल गमाल नासेरले २६ जुलाई १९५६ मा स्वेज नहरलाई राष्ट्रियकरण गरे तथा ब्रिटेन र फ्रान्सको सेनालाई इजिप्टबाट हट्न आदेश दिए । त्यसपछि ब्रिटेन र फ्रान्सका सेनाले मिस्त्रमाथि आक्रमण गरे। सुरक्षा परिषदमा रुसले आक्रमण नरोकिए युद्धमा उत्रने धम्कि दिए र ब्रिटेन तथा फ्रान्सले युद्ध बन्द गरे संयुक्त राष्ट्र सङ्घका महासचिव ड्याग ह्यामरसोल्डले एक संयुक्त राष्ट्रिय सेनालाई मिस्त्र पठाए र त्यहाँ शान्ति स्थापित गराए । तथा १९५७ मा स्वेज नहर सबै देशको जहाजको आबगमनको लागि खुला गरियो।

सन्दर्भ सामग्रीहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. ↑ १.० १.१ Tal (2001) p 203
  2. ↑ Mart, Michelle, Eye on Israel: How America Came to View the Jewish State as an Ally, पृ: १५९, आइएसबिएन 0791466876। 
  3. ↑ Stewart (2013) p 133
  4. ↑ Kunz, Diane B., The Economic Diplomacy of the Suez Crisis, पृ: १८७, आइएसबिएन 0-8078-1967-0। 
  5. ↑ Casualties in Arab–Israeli Wars, Jewish Virtual Library
  6. ↑ Varble, Derek The Suez Crisis 1956, Osprey: London 2003, p. 90
  7. ↑ Britain France Israel Egypt War 1956
  8. ↑ A History of the Israeli Army: 1870 - 1974 - Zeev Schiff - كتب Google
  9. ↑ Israel – The Suez War of 1956: U.S. newsreel footage. Event occurs at 0:30–0:40. https://www.youtube.com/watch?v=h0X1qIECZcU#t=0m30s. 
  10. ↑ Ross, Stewart (२००४), Causes and Consequences of the Arab–Israeli Conflict, Evans Brothers, पृ: 76–, आइएसबिएन 978-0-237-52585-9। 
  11. ↑ Isacoff, Jonathan B. (२००६), Writing the Arab–Israeli Conflict: Pragmatism and Historical Inquiry, Lexington Books, पृ: 79–, आइएसबिएन 978-0-7391-1273-1। 
  12. ↑ Caplan, Neil (१९८३), Futile Diplomacy: Operation Alpha and the Failure of Anglo-American Coercive Diplomacy in the Arab–Israeli Conflict, 1954–1956, Psychology Press, पृ: 15–, आइएसबिएन 978-0-7146-4757-9। 
  13. ↑ "Port Said Remembers 'Tripartite Aggression' of 1956'", Daily News Egypt, मूलबाट २५ अगस्ट २०११-मा सङ्ग्रहित। 
  14. ↑ Also known as the Suez War or 1956 War; other names include the Sinai war, Suez–Sinai war, 1956 Arab–Israeli war, the Second Arab–Israeli war, Suez Campaign, Sinai Campaign, Kadesh Operation and Operation Musketeer
  15. ↑ Mayer, Michael S. (२०१०), The Eisenhower Years, Infobase Publishing, पृ: ४४, आइएसबिएन 9780816053872। 
  16. ↑ Abernathy, David (२०००), The Dynamics of Global Dominance: European Overseas Empires, 1415–1980, Yale University Press, पृ: CXXXIX, आइएसबिएन 978-0300093148, अन्तिम पहुँच १ सेप्टेम्बर २०१५। 
  17. ↑ Roger Owen "Suez Crisis" The Oxford Companion to the Politics of the World, Second edition. Joel Krieger, ed. Oxford University Press Inc. 2001.
  18. ↑ "An affair to remember", The Economist, २७ जुन २००६, अन्तिम पहुँच ३ सेप्टेम्बर २०१४। 
  19. ↑ Kissinger 1994, p. 530
  20. ↑ BBC On This Day, 1956: Egypt seizes Suez Canal
  21. ↑ "1956: Egypt Seizes Suez Canal", BBC, २६ जुलाई १९५६, अन्तिम पहुँच ४ मार्च २००७।  
"https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=स्वेज_सङ्कट&oldid=1099439" बाट अनुप्रेषित