कपिलवस्तु जिल्ला

कपिलवस्तु जिल्ला
जिल्ला
लुम्बिनी प्रदेशमा कपिलवस्तुको (गाढा पहेँलो) स्थान
देश	नेपाल
प्रदेश	लुम्बिनी प्रदेश
सदरमुकाम	कपिलवस्तु
सरकार
• प्रकार	जिल्ला समन्वय समिति
• अङ्ग	जिल्ला समन्वय समिति, कपिलवस्तु
क्षेत्रफल
• जम्मा	१७३८ किमी२ (६७१ वर्ग माइल)
जनसङ्ख्या  (२०७८)
• जम्मा	६८६७३९
• घनत्व	४००/किमी२ (१०००/वर्ग माइल)
समय क्षेत्र	युटिसी+०५:४५ (नेपालको प्रमाणिक समय)
भाषाहरू	नेपाली, भोजपुरी, थारु

कपिलवस्तु जिल्ला नेपालको लुम्बिनी प्रदेशको एउटा जिल्ला हो। कपिलवस्तु नगरपालिकाको सदरमुकाम भएको जिल्लाले १,७३८ वर्ग किलोमिटर (६७१ वर्ग माइल) क्षेत्रफल ओगटेको छ। भौगोलिक हिसाबले जिल्लालाई तराईको समतल ठाउँ र तल्लो चुरे पहाडमा विभाजन गर्न सकिन्छ। कपिलवस्तुलाई पूर्वमा रुपन्देही जिल्ला, उत्तरपश्चिममा दाङ जिल्ला, उत्तरमा अर्घाखाँची जिल्ला, पश्चिममा बलरामपुर जिल्ला, भारतको उत्तर प्रदेश र दक्षिणमा सिद्धार्थनगर जिल्ला, उत्तर प्रदेशले घेरेको छ ।

नामाकरण

प्राचिनकालमा ऋषि कपिलद्वारा प्रतिपादित प्रकृती र पुरुषको द्वैदतामा आधारित दर्शनको जन्मभूमी भएका कारणले यस शाक्य गणराज्यको कपिलवस्तु नामाकरण गरिएको थियो। कक्रुछन्द बुद्धको जन्मभूमी गोटिहवा र कनकमुनी बुद्धको जन्मभूमी निग्लिहवा (निग्लीसागर) पनि यसै जिल्ला अन्तरगत पर्दछन्।

प्रशासनिक विभाजन

जिल्लामा ९ स्थानीय तहहरू छन्, जसमध्ये ६ नगरपालिका र ४ गाउँपालिका छन्।

कपिलवस्तु जिल्लाका स्थानीय तहहरू

स्थानीय तह	वडा सङ्ख्या	केन्द्र	जनसङ्ख्या
कपिलवस्तु नगरपालिका	१२	तौलिहवा	७६,३९४
वाणगङ्गा नगरपालिका	११	बाणगङ्गा	९६,७१४
बुद्धभूमि नगरपालिका	१०	हनुमानचोक	७६,५०७
शिवराज नगरपालिका	११	चन्द्राैटा	४९,९८८
कृष्णनगर नगरपालिका	१२	कृष्ण नगर	२०,३९५
महाराजगञ्ज नगरपालिका	११	महाराजगन्ज	५४,८००
मायादेवी गाउँपालिका	८	पकडी	४८,२१८
यशोधरा गाउँपालिका	८	बैदाैली	३८,९५२
शुद्धोधन गाउँपालिका	६	लवनी	४५,२०१
विजयनगर गाउँपालिका	७	खुरहुरिया	३६,९३७