जिरेल जाति

जिरेल जातिको उद्गम थलो नेपालको दोलखा जिल्लाको जिरी हो । जिरीमा बसोबास गर्ने भएकोले नै यिनीहरूलाई जिरेल भनिएको हो । यस जातिका अधिकांश मानिसहरू अहिलेपनि जिरीमै बसोबास गर्छन् । जिरेल जातिको आफ्नै भाषा छ जसलाई जिरेल भाषा भनिन्छ । बहुसंख्यक जिरेल जाति बुद्ध धर्म मान्दछन् । आजभोलि केही जिरेलहरू हिन्दू तथा ईसाइ धर्म मान्न थालेका छन् । जिरेल जातिमा १२ थर ११ उप थर हुन्छ । जिरेल जातिले बिनायो, डम्फू, खैँजडी, झ्याली, ढ्याङग्रो आदि लोक बाजाहरू प्रयोग गर्छन्। जिरेल जातिका मान्छेहरुको उत्पति दोलखाको जिरी गा.बि.सको वडा नं ३ स्थित सिक्रि खोलाबाट उत्पति भएको हो। अहिले यो जातिको जनसंख्या २०६८ अनुसार १३२१४ पुगेको छ। जिरेल जातिको उद्गम थलो जिरी भए पनि अहिले रामेछाप, सोलुखुम्बु, काठमाडौं, सिन्धुपाल्चोक, चितवन, ललितपुर, भक्तपुर लगाएतका ठाउँमा पनि आफ्नो बस्ति बसाली सकेका छन्। यो जातिले अरु जातिले जस्तै बिभिन्न थरीका गरगहना र पहिरनहरु प्रयोग गर्दछन्। जस्तै:- बुलाकी, तिलहरी, मंगलशुत्र, चाँदी अथाव सुनको बाला, दौरा, सुरुवाल, साडी, चोलो, लुकुनी, ढाका टोपी, गुन्यु, चोलोईत्यादि।