डिली
| डिली Díli |
|
|---|---|
| — शहर — | |
 |
|
  डिली |
|
| निर्देशाङ्क: ८°३४′०″ दक्षिण १२५°३४′७.७″ पूर्व / ८.५६६६७° दक्षिण १२५.५६८८०६° पूर्वनिर्देशाङ्क: ८°३४′०″ दक्षिण १२५°३४′७.७″ पूर्व / ८.५६६६७° दक्षिण १२५.५६८८०६° पूर्व | |
| राष्ट्र |  पूर्वी टिमोर |
| जिल्ला |  डिली |
| स्थापित | १५२० |
| सरकार | |
| - जिल्ला प्रशासक | जैमे कोर्रेया (२०१२)[१] |
| क्षेत्रफल | |
| - शहर | ४८.२६८ किमी२ (१८.६ वर्ग मी) |
| अवनति | ११ मि (३६ फिट) |
| जनसङ्ख्या (जनगणना २०१५) | |
| - शहर | २२२,३२३ |
| - जनघनत्व | ४,६०६/किमी२ (११,९२९.५/वर्ग मी) |
| - महानगरीय क्षेत्र | २३४,३३१ |
| जलवायु | उष्णदेशीय चक्रवात |
डिली पूर्वी टिमोर को राजधानी, मुख्य बन्दरगाह, व्यावसायिक केन्द्र तथा सबै भन्दा ठूलो शहर हो । यो लेस्सेर सुन्दाद्वीप समूह को सबै भन्दा पूर्वी द्वीप, टिमोर, को उत्तरी तट मा अवस्थित छ । दिली पूर्वी टिमोर को सबै भन्दा प्रमुख बन्दरगाह र व्यावसायिक केन्द्र रहेको यस शहरमा लगभग १५०,००० मानिसहरू बसोबास गर्दछन् ।[२]
भूगोल र प्रशासन[सम्पादन गर्ने]
डिली, टिमोर द्वीप, को उत्तरी तट मा अवस्थित छ । यो डेली नगरपालिका प्रशासन को सीट हो । जुन डेली क्षेत्रको प्रशासनिक संस्था हो । यसमा अटाउरो द्वीप र डेली शहर नजिकै का केहि शहरहरू शामिल छन् ।.[३] यस नगरपालिका को एक निर्वाचित मेयर र परिषद छ ।[४]
जनसांख्यिकी[सम्पादन गर्ने]
२०१० को जनगणना अनुसार डिली जिल्ला को जनसंख्या १९३,५६३ को जनसंख्या रेकर्ड गरियो । शहरी र ग्रामीण इलाका जस्तै अटाउरो द्वीप र मेटिनारो द्वीप सहितको कुल जनसंख्या २३४,३३१ जनसंख्या थियो । डेली पूर्वी टिमोरका विभिन्न जातीय समूहहरूको सङ्गम थलो हो । जहाँ कामको खोजीमा देशभरका युवा पुरुषहरूको आन्तरिक माइग्रेशन प्रमुख कारण हो । यसले लिङ्ग असन्तुलन को नेतृत्व गरेको छ । आबादीले महिला भन्दा पुरुष को अनुपात धेरै ठूलो छ । २००१ र २००४ बीच, डिली को जनसंख्या १२.५८% ले बढ्यो । जहाँ डिली जिल्लामा मात्र जन्मिएका को जनसंख्या ५४% हो ।
इतिहास[सम्पादन गर्ने]
डिली लगभग १५२० मा पोर्चुगल द्वारा बनाइयो । पोर्चुगल ले पोर्चुगल टिमोर को राजधानी १७६९ मा बनाएको थियो । यसलाई जनवरी १८६४ मा एक शहरको रूपमा घोषणा गरिएको थियो । दोस्रो विश्वयुद्धमा, पोर्चुगल र यसको उपनिवेशहरू तटस्थ बनेका थिए । तर सहयोगीहरूले पूर्वी टिमोर लाई जापानी आक्रमणको सम्भावना लक्ष्यको रूपमा देखाए । अष्ट्रेलिया र डच सेनाले १९४१ मा यस द्वीपलाई छोटो रूपमा पराजित गरे । १९ फेब्रुअरी १९४२ को रातमा जापानी २०,००० पुरुषहरू को एक बल सेनाले आक्रमण गर्यो र बाकी सबै डेली का कोलोनी लाई कब्जा गर्यो । २६ सेप्टेम्बर १९४५ मा जापानले आधिकारिक रूपमा डिली लाई जापानको तर्फबाट पोर्चुगलमा फर्किएको थियो । पूर्वी टिमोरले एकल रूपमा पोर्चुगलबाट २८ नोभेम्बर १९७५ मा आजादी घोषणा गर्यो ।
जलवायु[सम्पादन गर्ने]
डिली को जलवायु उष्णदेशीय चक्रवात को सुख्खा र आद्र प्रकारको रहेको छ र वर्ष भरि यस प्रकारको जलवायु को आशा गर्न सकिन्छ ।
| डिली (१९१४–१९६३) को मौसम जानकारी | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| महिना | जनवरी | फेब्रुअरी | मार्च | अप्रिल | मे | जुन | जुलाई | अगस्ट | सेप्टेम्बर | अक्टोबर | नोभेम्बर | डिसेम्बर | वर्ष |
| अंकित अधिक °C (°F) | 36.0 (96.8) |
35.5 (95.9) |
36.6 (97.9) |
36.0 (96.8) |
35.7 (96.3) |
36.5 (97.7) |
34.1 (93.4) |
35.0 (95) |
34.0 (93.2) |
34.5 (94.1) |
36.0 (96.8) |
35.5 (95.9) |
३६.६ (९७.९) |
| औसत अधिकतम °C (°F) | 31.3 (88.3) |
31.1 (88) |
31.2 (88.2) |
31.5 (88.7) |
31.3 (88.3) |
30.7 (87.3) |
30.2 (86.4) |
30.1 (86.2) |
30.3 (86.5) |
30.5 (86.9) |
31.4 (88.5) |
31.1 (88) |
३०.९ (८७.६) |
| दैनिक माध्य °C (°F) | 27.7 (81.9) |
27.6 (81.7) |
27.4 (81.3) |
27.4 (81.3) |
27.0 (80.6) |
26.8 (80.2) |
25.5 (77.9) |
25.1 (77.2) |
25.4 (77.7) |
26.0 (78.8) |
27.2 (81) |
27.4 (81.3) |
२६.६ (७९.९) |
| औसत न्यूनतम °C (°F) | 24.1 (75.4) |
24.1 (75.4) |
23.5 (74.3) |
23.5 (74.3) |
22.8 (73) |
21.9 (71.4) |
20.8 (69.4) |
20.1 (68.2) |
20.5 (68.9) |
21.5 (70.7) |
23.0 (73.4) |
23.6 (74.5) |
२२.४ (७२.३) |
| अंकित न्यून. °C (°F) | 19.0 (66.2) |
16.2 (61.2) |
16.5 (61.7) |
18.2 (64.8) |
13.2 (55.8) |
14.5 (58.1) |
12.4 (54.3) |
11.8 (53.2) |
13.4 (56.1) |
16.1 (61) |
18.0 (64.4) |
16.7 (62.1) |
११.८ (५३.२) |
| हिउँ/वर्षा mm (इंच) | 139.5 (5.492) |
138.7 (5.461) |
132.7 (5.224) |
104.3 (4.106) |
74.9 (2.949) |
58.4 (2.299) |
20.1 (0.791) |
12.1 (0.476) |
9.0 (0.354) |
12.8 (0.504) |
61.4 (2.417) |
144.9 (5.705) |
९०८.८ (३५.७८) |
| % आर्द्रता | 80 | 82 | 80 | 77 | 75 | 72 | 71 | 70 | 71 | 72 | 73 | 77 | ७५ |
| औसत वर्षा (≥ 1.0 mm) | 13 | 13 | 11 | 9 | 6 | 4 | 3 | 1 | 1 | 2 | 6 | 11 | ८० |
| घमाइलो अवदि | 189.1 | 161.0 | 235.6 | 234.0 | 266.6 | 246.0 | 272.8 | 291.4 | 288.0 | 297.6 | 270.0 | 220.1 | २,९७२.२ |
| श्रोत: जर्मन मौसम सेवा[५] | |||||||||||||
सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्ने]
- ↑ "MoJ publishes the land maps for the Nain Feto and Vera Cruz sub-districts, Dili district « Government of Timor-Leste", Timor-leste.gov.tl, अभिगमन मिति १२ मार्च २०१५।
- ↑ "Boosting Growth through the Growth Triangle"
- ↑ "Jornal da Republica" (PDF), Jornal.gov.tl, अभिगमन मिति १२ मार्च २०१५।
- ↑ "MAEOT - News", Estatal.gov.tl, १९ फेब्रुअरी २००९, मूलबाट ८ अप्रिल २०१५-मा सङ्ग्रहित, अभिगमन मिति १२ मार्च २०१५।
- ↑ "Klimatafel von Díli, Insel Timor / Ost-Timor", Baseline climate means (1961-1990) from stations all over the world (Germanमा), Deutscher Wetterdienst, अभिगमन मिति २९ जनवरी २०१६।
| ||||||||||||
.svg)
| |||||||||||||||||||||||||
