तामाङ भाषा
स्वरूप
तामाङ | |
---|---|
मूलभाषी | नेपाल भारत भुटान |
रैथाने(हरू) | तामाङ |
मातृभाषी वक्ता | १.३५ मिलियन (नेपाल) |
चिनियाँ-तिब्बती
| |
देवनागरी लिपि, सम्भोट लिपि | |
सरकारी दर्जा | |
आधिकारिक भाषा | भारत |
भाषा सङ्केतहरू | |
आइएसओ ६३९-३ | विविध:taj – पूर्वी तामाङtdg – पश्चिमी तामाङtmk – उत्तरपश्चिमी तामाङ (अलग छैन)tge – पूर्वी भोटे तामाङ |
ग्लोटोलग | nucl1729 [२] |
तामाङ भाषा भनेको मुख्यतया नेपाल, सिक्किम, पश्चिम बङ्गाल (दार्जिलिङ) र उत्तर-पूर्वी भारतमा बोलिने बोली समूहलाई सामूहिक रूपमा बुझाउन प्रयोग गरिने शब्द हो। जसमा, उत्तरपश्चिम तामाङ, दक्षिण पश्चिम तामाङ, पूर्वी तामाङ र पश्चिम तामाङ रहेका छन्। पूर्वी तामाङ (जसलाई सबैभन्दा प्रख्यात मानिन्छ) र अन्य तामाङ भाषाहरू बीचको लेक्सिकल समानता ८१% देखि ६३% सम्म फरक हुन्छ।
भौगोलिक वितरण
[सम्पादन गर्नुहोस्]पूर्वी तामाङ
- बागमती प्रदेश: भक्तपुर जिल्ला, चितवन जिल्ला, दोलखा जिल्ला, काठमाडौँ जिल्ला, काभ्रेपलाञ्चोक जिल्ला, ललितपुर जिल्ला, मकवानपुर जिल्ला, पूर्वी नुवाकोट जिल्ला, रामेछाप जिल्ला, सिन्धुली जिल्ला र पश्चिमी सिन्धुपाल्चोक जिल्ला
- कोशी प्रदेश: ओखलढुङ्गा जिल्ला, पश्चिमी खोटाङ जिल्ला, र उदयपुर जिल्ला
दक्षिण पश्चिम तामाङ
- बागमती प्रदेश: चितवन जिल्ला, दक्षिणी धादिङ जिल्ला, पश्चिमी र उत्तरपश्चिम काठमाडौँ जिल्ला क्षेत्र र उत्तरपश्चिम मकवानपुर जिल्ला
- मधेश प्रदेश: बारा जिल्ला, पर्सा जिल्ला र रौतहट जिल्ला
पश्चिमी तामाङ
- बागमती प्रदेश: पश्चिमी नुवाकोट जिल्ला, रसुवा जिल्ला, र धादिङ जिल्ला
- नुवाकोट जिल्लाको मध्य पहाडी क्षेत्र (उत्तरपश्चिम तामाङ)
- उत्तरपूर्वी सिन्धुपाल्चोक जिल्ला: भोटे नम्लान, र भोटे चौर, त्रिशूली नदीको पश्चिम किनारमा बुढीगण्डकी नदीतर्फ
- उत्तरपश्चिमी मकवानपुर जिल्ला: फाकेल, चाखेल, खुलेखानी, मर्खु, तिस्तुङ र पालुङ
- उत्तरी काठमाडौँ जिल्ला: ढोर, ठोका र गगल फेदी
पूर्वी तामाङ
- जगतको दक्षिण र पूर्व, उत्तरी गोरखा जिल्ला, गण्डकी प्रदेश
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India", १६ जुलाई २०१४, पृ: १०९, मूलबाट २ जनवरी २०१८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ नोभेम्बर २०१६। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २ जनवरी २०१८ मिति
- ↑ ह्यामरस्ट्रोम, ह्याराल्ड; फोर्केल, रोबर्ट; हास्पेलमाथ, मार्टिन, सम्पादकहरू (२०१७), "परमाणु तामाङ", ग्लोटोलग ३.०, जेना, जर्मनी: मानव इतिहासको विज्ञानको लागि म्याक्स प्लांक संस्थान।
- ↑ "Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011", www.censusindia.gov.in, Office of the Registrar General & Census Commissioner, India, अन्तिम पहुँच २०१८-०७-०७।