विस्केक

विस्केक Bishkek
—  शहर  —
अला-तू स्क्वायर
झण्डा प्रतिक चिन्ह
विस्केक किर्गिजस्तान को नक्शामा विस्केक
निर्देशाङ्क: ४२°५२′२९″ उत्तर ७४°३६′४४″ पूर्व
राष्ट्र	किर्गिजस्तान
शार	विस्केक (यो चुय प्रदेशको राजधानी हो)
स्थापित	१८२५
क्षेत्र	जिल्ला बिरिन्चि मे लेनिन अक्तयाबर स्भेर्डलोभ
सरकार
- मेयर	अल्बेक इब्राइमो
क्षेत्रफल
- जम्मा	१६९.६ किमी२ (६५.५ वर्ग मी)
अवनति	८०० मि (२,६२५ फिट)
जनसङ्ख्या (२०१५)
- जम्मा	९३७,४००
- जनघनत्व	५,५२७.१/किमी२ (१४,३१५.२/वर्ग मी)
समय क्षेत्र	किर्गिजस्तान (युटिसी+6)
हुलाक कोड	७२००००–७२००८५
टेलिफोन कोड	(+९९६) ३१२
गाडी दर्ता	बी, ई
वेबसाइट	meria.kg (किर्गिज)(रुसी)

विस्केक (किर्गिज: Бишкек), जसलाई पहिले पिश्पेक र फून्जे को नामहरू ले पनि चिनिने, मध्य एसिया को किर्गिजस्तान देशको राजधानी, आर्थिक, राजनीतिक, सांस्कृतिक केन्द्र तथा सबैभन्दा लोकप्रिय शहर हो । यो किर्गिजस्तान को चुय प्रदेश को राजधानी पनि हो ।

नामाकरण र स्थापना

विस्केक को नाम किर्गिज भाषा को त्यस शब्द बाट उत्पन्न भएको मानिन्छ जसको किर्गिजस्तान को राष्ट्रीय पेय, कूमीस, (घोडी को दूध बाट बनेको मदिरा-युक्त मही), जानिन्छ । सन् १८२५ मा चुय नदी को एक सहायक नदी को किनारा मा किर्गिजस्तानी हरूले एक किल्ला को स्थापना गरे । जब यो इलाका रूसी साम्राज्य मा शामिल भयो तब धेरै रूसी मानिसहरू यहाँ आएर बसे र यो शहर को नाम १८६२ मा पिश्पेक भयो । जुन रूसी मानिसहरू द्वारा 'विस्केक को गलत उच्चारण थियो । १९२६ मा सोभियत संघ बनाइए पछि यस शहर को नाम यस इलाका मा जन्मिएका बोल्शेविक पार्टीका नेता मिखाईल फून्जे को नाममा फून्जे' रखियो । १९९१ मा किर्गिजस्तान स्वतन्त्रता भए पश्चात उक्त देश को संसद ले यस शहर को ऐतिहासिक विस्केक नाम फेरी परिवर्तन भयो ।

भूगोल

विस्केक ८०० मीटर (२,६०० फूट) को ऊँचाई मा किर्गिज आला-तू पर्वत शृंखला को उत्तरी भाग मा अवस्थित छ । किर्गिज आला-तू स्वयम् तियान शान शृंखला को एक उपशाखा हो । यो पूरा इलाका चुय नदी क्षेत्र मा पर्दछ । विस्केक चौडा सडकहरूको एक शहर हो । जस को अधिकतर स्थान मा उच्च पर्वत देखिन्छन् । यहाँ सोभियत-शैली का फल्याट-भएका इमारत छन् । जस का बीच मा अक्सर आँगनहरू हुन्छन् । विस्केक शहर धेरै-धेरै से वृक्षहरू ले हरा-भरा छ । जसले गर्मी समयमा शहरि लाई सितल छाँया प्रदान गर्दछन् । विस्केक मा सबै भन्दा अधिक गर्मी ४२ °से (१०७.६ °फे) सम्म हुन्छ । जबकि सबै भन्दा जाडो −३४ °से (−२९.२ °फे) तक हुन्छ ।

जनसांख्यिकी

विस्केक किर्गिजस्तान मा सबै भन्दा धेरै जनसङ्ख्या भएको शहर हो । यसको जनसङ्ख्या, २०१५ मा, ९३७,४०० अनुमान गरिएको थियो । शहरको आधारबाट १९९० को मध्यतिर, रसियन र युरोपियन जातीय मूलका अन्य देशहरू (यूक्रेनियन, टाटार, जर्मनी) ले शहरको जनसङ्ख्याको बहुमत समावेश गर्यो । १९७० को जातीय जनगणना अनुसार, क्रिश्चियन मात्र १२.३% थिए, जबकि व्हाइट फ्रेन्स आबादीको ८०% भन्दा बढी थिए । अब विस्केक मुख्यतः किर्गि शहर हो, यसको ६६% भन्दा बढी जनसङ्ख्या किर्गिस्तानी हुन् । जबकि युरोपियन जनसङ्ख्या २०% भन्दा कम छ । यस तथ्यको बावजूद विस्केक को मुख्य भाषा रूसी हो ।