अभिमन्यु (अर्जुनपुत्र)

अभिमन्यु (अर्जुनपुत्र)
अभिमन्यु युद्धको लागि जादाँ शोक गर्दै उत्तरा
मातापिता	अर्जुन (पिता) सुभद्रा (माता)
सहोदर	उपपाण्डव
सन्तान	परिक्षित

हिन्दुहरूको पौराणिक कथा महाभारतको एक महत्त्वपूर्ण पात्र अभिमन्यु पूरु कुलको राजा तथा पञ्च पाण्डवहरूमध्ये अर्जुनका पुत्र थिए। कथामा उनको छलद्वारा कारुणिक अन्त देखाइएको छ । अभिमन्यु महाभारतको नायक अर्जुन र सुभद्राका पुत्र तथा बलराम र कृष्ण भान्जा (बहिनी छोरा) थिए। उनलाई चंद्र देवताको पुत्र पनि मानिन्छ। भनिन्छ कि समस्त देवताहरूले आफ्नो पुत्रहरूलाई अवतारका रूपमा धर्तीमा पठाएका थिए तर चन्द्रदेवले भने कि म आफ्नो पुत्रको वियोग सहन गर्न सक्दैन अतः उनको पुत्रलाई मानव योनिमा मात्र सोह्र वर्षको आयु दिए।

अभिमन्युको बाल्यकाल आफ्नो मामाघर द्वारकामा नै बीत्यो। उनको विवाह महाराज विराटकी पुत्री उत्तरासंग भयो। अभिमन्युको पुत्र परीक्षित, जसको जन्म अभिमन्युको मृत्योपरांत भयो, कुरुवंश का एकमात्र जीवित सदस्य पुरुष थिए जसले युद्धको समाप्ति पश्चात पाण्डव वंशलाई अगाडि बढाए।

अभिमन्यु एक असाधारण योद्धा थिए। उनले कौरव पक्षको व्यूह रचना चक्रव्यूहको भेदन गरेका थिए। कथानुसार अभिमन्युले आफ्नो माताको कोखमा रहँदा नै अर्जुनको मुखबाट चक्रव्यूह भेदन गर्ने रहस्य जानेका थिए। तर सुभद्रा बिचैमा निदाएकोले उनी व्यूह भन्दा बाहिर आउने विधि सुन्न पाएका थिएनन्। अभिमन्युको मृत्युको कारण जयद्रथ थियो जसले अन्य पाण्डवहरू लाई व्यूहमा प्रवेश गर्नबाट रोकेको थियो। संभवतः त्यसैको लाभ उठाएर व्यूहको अन्तिम चरणमा कौरव पक्ष का सबै महारथी युद्धको मापदण्डहरूलाई भुलाएर उक्त बालक माथि बर्सिए, जसको कारण उनले वीरगति प्राप्त गरे। अभिमन्युको मृत्युको प्रतिशोध लिनको लागि अर्जुनले जयद्रथको वधको शपथ लिएका थिए।

अभिमन्यु चक्रव्यूह मा।

अभिमन्यु चक्रव्यूह मा।