याक्खा भाषा

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
याक्खा भाषा
क्षेत्रनेपाल, सिक्किम
मातृभाषी वक्ता२०,०००
चिनियाँ-तिब्बती
  • किराँती
    • पूर्वी
      • ग्रेटर याक्खा
        • याक्खा भाषा
देवनागरी
भाषा सङ्केतहरू
आइएसओ ६३९-३ybh – inclusive code
व्यक्तिगत कोडहरू:
lmh – Lambichhong (duplicate code)
phw – Phangduwali (duplicate code)
luu – Lumba-Yakkha (duplicate code)[१]
ग्लोटोलगyakk1236[२]
यो लेखमा आइपिए ध्वन्यात्मक चिह्नहरूको प्रयोग गरिएको छ। सही आइपिए सक्षम नभएमा तपाईँले युनिकोड अक्षरहरू प्रश्न चिह्न, कोठा अथवा अन्य कुनै चिह्न जस्तो देखिनेछ।

याक्खा भाषा नेपालको केही भाग, दार्जिलिङ जिल्लासिक्किममा बोलिने भाषा हो। याक्खा बोल्ने गाउँहरू अरुण नदीको पूर्वमा, संखुवासभा जिल्लाको दक्षिणी भागमा र नेपालको धनकुटा जिल्लाको उत्तरी भागमा अवस्थित छन्।[३]

वंशानुगत रूपमा, याक्खा पूर्वी किराँती भाषाहरूसँग सम्बन्धित छ र धेरै लिम्बू भाषाहरूको साथ एक उपसमूहमा छ, जस्तै बेल्हारे, आठपारे, चिन्ताङ र चुलुङ। यद्यपि जातीय रूपमा, याक्खा मानिसहरूले आफूलाई लिम्बू जस्ता अन्य किराँती समूहहरू भन्दा फरक ठान्छन्।[४][५]

भौगोलिक वितरण[सम्पादन गर्नुहोस्]

  • मुगाखोला र सिनुवाखोलाको बीचमा धनकुटा जिल्लाको अरुण नदीको पूर्वी किनारमा, प्रदेश नम्बर १, नेपालको मुगा, पाखरिबास र फलाँटे गाउँहरूमा बोलिने गरिन्छ।
  • फाङ्दुवाली पाखरिबास गाविस, धनकुटा जिल्ला, प्रदेश नम्बर १, नेपालको मुगाखोला हेडवाटर माथि बोलिन्छ।
  • लुम्बा-याक्खा अर्खौले जितपुर र मारेक कटहरे गाविसको उत्तरी धनकुटा जिल्ला, प्रदेश नम्बर १, नेपाल मा बोलिन्छ।

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. Hammarström (2015) Ethnologue 16/17/18th editions: a comprehensive review: online appendices
  2. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, सम्पादकहरू (२०१७), "Yakkha", Glottolog 3.0, Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History। 
  3. Toba, Sueyoshi, Ingrid Toba and Novel Kishore Rai (2005): Diversity and Endangerment of Languages in Nepal, UNESCO Kathmandu Series of Monographs and Working Papers: No 7, Kathmandu: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, Kathmandu Office.
  4. Linkha, Magman and Bam Dewan (2005 (VS 2064)): Yakkha Ce’ya Sikla – Prarambhik Yakkha Sabda Samgraha, Kirant Yakkha Chumma, Indigenous Peoples Yakkha Organization, Sunsari.
  5. Jimi, Indira, Visvakaji Kongren and Manita Jimi (2009): Engka Yakkha Cheptap, Siksa tatha Khelkud Mantralaya, Sanothimi, Bhaktapur.