कोसी(लदि) पूजा

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट

पूजाको परिचय[सम्पादन गर्नुहोस्]

कोसी पूजा
वैकल्पिक नामलदि पूजा, पानी पूजा, घाट पूजा
प्रकारजातिय पर्व
महत्त्वप्रकृति प्रतिको स्नेह, जलदेवी प्रसन्न भइ अन्रनबाली काे सह बढ्रने, वर्षा समयमा हुने, डुङ्गा चलाउँदा खाेला नदिकाे भय कम हुने आम विश्वास रहेको
मितिफाल्गुण महिनाको तेस्रो मङ्गलबार

कोसी पूजा अर्थात लदि पूजा नेपालमा बसोबास गर्ने समस्त माझी जातिको प्रमुख चाड हो । कोसी पूजा भन्नाले खोला, नदी अथवा पानीलाई गरिने पूजालाई जनाउँछ । यो पर्व प्रत्येक वर्ष फाल्गुण महिनाको तेस्रो मङ्गलबार मनाउने गरिन्छ । यो पर्वको दिन सबै मानिसहरूले नुहाउने, घर लिप-पोत गरी सफा राख्ने गरिन्छ । त्यसपछि आ-आफनो घरबाट नजिकको खोलामा सबै मानिसहरू भेला भई समूहमा यो पर्व मनाउने गरिन्छ । यो दिनमा नदिलाई विशेष रूपले पूजा गरिन्छ। पूजामा विशेष बिधिबाट तयार गरिएको थानमा सुँगुर, भैंसी, कुखुरा, हाँसपरेवागरि पाँच प्रकार जीवको बलि चढाउने गरिन्छ; जसलाई पञ्चबलि पनि भनिन्छ । यो पञ्चबलिको साथ थानमा फुल-अक्षता र भेटी पनि चढाउने गरिन्छ । यो दिनमा आफ्ना आफन्तहरू बिच शुभकामना आदानप्रदान पनि गर्ने गरिन्छ । साथै यो दिन नाचेर, गाएर रमाइलो गर्ने गरिन्छ ।

पूजाको परम्परा[सम्पादन गर्नुहोस्]

माझी जातिहरू परापूर्वक कालदेखि नेै खोलाको किनारमा बसि माछा मार्ने,डुङ्गा(नाउ)मा राखि मानिसहरूलाई खोला तारिदिने कार्य गर्दथे । उनिहरू सँधै खोलाको नजिक हुने, खोलामै बस्ने, खोलामा नै आश्रीत हुने भएकाले खोलालाई र पानीलाई भगवान मान्दथे र पूजाआजा गर्दथे । त्यसकारण आजपनि माझी जातिहरूले त्यो परम्परालाई मनाउदै आएका छन् । माझी जातिहरूको उल्लेख्य बसोबास भएको क्षेत्रका नजिक रहेका खोलाहरु जस्तै:-सप्तकोसी, दुधकोसी, तामाकोसी, अरुण, तमोर, कन्काई आदि जस्ता नदि-किनारमा यो पर्व मनाउने गरिन्छ । यो कोसी-पूजालाई लदिपूजा,पानीपूजा पनि भन्ने गरिन्छ । यसरि नदिपूजा गर्नाले बालीनाली राम्रो हुने, समयमा पानी पर्ने, घरपरिवारमा सुखशान्ति छाउने कुरामा माझीजातिको विश्वास रहिआएको छ ।[१][२]

यो पनि हेर्नुहोस्[सम्पादन गर्नुहोस्]

माझी

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. नेपाल माझी उत्थान सङ्घ, जिल्ला कार्य समिति झापा
  2. नेपाल माझी-उत्थान युवा सङ्घ, जिल्ला कार्य समिति झापा

बाह्य कडीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]