गाई

गाई
A Swiss Braunvieh cow wearing a cowbell
संरक्षण स्थिति
घरपालुवा
वैज्ञानिक वर्गीकरण
जगत:	जन्तु जगत
सङ्घ:	हाड भएका
वर्ग:	स्तनधारीप्राणी
उपवर्ग:	Theria
उपवर्ग:	Eutheria
गण:	Artiodactyla
कुल:	Bovidae
उपकुल:	Bovinae
वंश:	Bos
प्रजाति:	B. primigenius
उपप्रजाति:	B. p. taurus, B. p. indicus
वैज्ञानिक नाम
Bos primigenius Bojanus, 1827
त्रिपद नाम
Bos primigenius taurus, Bos primigenius indicus
Bovine range
पर्याय
Bos taurus, Bos indicus

गाई एउटा घरपालुवा तथा स्तनधारी जनावर हो । गाईलाई दुध, गुइठा र कम्पोस्ट मलका लागि पाल्ने गरिन्छ । यसका अलावा गाईको छाला समेत उपयोगि हुन्छ । यो जनावरको भाले पशुलाई साँढे वा गोरु भनिन्छ । गोरुलाई गाडाहरू तान्ने र खेत बारीमा जोत्ने काममा प्रयोग गरिन्छ । गाई हिन्दुहरूको पुज्य पशु हो । गाई नेपालको राष्ट्रिय जनावर हो । हिन्दुहरूले गाईलाई लक्ष्मीको रूपमा मान्नेगर्दछन् । नेपालमा गाई तिहारको दिन गाईको पूजा धुमधामले गरिन्छ । दुध हामीले दैनिक जीवनमा प्रयोग गर्ने पौष्टिक पदार्थ हो । दुधले हाम्रो स्वास्थ्यमा निकै फाइदा पुर्याउनुका साथै मष्तिष्कलाई निकै फाइदा गर्छ । धेरैजस्तो राष्ट्रमा गाईपालन माशुका लागि पनि गरिन्छ ।

गाईको पिसाब

गाईको पिसाबलाई गौमुत्र अथवा गहुँत भनिन्छ । हिन्दू मान्यता अनुसार गोमुत्रले अपवित्रता नास गर्छ भन्ने रहेको छ । कुनै पनि धार्मीक कार्यक्रम गर्दा गोमुत्र छर्केर पवित्र गराउने प्रचलन रहेको छ ।गाईको गहुँत पवित्र मानिन्छ र हिन्दु धर्मका देव तथा पितृ कार्यहरूमा गौमूत्रको ठूलो महत्त्व छ।