नेपालका मल्ल राजाहरूको सूची
स्वरूप
नेपालको महाराजाधिराज | |
---|---|
विवरण | |
पहिलो राजा | अरि देव |
अन्तिम राजा | जयप्रकाश मल्ल कान्तिपुर, तेज नरसिंह मल्ल पाटन र रणजीत मल्ल भक्तपुर |
गठन | १२५७ |
उन्मूलन | १८२६ |
निवास | काठमाडौँ |
मल्ल वंश १३ औं शताब्दी देखि १८ औं शताब्दी सम्म नेपालको काठमाडौं उपत्यकाको शासक वंश थियो। सन् १२०१ मा अरिदेव मल्लबाट सुरु भएका मल्लहरूले काठमाडौं उपत्यका र वरपरको क्षेत्रमा शासन गरेका थिए जसलाई नेपाल वा नेपाल मण्डल भनेर चिनिन्थ्यो र त्यहाँका नागरिकहरूलाई नेपामी (नेवारीमा) भनेर चिनिन्थ्यो। १५औं शताब्दीको उत्तरार्धमा काठमाडौं उपत्यकालाई भक्तपुर (भातगाउँ), काठमाडौं (कान्तिपुर), पाटन (ललितपुर) र बनेपा गरी चार राज्यमा विभाजन गरिएको थियो। विभाजनले शासकहरू बीच धेरै द्वन्द्वहरूको परिणामस्वरूप वंश कमजोर भयो।
सकल नेपालका मल्ल शासकहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]चित्र | नाम
जीवनकाल |
शासनकाल | शासन अवधि | टिप्पणी | |
---|---|---|---|---|---|
अरि देव | वि.सं. १२५८ देखी | वि.सं. १२७३ | |||
अभय मल्ल
(-वि.सं. १३१०) |
वि.सं. १३१० | वि.सं. १३१० को महाभूकम्पकोमा मृत्यु | |||
रणसूर | |||||
जयदेव मल्ल | |||||
जयभीम देव | |||||
जयसिंह मल्ल | |||||
अनन्त मल्ल | |||||
जयानन्द देव | |||||
जयारि मल्ल | |||||
जयरुद्र मल्ल | |||||
जयराज देव | |||||
जयार्जुन मल्ल | |||||
जयस्थिति मल्ल | विसं १४३७ | विसं १४३७ | १५ वर्ष | ||
जयज्योतिर् मल्ल | |||||
जयकीर्ति मल्ल | |||||
जयधर्म मल्ल | |||||
जययक्ष मल्ल
( वि.सं १४६५-१५३८) |
वि.सं १४८५ | १५३८ | ५२ वर्ष |
कान्तिपुरका मल्ल शासकहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]चित्र | नाम
जीवनकाल |
शासनकाल | शासन अवधि | टिप्पणी | |
---|---|---|---|---|---|
रत्न मल्ल | वि.सं. १५४१ | वि.सं. १५७७ | |||
सूर्य मल्ल | |||||
अमर मल्ल | |||||
नरेन्द्र मल्ल | |||||
महेन्द्र मल्ल | वि सं १६१७ | १६३१ | प्रजाले नखाएसम्म आफुले नखाने राजा | ||
सदाशिव मल्ल | वि सं १६३१ | १६३५ | |||
शिवसिंह मल्ल | वि सं १६३५ | १६७७ | |||
लक्ष्मीनरसिंह मल्ल
(- वि सं १७१४) |
वि.सं १६७७ | १६९८ | शिवसिंह मल्लका नाति | ||
प्रताप मल्ल | वि.स.१६९८ | १७३१ | ३३ वर्ष | आफ्ना बाबु लक्ष्मीनरसिंहलाई बन्दी बनाई आफू राजा भएका | |
चक्रवर्त्येन्द्र मल्ल | |||||
महिपतीन्द्र मल्ल | |||||
जयनृपेन्द्र मल्ल | |||||
पार्थिवेन्द्र मल्ल | |||||
भूपालेन्द्र मल्ल | |||||
भास्कर मल्ल | वि सं १७५७ | वि.सं. १७७९ | २२ वर्ष | प्लेग रोगको महामारीले वि.सं. १७७९ मा उनको मृत्यु भयो । [१][२] | |
महेन्द्रसिंह मल्ल | |||||
जगज्ज्य मल्ल | |||||
जयप्रकाश मल्ल | वि सं १७९२ - | वि सं १८२५ | |||
ज्योतिप्रकाश मल्ल | |||||
जयप्रकाश मल्ल | वि सं १७९२ - | वि सं १८२५ |
ललितपुर/पाटनका मल्ल शासकहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]चित्र | नाम
जीवनकाल |
शासनकाल | शासन अवधि | टिप्पणी | |
---|---|---|---|---|---|
पुरन्दर सिंह | कान्तिपुरका राजाका सामन्त | ||||
हरिहर सिंह | |||||
शिव सिंह | कान्तिपुरका राजा | ||||
सिद्धि नरसिंह मल्ल
(वि सं १६६३- १७६७) |
वि.सं. १६७६ को आश्विन २७ | वि.सं. १७१६ | पहिलो स्वतन्त्र राजा; शिवसिंह मल्लका नाति | ||
श्रीनिवास मल्ल
(विसं १६८४ - १७४३ ) |
वि सं १७१५ | विसं १७४१ | छोरा योगनरेन्द्र मल्लद्वारा अपदस्त | ||
योगनरेन्द्र मल्ल
(विसं १७२४ - विसं १७६२ कार्तिक १६ ) [३] |
विसं १७४१ | वि.सं १७६२ कार्तिक १६ | वि.सं. १६७६ को आश्विन २७ | ||
लोकप्रकाश मल्ल | |||||
इन्द्र मल्ल (पुरन्दर मल्ल) | |||||
वीर नरसिंह मल्ल | |||||
वीर महीन्द्र मल्ल | |||||
ऋद्धि नरसिंह | |||||
महीन्द्र सिंह | कान्तिपुरका राजा | ||||
योगप्रकाश मल्ल | |||||
विष्णु मल्ल | |||||
राज्यप्रकाश मल्ल | जयप्रकाश मल्लका भाइ | ||||
विश्वजीत मल्ल | |||||
जयप्रकाश मल्ल | (कान्तिपुर का राजा) | ||||
रणजीत मल्ल | (भक्तपुरका राजा) | ||||
दलमर्दन शाह | पृथ्वीनारायण शाहका भाइ | ||||
तेज नरसिंह मल्ल | उनी पेशाले व्यापारी थिए र राज्यमा आर्थिक संकट चलेको बेलामा व्यापार बुझेको मानिसलाई राजा बनाउँदा अवस्था केही सुधार हुने आशाले पाटनका छ प्रधानले उनलाई राजा बनाएका थिए। |
भक्तपुरका मल्ल शासकहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]चित्र | नाम
जीवनकाल |
शासनकाल | शासन अवधि | टिप्पणी | |
---|---|---|---|---|---|
राय मल्ल | |||||
प्राण मल्ल | |||||
विश्व मल्ल | |||||
त्रैलोक्य मल्ल | |||||
जगज्ज्योति मल्ल | |||||
नरेश मल्ल | |||||
जगतप्रकाश मल्ल | वि सं १७०० | वि सं १७२९ | २९ वर्ष | ||
जितामित्र मल्ल | वि सं १७२९ पौष | वि सं १७५३ | |||
भूपतीन्द्र मल्ल
१७३१ कार्तिक २३[६]-१७७९ वैशाख |
वि सं १७५३[७] | वि.सं. १७७८ | |||
रणजीत मल्ल
( -वि.सं १९२८) |
वि.सं. १७७८ | वि.सं १९२६ |
यो पनि हेर्नुहोस्
[सम्पादन गर्नुहोस्]सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ राजा महीन्द्रसिंहदेव (भाष्कर मल्ल) को तमसुक ताडपत्र
- ↑ नेपालको तथ्य इतिहास पृष्ठ ९०, प्रा.डा.राजाराम सुवेदी, साझा प्रकाशन २०६१
- ↑ पूर्णिमा वर्ष २ अङ्क २ पृष्ठ ३८
- ↑ पूर्णिमा वर्ष २ अङ्क २ पृष्ठ ३०
- ↑ पूर्णिमा वर्ष २ अङ्क २ पृष्ठ ३७
- ↑ पूर्णिमा
- ↑ नेपालको तथ्य इतिहास राजाराम सुवेदी पृष्ठ १५५