सुरजापुरी भाषा
सुरजापुरी | |
---|---|
सुरा, देसी भाषा | |
सुरजापुरी, সুরজাপুরী | |
मूलभाषी | भारत, नेपाल, बङ्गलादेश |
क्षेत्र | बिहार, पश्चिम बङ्गाल |
मातृभाषी वक्ता | २,२५६,२२८ |
पूर्वी नागरी लिपि र देवनागरी लिपि | |
भाषा सङ्केतहरू | |
आइएसओ ६३९-३ | sjp |
ग्लोटोलग | surj1235 [१] |
सुरजापुरी बिहारी शाखाको पूर्वी आर्य भाषा हो,[३] जुन उत्तर बङ्गाल, पश्चिम बङ्गाल र बिहारको पूर्णिया मण्डलको केही पूर्वी भागहरू, साथै नेपालको झापा जिल्ला, भारतको असमको गोलपाडा मण्डल र बङ्गलादेशको रङ्पुर मण्डल सहित पूर्वी भारतमा बोलिने गरिन्छ। केही क्षेत्रका वक्ताहरूमाझ यसलाई 'देशी भाषा' भनिन्छ। यसलाई हिन्दी, मैथिली र बङ्गाली भाषाको मिश्रण मानिन्छ।[४]
भौगोलिक वितरण
[सम्पादन गर्नुहोस्]सुरजापुरी मुख्यतया बिहारको पूर्णिया मण्डल (किशनगन्ज, कटिहार, पूर्णिया र अररिया जिल्ला) का केही भागहरूमा सुरजापुरी बङ्गालीको रूपमा बोलिने गरिन्छ।[५] यो पश्चिम बङ्गाल (उत्तर दिनाजपुर र दक्षिण दिनाजपुर जिल्लाहरू, र मालदह जिल्लाको उत्तरी मालदहमा, विशेष गरी हरिश्चन्द्रपुर र चञ्चल क्षेत्र र दार्जिलिङ जिल्लाको सिलिगुडीमा - जलपाईगुडी मण्डल भित्र उत्तर बङ्गाल क्षेत्रको भाग), बङ्गलादेश (ठाकुरगाउँ जिल्ला) साथै झापा जिल्ला र मोरङ जिल्लाको पूर्वी नेपालका केही भागहरूमा पनि बोलिने गरिन्छ। सन् २०११ को तथ्याङ्क अनुसार बिहारमा १८,५७,९३० वक्ताहरू थिए।[४]
सम्बन्धित भाषाहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]सुरजापुरी उत्तर बङ्गाल र पश्चिमी असममा बोलिने कामतापुरी भाषा (र यसको बोलीहरू गोलपरिया, राजवंशी र कोच राजवंशी) का साथै हिन्दी, बङ्गाली र मैथिलीसँग सम्बन्धित छ।[४]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ ह्यामरस्ट्रोम, ह्याराल्ड; फोर्केल, रोबर्ट; हास्पेलमाथ, मार्टिन, सम्पादकहरू (२०१७), "सुरजापुरी", ग्लोटोलग ३.०, जेना, जर्मनी: मानव इतिहासको विज्ञानको लागि म्याक्स प्लांक संस्थान।
- ↑ "Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011", www.censusindia.gov.in, Office of the Registrar General & Census Commissioner, India, अन्तिम पहुँच २०१८-०७-०७।
- ↑ "Bihar: Tharu and Surjapuri languages facing extinction", The Print, १२ जुन २०२२।
- ↑ ४.० ४.१ ४.२ "Bihar To Get Two New Academies To Promote Surjapuri, Bajjika Dialects", Outlook India, २५ सेप्टेम्बर २०२२।
- ↑ Kumāra, Braja Bihārī (१९९८), Small States Syndrome in India, पृ: 146, आइएसबिएन 9788170226918, अन्तिम पहुँच १६ फेब्रुअरी २०१७।