कपिलवस्तुनेपालको पश्चिमाञ्चल विकास क्षेत्रको लुम्बिनी अञ्चलमा पर्ने एउटा जिल्ला हो। यो जिल्लाको जिल्ला सदरमुकाम तौलिहवा हो। कपिलवस्तु जिल्लाको क्षेत्रफल १७३८ वर्ग किलोमिटर छ भने, नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०५८ अनुसार यहाँको जनसङ्ख्या ४,८१,९७६ थियो तर नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०६८ अनुसार ९१३२१ घरधुरी, २८५५९९पुरुष, २८६३३७ महिला गरी कूल ५७१९३६ जनसंख्या रहेको छ । कपिलवस्तु संस्कृतिक हिसावले धनी छ।
प्राचिनकालमा ऋषि कपिलद्वारा प्रतिपादित प्रकृती र पुरुषको द्वैदतामा आधारित दर्शनको जन्मभूमी भएका कारणले यस शाक्य गणराज्यको कपिलवस्तु नामाकरण गरिएको थियो। कक्रुछन्द बुद्धको जन्मभूमी गोटिहवा र कनकमुनी बुद्धको जन्मभूमी निग्लिहवा (निग्लीसागर) पनि यसै जिल्ला अन्तरगत पर्दछन् ।
जिल्लाका ऐतिहासिक स्थलहरू तथा पर्यटकिय क्षेत्र[सम्पादन गर्ने]
