नेपालका प्रधानमन्त्रीहरूको सूची
Jump to navigation
Jump to search
| नेपालको प्रधानमन्त्री नेपालको प्रधानमन्त्री | |
|---|---|
.svg) नेपालको चिन्ह | |
| सम्बोधन | सम्माननीय |
| निवास | बालुवाटार सिंह दरवार, काठमाण्डौ |
| नियुक्तिकर्ता | नेपालको राष्ट्रपति |
| पदावधि | ५ वर्ष (नेपालको संबिधान २०७२ अनुरूप) |
| सुरुवाती बहालवाला | भीमसेन थापा (दोस्रो मुख्तियार तथा प्रथम प्रधानमन्त्रीको रूपमा) |
.svg) |
| यो लेख नेपालको सरकार र राजनीतिको एक शृंखला हो |
| संविधान |
|
संसद
|
|
न्यायपालिका
|
|
| वैदेशिक सम्बन्ध |
नेपालमा प्रधानमन्त्री पद भारदारी समयमा विभिन्न नामले चिनिन्थ्यो । शाहकालीन चौबिसे गोरखा राज्यमा काजी प्रधानमन्त्रीको भूमिका निर्वाह गर्दथे । नेपाल अधिराज्यको निर्माण पश्चात देवान, मूलकाजी तथा मूलचौतारिया (बहादुर शाह मात्र)ले प्रधानमन्त्रीको भूमिका निर्वाह गरेका थिए । इतिहासकारहरू नेपालको प्रथम प्रधानमन्त्री मूलकाजी दामोदर पाँडे तथा मुख्तियार भीमसेन थापाको बीचमा विवादित रहेको मान्दछन् । [note १]
मूलकाजी दामोदर पाँडे राजा रणबहादुर शाहको अनुपस्थितिमा सुरूमा सन् १८०० देखि अनौपचारिक प्रमुख प्रशासक तथा सन् फेब्रुअरी १८०३ देखि नयाँ भारदारीसभाको मूलकाजी भै सशक्त एकलौटी शासन चलाएका थिए । मूलकाजी पाँडेको सन् मार्च १८०४ (वि.सं. १८६०) मा मृत्युदण्ड गराएपछि रणबहादुर शाहले शासनशक्ति लालमोहर गराई मुख्तियार भएका थिए; रणबहादुर शाहको हत्यापश्चात भीमसेन थापा मुख्तियार पदमा नियुक्त भएका थिए । अङ्ग्रेजी परम्परागत रूपमा प्राइम मिनिस्टर वि.सं. १९०० मा पहिलो पटक प्रधानमन्त्रीको श्रीपेचसहित माथवरसिंह थापालाई प्रदान गरिएको थियो ।
नेपाल एकीकरण पश्चात् वि.सं १८२४ देखि १८५९ सम्मका प्रधानमन्त्री सरहका व्यक्तित्वहरू[सम्पादन गर्ने]
| क्र.सं | चित्र | नाम (जन्म–मृत्यु) |
कार्यकाल | उपाधि | राजा (शासन) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| पदभार सम्हालेको | पदभार छोडेको | |||||
| १ | 
|
वंशराज पाँडे (१७९५–१८४१) |
अन्दाजी १८३२ | अन्दाजी १८३५ | देवान[१] | प्रतापसिंह शाह (१८०७–१८३३) |
| २ | 
|
स्वरुप सिंह कार्की (१८०७–१८४१) |
अन्दाजी १८३२ | अन्दाजी १८३३ | देवान | |
| ३ |
|
सर्वजीत राना मगर (१८०६–१८३४) |
अन्दाजी १८३३ | अन्दाजी १८३४ | काजी/मुलकाजी | रणबहादुर शाह (१९३१–१८६२) |
| (१) |
|
वंशराज पाँडे (१७९५–१८४१) |
अन्दाजी १८३८ | अन्दाजी १८४१ | दिवान/मन्त्री नायक[३] | |
| ४ | 
|
अभिमान सिंह बस्न्यात (१८००–१८५६) |
अन्दाजी १८४१ | अन्दाजी १८५० | मुलकाजी[४] | |
| — |
|
बहादुर शाह (१८१३–१८५३) |
अन्दाजी १८४१ | अन्दाजी १८५० | मुल–चौतारिया[५] | |
| ५ | .jpg)
|
कीर्तिमान सिंह बस्न्यात (१८१६–१८५७) |
अन्दाजी १८५० | अन्दाजी १८५७ | मुलकाजी[६] | |
गीर्वाणयुद्ध विक्रम शाह_(restoration)_(cropped).jpg) (१८५५–१८७२) | ||||||
| ६ |
|
बख्तावर सिंह बस्न्यात (१८१५–१८९६) |
अन्दाजी १८५७ | अन्दाजी १८५९ | मुलकाजी[७] | |
नेपाल अधिराज्यका प्रधानमन्त्रीहरूको सूची (बिसं १८५९ - २०६५)[सम्पादन गर्ने]
भारदारीसभाकालीन मूलकाजी/मुख्तियार/प्रधानमन्त्रीहरू (वि.सं. १८५९ - १९०३)[सम्पादन गर्ने]
| क्र.सं | चित्र | नाम (जन्म–मृत्यु) |
कार्यकाल | राजा (शासनकाल) | |
|---|---|---|---|---|---|
| पदभार सम्हालेको | पदभार छोडेको | ||||
| १ | 
|
दामोदर पाँडे (१८०८–१८६०) |
वि.सं १८५९ | वि.सं १८६० | गीर्वाणयुद्ध विक्रम शाह (१८५५–१८७२) |
| — |
|
रणबहादुर शाह (१८३१–१८६२) |
१८६०[८] | १८६३ वैशाख १६ | |
| २ | .jpg)
|
भीमसेन थापा (१८३१–१८९५) |
वि.सं १८६२ | वि.सं १८९३ | |
राजेन्द्र विक्रम शाह (१८७२–१९०३) | |||||
| ३ | 
|
रणजङ्ग पाँडे (१८४५–१८९९) प्रथम पटक |
वि.सं १८९३ | वि.सं १८९३ | |
| ४ | 
|
पण्डित रङ्गनाथ पौडेल (१८२९–१९०२) प्रथम पटक |
वि.सं १८९३ | वि.सं १८९४ | |
| ५ | 
|
चौतारिया पुष्कर शाह (१८४०–१९०२) |
वि.सं १८९४ | वि.सं १८९५ | |
| (३) |
|
रणजङ्ग पाँडे (१८४५–१८९९) दोस्रो पटक |
वि.सं १८९५ | वि.सं १८९६ | |
| (४) |
|
पण्डित रङ्गनाथ पौडेल (१८२९–१८९९) दोस्रो पटक |
वि.सं १८९६ | वि.सं १८९६ | |
| ६ | 
|
चौतारिया फत्तेजङ्ग शाह (१८६१–१९०२) प्रथम पटक |
वि.सं १८९६ | वि.सं १८९९ | |
| ७ | 
|
माथवरसिंह थापा (१८५४–१९०१) |
वि.सं १८९९ | वि.सं १८९९ | |
राणा शासन अगाडिका प्रधानमन्त्रीहरू (वि.सं १८९९–१९०२)[सम्पादन गर्ने]
| क्र.सं | चित्र | नाम (जन्म–मृत्यु) |
कार्यकाल | मन्त्रिपरिषद् | राजा (शासनकाल) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| पदभार सम्हालेको | पदभार छोडेको | |||||
| (७) |
|
माथवरसिंह थापा (१८५४–१९०२) |
१९०० पौष १२ | १९०२ जेठ ६ | – | राजेन्द्र विक्रम शाह (१८७२–१९०३) |
| (६) |
|
फत्तेजङ्ग शाह (१८५८–१९०३) दोस्रो पटक |
वि.सं १९९८ | १९०३ भदौ ३१ | ||
राणा शासनकालका प्रधानमन्त्रीहरू (वि.सं. १९०३-२००७)[सम्पादन गर्ने]
| क्र.सं | चित्र | नाम (जन्म–मृत्यु) |
कार्यकाल | राजा (शासन) | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| पदभार सम्हालेको | पदभार छोडेको | दिन | ||||
| ८ | 
|
जङ्गबहादुर राणा (१८७२–१९३३) प्रथम पटक |
१९०३ असोज २ | १९१३ श्रावन १९ | ३६०८ | सुरेन्द्र विक्रम शाह (१९०३–१९३७) |
| ९ | 
|
बमबहादुर राणा (१९७४–१९१३) |
१९१३ श्रावन १९ | १९१४ जेठ १४ | २९७ | |
| — |
|
कृष्णबहादुर राणा (१९७९–१९१९) कार्यकारी प्रधानमन्त्री |
१९१४ जेठ १४ | १९१४ असार १६ | ३४ | |
| (८) |
|
जङ्गबहादुर राणा (१९७२–१९३३) दोस्रो पटक |
१९१४ असार १६ | १९३३ फागुन १६ | ७१८२ | |
| १० | 
|
रणोद्दिप सिँह बहादुर राणा (१८८१–१९४१) |
१९३३ फागुन १८ | १९४२ मङ्सिर ९ | ३१९२ | |
पृथ्वी वीर विक्रम शाह (१९३७–१९६७) | ||||||
| ११ | 
|
वीर शमशेर जङ्गबहादुर राणा (१९०८–१९५७) |
१९४२ मङ्सिर ९ | १९५७ फागुन २३ | ५५८१ | |
| १२ | 
|
देव शमशेर जङ्गबहादुर राणा (१९१८–१९७०) |
१९५७ फागुन २३ | १९५८ असार १४ | ११४ | |
| १३ | 
|
चन्द्र शमशेर जङ्गबहादुर राणा (१९१९–१९८५) |
१९५८ असार १४ | १९८६ मङ्सिर ११ | १०३७९ | |
त्रिभुवन वीर विक्रम शाह (१९६७–२०११) | ||||||
| १४ | 
|
भिम शमशेर जङ्गबहादुर राणा (१९२१–१९८८) |
१९८६ मङ्सिर ११ | १९८९ भदौ १७ | १०१० | |
| १५ | 
|
जुद्ध शमशेर जङ्गबहादुर राणा (१९३१–२००८) |
१९८९ भदौ १७ | २००२ मङ्सिर १४ | ४८३७ | |
| १६ | 
|
पद्म शमशेर जङ्गबहादुर राणा (१९३८–२०१७) |
२००२ मङ्सिर १४ | २००५ बैशाख १८ | ८८३ | |
| १७ | 
|
मोहन शमशेर जङ्गबहादुर राणा (१९४१–२०२३) |
२००५ बैशाख १८ | २००८ कार्तिक २६ | १२९१ | |
प्रजातन्त्र कालमा भएका प्रधानमन्त्रीहरू (वि.सं. २००७-वि.सं. २०१७)[सम्पादन गर्ने]
| क्र.सं | चित्र | नाम (जन्म–मृत्यु) |
कार्यकाल | निर्वाचन(हरू) | राजनैतिक दल | मन्त्रिमण्डल | राजा (शासन) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| पदभार सम्हालेको | पदभार छोडेको | दिन | ||||||||
| १९ | 
|
मातृकाप्रसाद कोइराला (१९६८–२०५४) प्रथम पटक |
२००८ मङ्सिर १ | २००९ श्रावण २६ | २७२ | — | नेपाली काङ्ग्रेस | मन्त्रिपरिषद् | त्रिभुवन शाह (१९६७–२०११) | |
| — |
|
प्रत्यक्ष शासन त्रिभुवन शाह (१९६२–२०११) |
२००९ साउन ३० | २०१० असार २ | ३०५ | — | ||||
| (१८) |
|
मातृकाप्रसाद कोइराला (१९६८–२०५४) दोस्रो पटक |
२०१० असार २ | २०११ चैत २९ | ६६८ | — | राष्ट्रिय प्रजा पार्टी | मन्त्रिपरिषद् | ||
महेन्द्र वीर विक्रम शाह (२०११–२०२८) | ||||||||||
| — | 
|
सूर्यबहादुर थापा (१९८४ चैत्र ९ - वि.सं. २०७२ वैशाख २) कार्यकारी |
२०११ चैत २९ | २०१२ वैशाख १ | ३ | – | ||||
| — |
|
प्रत्यक्ष शासन महेन्द्र वीर विक्रम शाह (२०११–२०२८) |
२०१२ वैशाख १ | २०१२ माघ १३ | २८८ | — | ||||
| १९ | .jpg)
|
टङ्कप्रसाद आचार्य (१९६८–२०४८) |
२०१२ माघ १३ | २०१४ साउन ११ | ५४६ | — | नेपाल प्रजा परिषद् | मन्त्रिपरिषद् | ||
| २० | 
|
कुँवर इन्द्रजित सिंह (१९६२–१०३८) |
२०१४ श्रावण ११ | २०१४ कार्तिक २९ | २९३ | संयुक्त प्रजातन्त्र पार्टी | मन्त्रिपरिषद् | |||
| २१ | सुवर्ण शमशेर राणा (१९६६–२०३३) |
२०१५ जेठ २ | २०१६ जेठ १३ | ३७७ | नेपाली काङ्ग्रेस | – | ||||
| २२ | 
|
विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला (१९७०–२०३८) मोरङ–विराटनगर पश्चिमका सांसद |
२०१६ जेठ १३ | २०१७ पुष १२ | ५७९ | २०१५ | मन्त्रिपरिषद् | |||
पञ्चायत कालमा भएका प्रधानमन्त्रीहरू (वि.सं. २०१७-वि.सं. २०४७)[सम्पादन गर्ने]
| क्र.सं | चित्र | नाम (जन्म–मृत्यु) |
कार्यकाल | राजा (शासन) | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| पदभार सम्हालेको | पदभार छोडेको | दिन | ||||
| — |
|
प्रत्यक्ष शासन महेन्द्र वीर विक्रम शाह (१९७७ जेठ ३०–२०२८ माघ १७) |
२०१७ पुष १२ | २०१९ चैत २० | ८२७ | महेन्द्र वीर विक्रम शाह (२०११ चैत्र १ – वि.सं. २०२८ माघ १७) |
| २३ | तुलसी गिरी (वि.सं. १९८६ असोज-२०७५ पुस २) प्रथम पटक |
२०१९ चैत्र २० | २०२० पुष ८ | २६५ | ||
| १४ |
|
सूर्यबहादुर थापा (वि.सं.१९८४ चैत्र ९ - वि.सं. २०७२ वैशाख २) प्रथम पटक |
२०२० पुष ८ | २०२० फागुन १४ | ६५ | |
| (२३) | तुलसी गिरी (वि.सं. १९८६ असोज-२०७५ पुस २) दोस्रो पटक |
२०२० फागुन १४ | २०२१ माघ १३ | ३३५ | ||
| (२४) |
|
सूर्यबहादुर थापा (वि.सं.१९८४ चैत्र ९ - वि.सं. २०७२ वैशाख २) दोस्रो पटक |
२०२१ माघ १३ | २०२५ चैत २५ | १५३२ | |
| २५ | .jpg)
|
कीर्तिनिधि बिष्ट (१९८३ माघ २ –२०७४ कार्तिक २५) प्रथम पटक |
२०२५ चैत्र २५ | २०२६ चैत ३१ | ३७१ | |
| – |
|
गेहेन्द्र बहादुर राजभण्डारी (१९७९–२०५०) कार्यकारी प्रधानमन्त्री |
२०२६ चैत ३१ | २०२८ वैशाख १ | ३६६ | |
| (२५) |
|
कीर्तिनिधि बिष्ट (१९८३ माघ २ –२०७४ कार्तिक २५) दोस्रो पटक |
२०२८ वैशाख १ | २०३० साउन १ | ७९४ | |
| वीरेन्द्र शाह (२०२८–२०५८) | ||||||
| २६ |
|
नगेन्द्रप्रसाद रिजाल (वि.सं. १९८४-२०५१ असोज ७) प्रथम पटक |
२०३० साउन १ | २०३२ मङ्सिर १५ | ८९८ | |
| (२३) | तुलसी गिरी (१९८३ असोज-२०७५ पुस २) तेस्रो पटक |
२०३२ मङ्सिर १५ | २०३४ भदौ २७ | ६५१ | ||
| (२५) |
|
कीर्तिनिधि बिष्ट (१९८३ माघ २ –२०७४ कार्तिक २५) तेस्रो पटक |
२०३४ भदौ २७ | २०३६ जेठ १६ | ६२५ | |
| (२४) |
|
सूर्यबहादुर थापा (१९८४ चैत ९ - वि.सं. २०७२ वैशाख २) तेस्रो पटक |
२०३६ जेठ १६ | २०४० असार २९ | १५०४ | |
| २७ | लोकेन्द्रबहादुर चन्द (वि.सं. १९९६ फागुन ३ –) प्रथम पटक |
२०४० असार २९ | २०४२ चैत्र ७ | ९८३ | ||
| (२६) |
|
नगेन्द्रप्रसाद रिजाल (वि.सं १९८४-२०५१ असोज ७) दोस्रो पटक |
२०४२ चैत्र ७ | २०४३ असार २ | ८६ | |
| २८ | 
|
मरिचमान सिंह श्रेष्ठ (१९९७ कार्तिक १७-२०७० साउन २९) |
वि.सं. २०४३ असार २ | वि.सं. २०४६ चैत्र २४ | १३९१ | |
| (२७) | लोकेन्द्रबहादुर चन्द (वि.सं. १९९६ फागुन ३ –) दोस्रो पटक |
२०४६ चैत २४ | २०४७ वैशाख ६ | १३ | ||
प्रजातन्त्र पुनर्स्थापना पश्चात्का प्रधानमन्त्रीहरू (वि.सं. २०४७-वि.सं. २०६५)[सम्पादन गर्ने]
| क्र.सं | चित्र | नाम (जन्म–मृत्यु) |
अवधि | निर्वाचन(हरू) | राजनैतिक दल | राजा (शासन) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| पदभार सम्हालेको | पदभार छोडेको | दिन | |||||||
| २९ | 
|
कृष्णप्रसाद भट्टराई (वि.सं. १९८१ पौष ०८ -२०६७ फागुन २०) प्रथम पदक |
२०४७ वैशाख ६ | २०४८ जेठ १२ | ४०२ | — | नेपाली काङ्ग्रेस | राजा वीरेन्द्र (२००२–२०५८) | |
| ३० | चित्र:GP Koirala.jpg | गिरिजाप्रसाद कोइराला (वि.सं. १९८१ असार १८ -वि.सं. २०६६ साल चैत ७) मोरङ १ प्रथम पटक |
वि.सं. २०४८ जेठ १२ | वि.सं. २०५१ मङ्सिर १४ | १२८४ | २०४८ | |||
| ३१ | मनमोहन अधिकारी (वि.सं. १९७७ जेठ २८ -वि.सं. २०५६ वैशाख १३) काठमाडौँ ३का सांसद |
वि.सं. २०५१ मङ्सिर १४ | वि.सं. २०५२ भदौ २७ | २८६ | २०५१ | नेकपा एमाले | |||
| ३२ | 
|
शेरबहादुर देउवा (२००३ जेठ ३१–) डडेल्धुरा १का सांसद प्रथम पटक |
वि.सं. २०५२ भदौ २७ | वि.सं. २०५३ फागुन २९ | ५४७ | नेपाली काङ्ग्रेस | |||
| (२७) | लोकेन्द्रबहादुर चन्द (वि.सं. १९९६ फागुन ३ –) बैतडी २ का सांसद तेस्रो पटक |
वि.सं. २०५३ फागुन २९ | वि.सं. २०५४ असोज २१ | २०९ | राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (चन्द) | ||||
| (२४) |
|
सूर्यबहादुर थापा (वि.सं.१९८४ चैत्र ९ - वि.सं. २०७२ वैशाख २)) धनकुटा २ का सांसद चौथो पटक |
वि.सं. २०५४ असोज २१ | वि.सं. २०५५ वैशाख २ | १९० | राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी | |||
| (३०) | चित्र:GP Koirala.jpg | गिरिजाप्रसाद कोइराला (वि.सं. १९८१ असार १८ -वि.सं. २०६६ साल चैत ७) मोरङ १का सांसद दोस्रो पटक |
वि.सं. २०५५ वैशाख २ | वि.सं. २०५६ जेठ १७ | ४११ | नेपाली काङ्ग्रेस | |||
| (२९) |
|
कृष्णप्रसाद भट्टराई (वि.सं. १९८१ पौष ०८ -२०६७ फागुन २०) पर्सा १का सांसद दोस्रो पटक |
वि.सं. २०५६ जेठ १७ | वि.सं. २०५६ चैत्र ९ | २९६ | २०५६ | |||
| (३०) | चित्र:GP Koirala.jpg | गिरिजाप्रसाद कोइराला (वि.सं. १९८१ असार १८ -वि.सं. २०६६ साल चैत ७) सुनसरी ५ का सांसद तेस्रो पटक |
वि.सं. २०५६ चैत्र ९ | वि.सं. २०५८ साउन ११ | ४९१ | ||||
| राजा ज्ञानेन्द्र चित्र:King Gyanendra of Nepal.jpg (२०५८ जेठ २२ - २०६५ जेठ १५) | |||||||||
| (३२) |
|
शेरबहादुर देउवा (वि.सं. २००३ जेठ ३१ - ) डडेल्धुरा १ दोस्रो पटक |
वि.सं. २०५८ साउन ११ | वि.सं. २०५९ असोज १८ | ४३५ | ||||
| — | चित्र:King Gyanendra of Nepal.jpg | प्रत्यक्ष शासन राजा ज्ञानेन्द्र (२००४ असार २३-) |
वि.सं. २०५९ असोज १८ | वि.सं. २०५९ असोज २५ | ७ | — | |||
| (२७) | लोकेन्द्रबहादुर चन्द (वि.सं. १९९६ साल फागुन ३ गते - ) चौथो पटक |
२०५९ असोज २५ | २०६० जेठ २२ | २३७ | — | राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी | |||
| (२४) |
|
सूर्यबहादुर थापा (वि.सं.१९८४ चैत्र ९ - वि.सं. २०७२ वैशाख २) पाँचौ पटक |
२०६० जेठ २२ | २०६१ जेठ २१ | ३६४ | ||||
| (३२) |
|
शेरबहादुर देउवा (२००३ जेठ ३१ - ) तेस्रो पटक |
२०६१ जेठ २१ | २०६१ माघ १९ | २४३ | नेपाली काङ्ग्रेस | |||
| — | चित्र:King Gyanendra of Nepal.jpg | प्रत्यक्ष शासन राजा ज्ञानेन्द्र (२००४ असार २३ - ) |
२०६१ माघ १९ | २०६३ वैशाख १२ | ४४८ | — | |||
| (३०) | चित्र:GP Koirala.jpg | गिरिजाप्रसाद कोइराला (वि.सं. १९८१ असार १८ -वि.सं. २०६६ साल चैत ७) चौथो पटक |
वि.सं. २०६३ वैशाख १२ | वि.सं. २०६५ जेठ १५ | ७६४ | — | नेपाली काङ्ग्रेस | ||
सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र कालका प्रधानमन्त्रीहरू (वि.सं. २०६५ पछि)[सम्पादन गर्ने]
| क्र.सं | चित्र | नाम (जन्म–मृत्यु) |
कार्यकाल | निर्वाचन | राजनीतिक दल | मन्त्रिमण्डल | राष्ट्रपति (कार्यकाल) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| पदभार सम्हालेको | पदभार छोडेको | कार्यअवधि (दिन) | ||||||||
| (३०) | .jpg)
|
गिरिजाप्रसाद कोइराला (१९८१ असार १८ - २०६६ चैत ७) चौथो पटक |
२०६५ जेठ १५[९][१०] | २०६५ भदौ २[९][१०] | ८२ | — | नेपाली काङ्ग्रेस | गिरिजाप्रसाद कोइराला (२०६४–२०६५) (कार्यकारी सरकारको राष्ट्राध्यक्ष) | ||
| ३३ | 
|
पुष्पकमल दाहाल (२०११ मङ्सिर २६–) काठमाडौँ १० का सांसद प्रथम पटक |
२०६५ भदौ २ | २०६६ जेठ ११ | २८० | २०६४ | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) | पहिलो दाहाल मन्त्रिमण्डल | रामवरण यादव (२०६५–२०७२) | |
| ३४ | 
|
माधवकुमार नेपाल (२००९ फागुन २३–) |
२०६६ जेठ ११ | २०६७ माघ २३ | ६२२ | — | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी) | माधवकुमार नेपाल | ||
| ३५ | .jpg)
|
झलनाथ खनाल (२००६ चैत ६–) इलाम १ का सांसद |
२०६७ माघ २३ | २०६८ भदौ १२ | २०४ | — | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी) | खनाल | ||
| ३६ | .jpg)
|
बाबुराम भट्टराई (२०११ असार ४–) गोरखा २ का सांसद |
२०६८ भदौ १२ | २०६९ चैत १ | ५६३ | — | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) | भट्टराई | ||
| – | .jpg)
|
खिलराज रेग्मी (२००६ जेठ १८–) कार्यकारी प्रधानमन्त्री |
२०६९ चैत १ | २०७० माघ २८ | ३३४ | — | निर्दलीय | अन्तरिम रेग्मी मन्त्रिमण्डल | ||
| ३७ | सुशील कोइराला (१९९६ साउन २८-२०७२ माघ २५) बाँके ३ का सांसद |
२०७० माघ २८ | २०७२ असोज २५ | ६०८ | २०७० | नेपाली काङ्ग्रेस | सुशील कोइराला | |||
| ३८ | 
|
खड्गप्रसाद ओली (२००८ फागुन ११–) झापा ७ का सांसद प्रथम पटक |
२०७२ असोज २५ | २०७३ साउन २० | २९७ | — | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी) | पहिलो ओली मन्त्रिमण्डल | ||
विद्यादेवी भण्डारी (२०७२–हाल) | ||||||||||
| (३३) |
|
पुष्पकमल दाहाल (२०११ मङ्सिर २६–) सिराहा ५ का सांसद दोस्रो पटक |
२०७३ साउन २०[११] | २०७४ जेठ २४ | ३०७ | — | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) | प्रचण्ड मन्त्रिमण्डल | ||
| (३२) |
|
शेरबहादुर देउवा (२००३ जेठ ३१[१२]–) डडेल्धुरा १बाट सांसद चौथो पटक |
२०७४ जेठ २४[१३] | २०७४ फागुन ३[१४] | २५३ | — | नेपाली काङ्ग्रेस | देउवा मन्त्रिमण्डल | ||
| (३८) |
|
खड्गप्रसाद ओली (२००८ फागुन ११–) झापा ५बाट सांसद दोस्रो पटक |
२०७४ फागुन ३[१५] | २०७८ वैशाख ३० | १,१८५ | २०७४ | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी | ओली मन्त्रिमण्डल | ||
| (३८) |
|
खड्गप्रसाद ओली (२००८ फागुन ११–) अल्पमतीय प्रधानमन्त्री तेस्रो पटक |
२०७८ बैशाख ३०[१६] | २०७८ असार २९[१७][१८] | ६० | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी | ओली मन्त्रिमण्डल | |||
| (३२) |
|
शेरबहादुर देउवा (२००३ जेठ ३१–) डडेल्धुरा १बाट सांसद पाचौँ पटक |
२०७८ असार २९[१९][२०] | बहालवाला | २९४ | नेपाली काङ्ग्रेस | देउवा मन्त्रिमण्डल | |||
टिप्पणी[सम्पादन गर्ने]
- ↑ नेपालको निम्न पूर्व भारदारहरू प्रथम प्रधानमन्त्री हुनसक्ने:
- दामोदर पाँडे:
- भीमसेन थापा:
इतिहासकार चित्तरञ्जन नेपाली मूलकाजी दामोदर पाँडेको शासनकाललाई प्रधानमन्त्रीकाल मान्दैनन् तथा मुख्तियार भीमसेन देखि नै प्रधानमन्त्रीको प्रशासकीय व्यवस्था सुरु भएको दावी गर्छन् । बेलायती लेखकहरू मुख्तियार भीमसेन थापालाई "युद्धकालीन प्रधानमन्त्री" भनी सम्बोधन गर्दथे । - अन्य दावेदार:
वि.सं. १८३३ भाद्र वदी २ को एक दस्तावेजले वंशराज पाँडे तथा स्वरुप सिंह कार्की दुवैलाई देवान (प्रधानमन्त्री सरह) भनी उल्लेख गरेको थियो । इतिहासकार बाबुराम आचार्यले राजकुमार मूलचौतारिया बहादुर शाह, मूलकाजी कीर्तिमान सिंह बस्न्यात तथा मूलकाजी बख्तावर सिंह बस्न्यातलाई "प्रधानमन्त्री" भनी उल्लेख गरेका थिए ।
स्रोत[सम्पादन गर्ने]
- ↑ वि.सं १८३३ साउन २२ को दस्तावेजमा स्वरुप सिंह कार्की र वंशराज पाँडे दुवैले देवानको उपाधि (प्रधानमन्त्रीको बराबरी) बोकेका थिए भन्ने प्रष्ट हुन्छ।
- ↑ इतिहासकार डिल्लीरमण रेग्मीले सर्वजीत राना मगर मुलकाजी रुपमा छानिएको दावी गरेका थिए। इतिहासकार ऋषिकेश शाहले भजे सर्वजीतलाई काजी मात्र नियुक्त गरिएको दाबी गरेका थिए र १८३४ मा छोटो अवधिका लागि नेपाल सरकारको प्रमुखको रूपमा चयन भएका थिए।
- ↑ डेनियल राइटले रणबहादुर शाहको शासनकालमा उनलाई मन्त्री-नायक (प्रधानमन्त्री)को रूपमा उल्लेख गरेका थिए।
- ↑ वि.सं १८५० मा राजा रणबहादुर शाहको परिपक्वताको विषयमा सरकारलाई बर्खास्त गरेपछि अभिमान सिंह बस्न्यातलाई मुल्काजीको रूपमा कीर्तिमान सिंह बस्न्यातले प्रतिस्थापन गरेका थिए।
- ↑ श्रावण १८४२ मा, मा, रानी राजेन्द्र लक्ष्मीको मृत्युपछि बहादुर शाहले भारदारहरूको आह्वानमा पुनरावेदन र प्रशासन ग्रहण गरेका थिए। इतिहासकार बाबुराम आचार्यले बहादुर शाहको शासनकाललाई "प्रधानमन्त्रीत्व" वा "प्रधानमन्त्री" भनी उल्लेख गरेका थिए। नेपालका राजकुमार बहादुर शाह मुल चौतारीयाको रूपमा वि.सं. १८५१ सम्म रहेका थिए। मुल चौतारीयाले प्रधानमन्त्रीको कार्य सञ्चालन गर्दथ्यो।
- ↑ वि.सं १८५० मा मुल्काजीको पद कीर्तिमान सिंहलाई प्रदान गरिएता पनि दामोदर पाँडे सबैभन्दा प्रभावशाली काजी थिए र दामोदरले १८५५ मा स्व-सन्न्यस्त राजा रणबहादुर शाहको राजकीय अधिकार पुन: स्थापना हुन नदिन सैन्य बल र दोस्रो सरकारको नेतृत्व गरेका थिए।
- ↑ हत्या गरिएका कीर्तिमान सिंहका भाइ बख्तावर सिंह बस्न्यातलाई पछि मुलकाजीको पद प्रदान गरिएको थियो।
- ↑ वि.सं १८६० मा, मुख्तियार पदको स्थापना भएको थियो र राजा रणबहादुर शाह मुक्तियार पदमा नियुक्त भएका थिए।
- ↑ ९.० ९.१ "Girija prasad, acting head of state of nepal", cnn, अन्तिम पहुँच २०१७-१२-१२।
- ↑ १०.० १०.१ "Nepalese prime minister resigns", बीबीसी, अन्तिम पहुँच २०१७-१२-१२।
- ↑ "माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड प्रधानमन्त्री निर्वाचित" ((नेपाली भाषा)। अनलाइन खबर। सङ्ग्रह मिति ८ फेब्रुअरी २०२१।
- ↑ "सिंहदरबारमा चौथो इनिङ, को हुन् शेरबहादुर देउवा ?"। लोकान्तर ((नेपाली भाषा)। सङ्ग्रह मिति ८ फेब्रुअरी २०२१।
- ↑ "शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्रीमा निर्वाचित"। सेतोपाटी ((नेपाली भाषा)। सङ्ग्रह मिति ८ फेब्रुअरी २०२१।
- ↑ "प्रम देउवाको राजिनामा घोषणा, राजीनामाको पत्र बुझाउन राष्ट्रपति कार्यालयमा देउवा" ((नेपाली भाषा)। कर्पोरेट नेपाल। सङ्ग्रह मिति ८ फेब्रुअरी २०२१।
- ↑ "एमाले अध्यक्ष ओली प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त" ((नेपाली भाषा)। अनलाइन खबर। सङ्ग्रह मिति ८ फेब्रुअरी २०२१।
- ↑ "केपी शर्मा ओलीः फेरि प्रधानमन्त्री नियुक्त भएपछि एमाले अध्यक्षसामु यस्ता छन् चुनौती" (नेपाली) भाषा)। बीबीसी नेपाली। सङ्ग्रह मिति ९ मे २०२१।
- ↑ Livemint (१२ जुलाई २०२१), "Sher Bahadur Deuba to be Nepal's new prime minister orders Supreme Court", mint (अङ्ग्रेजीमा), मूलबाट १२ जुलाई २०२१-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १२ जुलाई २०२१।
- ↑ "दुई दिनभित्र देउवालाई प्रधानमन्त्री बनाउन परमादेश"।
- ↑ "देउवा प्रधानमन्त्री नियुक्त, सपथको तयारी", Setopati, अन्तिम पहुँच २०२१-०७-१३।
- ↑ "यस्तो छ सर्वोच्च अदालतको आदेशको पूर्णपाठ", ratopati.com, अन्तिम पहुँच २०२१-०७-१२।