भारतमा बोलिने भाषाहरू

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
(भारतका भाषाहरूबाट अनुप्रेषित)
भारतका भाषाहरू
आधिकारिक भाषाहरू
साङ्केतिक भाषाहरू

भारत गणतन्त्रमा बोलिने भाषाहरू धेरै भाषा परिवारहरूसँग सम्बन्धित छन्, जसमा प्रमुख भनेको ७८.०५% आर्य भाषाहरू र १९.६४% भारतीयहरूले बोल्ने द्राविड भाषाहरू हुन्; दुबै परिवारहरू सँगै कहिलेकाहीँ भारतीय भाषाहरू भनेर चिनिन्छन्। बाँकी २.३१% जनसंख्याले बोल्ने भाषाहरू आग्नेसियाली, चिनियाँ तिब्बती, ताई-काडाइ र केही अन्य साना भाषा परिवारहरू र पृथकहरू हुन्। पपुवा न्युगिनी (८४०) पछि भारतमा दोस्रो सबैभन्दा धेरै भाषाहरू (७८०) छन्।[१]

हिन्द-आर्य भाषाहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

संस्कृत, हिन्दी, उर्दू, पञ्जाबी भाषा, सिन्धी, कश्मीरी, पहाडी, नेपाली, मैथिली भाषा, अंगिका, भोजपुरी भाषा, मराठी भाषा, मगही, मंडियाली भाषा, डोगरी भाषा, सादरी, कोंकणी भाषा, गुजराती भाषा, बङ्गाली, उडिया भाषा, असमिया, छात्तीसगढी भाषा, बुन्देलखण्डी, ब्रजभाषा, अवधी, कन्नौजी

द्रविड भाषाहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

तुलु, तमिल, तेलुगु, कन्नड, मलयालम

आस्ट्रो-एसियाई भाषाहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

संथाली, हो

तिब्बती-बर्मी भाषाहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

नेपाल भाषा, मणिपुरी, खासी, मिजो, आओ, म्हार, नागा

मातृभाषाका अनुसार ठूला भारतीय भाषाहरूको सूची[सम्पादन गर्नुहोस्]

यहाँ यो ध्यान राख्ने योग्य कुरा छ कि भारतमा द्विभाषिकता एवं बहुभाषिकताको प्रचलन छ यस कारण यो सङ्ख्या ती मानिसहरूको छ जसले हिन्दीलाई आफ्नो प्रथम भाषाका तौरमा १९९१को जनगणनामा दर्ता गरेका थिए।

Table: मातृभाषीहरूको सङ्ख्याका आधारमा सर्ट गरिएको
स्थान भाषा १९९१को भारतको जनगणना[१] वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००७-०६-१४ मिति [२] वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००७-०५-२४ मिति
(कुल जनसङ्ख्या 838.14 मिलियन)
2001को जनगणना[३]
(कुल जनसङ्ख्या 1,004.59 मिलियन)
एन्कार्टा अनुमानित (2007)
प्रयोग गर्ने प्रतिशत बोल्ने प्रतिशत बोल्ने
1 हिन्दी[२] 337,272,114 40.0% 336 मि
2 बङ्गाली 69,595,738 8.30% 69.9मि
3 तेलुगु 66,017,615 7.87% 69.7 मि
4 मराठी 62,481,681 7.45% 68.0 मि
5 तमिल 53,006,368 7.32% 66.0 मि
6 उर्दू 43,406,932 5.18% 60.3 मि
7 गुजराती 40,673,814 4.85% 46.1 मि
8 कन्नड 32,753,676 3.91% 35.3 मि
9 मलयालम 30,377,176 3.62% 35.7 मि
10 उडिया 28,061,313 3.35% 32.3 मि
11 पञ्जाबी 23,378,744 2.79% 57.1 मि
12 असमिया 13,079,696 1.56% 15.4 मि
13 भीली/भील/भिलोडी 5,572,308 0.665%
14 संथाली 5,216,325 0.622%
15 गोंड 2,124,852 0.253%
16 सिन्धी 2,122,848 0.253%
17 नेपाली 2,076,645 0.248%
18 कोंकणी 1,760,607 0.210%
19 तुलु 1,552,259 0.185%
20 कुरुख 1,426,618 0.170%
21 मेइते (मणिपुरी) 1,270,216 0.151%
22 बोडो 1,221,881 0.146%

दश लाखदेखि कम भएका भाषा[सम्पादन गर्नुहोस्]

बोलने भएका प्रतिशत
23 खानदेशी 973,709 0.116%
24 हो 949,216 0.113%
25 खासी 912,283 0.109%
26 मुंडारी 861,378 0.103%
27 कोकबराक भाषा 694,940 0.083%
28 गारो 675,642 0.081%
29 कुई 641,662 0.077%
30 मीजो 538,842 0.064%
31 हलाबी 534,313 0.064%
32 कोरकू 466,073 0.056%
33 मुंडा 413,894 0.049%
34 मिशिंग 390,583 0.047%
35 कार्बी/मिकिर 366,229 0.044%
36 सावरा 273,168 0.033%
37 कोया भाषा 270,994 0.032%
38 खडिया 225,556 0.027%
39 खोंड 220,783 0.026%
40 अङ्ग्रेजी 178,598 0.021%
41 निशी 173,791 0.021%
42 आओ 172,449 0.021%
43 सेमा 166,157 0.020%
44 किसान 162,088 0.019%
45 आदी 158,409 0.019%
46 रभा 139,365 0.017%
47 कोन्याक 137,722 0.016%
48 माल्तो भाषा 108,148 0.013%
49 थाडो 107,992 0.013%
50 तांगखुल 101,841 0.012%

संक्षिप्त चिह्ल[सम्पादन गर्नुहोस्]

स्वर[सम्पादन गर्नुहोस्]

व्यंजन[सम्पादन गर्नुहोस्]

सन्दर्भ[सम्पादन गर्नुहोस्]

यी पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

बाह्य लिङ्कहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]