बमबहादुर राणा
श्री बमबहादुर कुँवर राणा | |
|---|---|
 कुँवरको तस्बिर | |
| प्रधानमन्त्री (नेपाल) | |
| कार्यकाल वि.सं. १९१३ साउन १७ गते – वि.सं. १९१४ जेष्ठ ११ गते | |
| एकाधिपति | सुरेन्द्र विक्रम शाह |
| पूर्वाधिकारी | जंगबहादुर राणा |
| उतराधिकारी | जंगबहादुर राणा |
| नेपालको प्रधान सेनापति | |
| पूर्वाधिकारी | जंगबहादुर राणा |
| उतराधिकारी | कृष्णबहादुर राणा |
| व्यक्तिगत विवरण | |
| जन्म | वि.सं १८७५ |
| मृत्यु | वि.सं. १९१४ जेष्ठ ११ गते काठमाडौँ, नेपाल |
| नाता | दाजु जंगबहादुर राणा मामा माथवरसिंह थापा |
| अभिभावकs |
|
| सैन्य सेवा | |
| निष्ठा |  नेपाल |
| लडाई/युद्धहरू | तेश्रो नेपाल-भोट युद्ध |
बम बहादुर राणा नेपालको प्रधानमन्त्री तथा प्रधान सेनापति थिए । यिनी जंगबहादुर बेलायत गएका बखत नेपालको कार्यकारी प्रधानमन्त्री भएका थिए। यिनी वि.सं. १९०६ देखि १९०७ सम्म करिव १ वर्षसम्म नेपालको कार्यकारी प्रधानमन्त्री रहे। [१]
वृत्ति
[सम्पादन गर्नुहोस्]कुमारीचोक
[सम्पादन गर्नुहोस्]जंगबहादुरले बमबहादुर कुँवरलाई कुमारी चोकको काजी बनाएका थिए।
कार्यवाहक प्रधानमन्त्री
[सम्पादन गर्नुहोस्]जंगबहादुर बेलायत गएका बखत नेपालको कार्यकारी प्रधानमन्त्री भएका थिए।
जंगबहादुरको हत्या योजना
[सम्पादन गर्नुहोस्]जंगबहादुर बेलायत गएका बखतमा फर्केपछी हत्या गर्ने बद्री नरसिंह राणा र जयबहादुर राणाको योजनाको पोल उनले खोलेका थिए । जंगबहादुरको हत्या गरी उप्रेन्द्र बिक्रम शाह श्री ५ बन्ने, बमबहादुर प्रधानमन्त्री बन्ने र बद्रीनरसिंह कमान्डर इनचिफ बन्ने षडयन्त्र बनेको थियो।
तेश्रो नेपाल तिब्बत युद्ध
[सम्पादन गर्नुहोस्]मुख्य लेख: अन्तिम नेपाल तिब्बत युद्ध
तेश्रो नेपाल तिब्बत युद्धमा बम बहादुर कुवंरले केरूङ अभियानको नेतृत्व २५७२८ सेनाका साथ गरेका थिए । जनरल बमबहादुर र कर्णेल पृथ्वीध्वज को ३ पल्टन, १२ तोपले केरुङ कब्जा गरेको थियो।[२]
उनले मृत्युरहित विजयको गौरव प्राप्त गरेका थिए । उनले तिब्बती आक्रमण अभियानको सफलतापूर्वक साङ्गोपाङ्गो लगाएका थिए ।
प्रधानमन्त्री
[सम्पादन गर्नुहोस्]वि.सं. १९१३ साउन १७ गतेका दिन जङ्गबहादुरले अकस्मात् प्रधानमन्त्रीको पदबाट राजिनामा दिएर भाइ बमबहादुरलाई आफ्ना उत्तराधिकारी घोषणा गरे । जंगबहादुरले राजिनामा दिएर उनी प्रधानमन्त्री भएपनि मुलुकको अख्तियार, अधिकार र आदेश जंगबहादुरकै हातमा थियो ।
जनरल बमबहादुरलाई प्रधानमन्त्रीको कार्यभारको जिम्मेवारी दिइयो, जो उनले आफ्ना मृत्युपर्यन्त भोग गरे । हुन त बमबहादुरले यसअघि पनि विभिन्न समयमा कार्यवाहक प्रधानमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्मालेका थिए, तर आफ्ना कुसल र सुयोग्य दाजुको सरसल्लाह बिना उनले झिँगो पनि मार्दैनथे र मार्न सक्तैनथे पनि ।
मृत्यु
[सम्पादन गर्नुहोस्]वि.सं. १९१४ जेष्ठ ११ गते बमबहादुरको मृत्यु भयो । उनको मृत्यु धेरै कारणले गर्दा स्मरणीय छ । तीमध्ये केही :—
- पहिलो, जङ्गबहादुरले गैरकानुनी घोषित गरेका हुँदा उनको मृत्युपश्चात् सती जाने कोही भएन ।
- दोस्रो, प्राकृतिक मृत्युवरण गर्नेमा उनी पहिलो प्रधानमन्त्री थिए । उनीभन्दा पहिलेका सबै सरकार प्रमुखको कुनै न कुनै दुघर्टना वा षडयन्त्रमा परेर मृत्यु भएको छ ।
- तेस्रो, बमबहादुरको अन्त्येष्टि क्रिया सकिएपछि जङ्गबहादुरले प्रधानमन्त्रीको कार्यभार ग्रहण गरे, जो उनले मृतक भाइलाई दिएका थिए ।
[३]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ नेपालको शाह तथा राणा वंशावली By: विष्णु प्रसाद श्रेष्ठ
- ↑ नेपालको तथ्य इतिहास राजाराम सुवेदी पृष्ठ २४०
- ↑ जंगबहादुरको राजिनामा गर्ने इच्छा ! वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१९-०१-०५ मिति
